Giám sát việc bồi thường bảo hiểm bắt buộc xe cơ giới

Theo phản ánh của cử tri tỉnh Lâm Đồng, pháp luật đã quy định mua bảo hiểm bắt buộc đối với xe mô tô hai bánh, ba bánh, xe gắn máy và các loại xe cơ giới tương tự (kể cả xe cơ giới dùng cho người tàn tật) có tham gia giao thông. Tuy nhiên, tình trạng tham gia mua bảo hiểm bắt buộc đối với các loại xe nói trên đạt hiệu quả thấp.

Theo cử tri, nguyên nhân do hóa đơn chứng từ, thủ tục hành chính, thủ tục bồi thường rườm rà, gây khó khăn cho người mua bảo hiểm…

Cử tri tỉnh Lâm Đồng đề nghị cơ quan chức năng có giải pháp giải quyết tình trạng nêu trên để cử tri thấy rõ chính sách ưu việt của việc mua bảo hiểm xe máy bắt buộc và thực hiện nghiêm quy định pháp luật.

Về vấn đề này, Bộ Tài chính trả lời cử tri tỉnh Lâm Đồng như sau:

Bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới (bao gồm cả ô tô, xe máy) được thực hiện tại Việt Nam đến nay là 34 năm (từ năm 1988 theo Nghị định số 30-HĐBT ngày 10/3/1988 của Hội đồng Bộ trưởng).

Hiện nay, mô tô, xe gắn máy vẫn là nguồn phương tiện vận tải cơ giới chủ yếu và là nguồn gây tai nạn lớn nhất tại Việt Nam. Cụ thể, theo số liệu thống kê của Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia (Báo cáo tổng kết 05 năm thực hiện phong trào thi đua bảo đảm trật tự, an toàn giao thông giai đoạn 2016 - 2020): Tổng số xe máy đã đăng ký tính đến ngày 14/10/2020 là 72 triệu xe, chiếm 63,48% nguyên nhân gây ra tai nạn.

Chủ xe máy đa số có thu nhập không cao, với mức phí bảo hiểm 55.000 đồng hoặc 60.000 đồng, khi không may gây tai nạn đối với người thứ ba về sức khỏe, tính mạng, sẽ được bảo hiểm chi trả tối đa 150 triệu đồng, về tài sản sẽ được bảo hiểm chi trả tối đa 50 triệu đồng; đặc biệt với quy định tạm ứng bồi thường bảo hiểm lên đến 105 triệu đồng trong vòng 3 ngày kể từ khi nhận được thông báo tai nạn sẽ cung cấp nguồn tài chính nhanh chóng, kịp thời cho chủ xe máy hỗ trợ nạn nhân, gia đình nạn nhân khắc phục thiệt hại.

Ngoài ra, trường hợp không xác định được xe gây tai nạn, xe không tham gia bảo hiểm, không thuộc phạm vi bảo hiểm và các trường hợp loại trừ trách nhiệm bảo hiểm sẽ được Quỹ bảo hiểm xe cơ giới chi hỗ trợ nhân đạo đối với thiệt hại về sức khỏe, tính mạng lên đến 45 triệu đồng.

Kinh nghiệm quốc tế cũng cho thấy hầu hết các nước đều áp dụng bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe ô tô, mô tô, xe máy và thậm chí có quốc gia áp dụng cả với xe đạp điện, bao gồm cả các nước phát triển có số lượng xe mô tô, xe máy thấp như Mỹ, EU hay các nước đang phát triển có số lượng lớn xe mô tô, xe máy tham gia giao thông như Ấn Độ, Trung Quốc, Indonesia, Thái Lan...

Sau khi Luật kinh doanh bảo hiểm năm 2022 được ban hành, căn cứ Luật kinh doanh bảo hiểm và Luật Giao thông đường bộ, Bộ Tài chính đã phối hợp với các cơ quan liên quan (Bộ Công an, Bộ Tư pháp, Bộ Giao thông vận tải) trình Chính phủ ban hành Nghị định số 67/2023/NĐ-CP ngày 6/9/2023 về bảo hiểm bắt buộc trong đó có bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới, theo đó đã kế thừa và bổ sung nhiều quy định mới nhằm đơn giản thủ tục bồi thường, đảm bảo quyền lợi của người mua bảo hiểm, cụ thể:

- Đơn giản thủ tục bồi thường:

Việc giám định bồi thường là do doanh nghiệp bảo hiểm, chỉ trường hợp tử vong mới yêu cầu hồ sơ công an.

Chủ xe có thể cung cấp tài liệu về bồi thường dưới hình thức điện tử hoặc có thể cung cấp bằng chứng chứng minh việc sửa chữa thay mới tài sản bị thiệt hại.

Trong vòng 3 ngày làm việc, doanh nghiệp bảo hiểm phải tạm ứng bồi thường đối với thiệt hại về sức khỏe, tính mạng.

- Đảm bảo quyền lợi của chủ xe:

Tăng, giảm phí bảo hiểm tối đa 15%.

Loại trừ trách nhiệm bảo hiểm với trường hợp lái xe có nồng độ cồn vượt quá mức quy định của Bộ Y tế.

Mở rộng phạm vi chi hỗ trợ nhân đạo cho các trường hợp không thuộc phạm vi bảo hiểm, tăng mức hỗ trợ cho các trường hợp thương tật toàn bộ.

Doanh nghiệp bảo hiểm phải thiết lập đường dây nóng 24/7 để kịp thời tiếp nhận thông tin tai nạn, hướng dẫn, giải đáp cho chủ xe, thực hiện ghi âm cuộc gọi đến đường dây nóng để bảo đảm quyền lợi của chủ xe.

Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong việc giải quyết bồi thường bảo hiểm đối với xe máy.

Nghị định số 67/2023/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 6/9/2023, Bộ Tài chính sẽ phối hợp với Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam, các tổ chức, cá nhân liên quan tổ chức tập huấn, tuyên truyền về chính sách theo Nghị định số 67/2023/NĐ-CP, giám sát việc thực hiện tạm ứng bồi thường, bồi thường bảo hiểm, chi trả hỗ trợ nhân đạo kịp thời, đúng quy định cho chủ xe, góp phần thực hiện an sinh xã hội.

Đồng thời, Bộ Tài chính sẽ tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quy định về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới.