Gừng tốt nhưng có người ăn lại độc, tại sao?

Khoảng 70% vị thuốc trong đông y có vị gừng. Gừng có tác dụng tốt trong y học: kháng sinh, chống viêm, giảm đau, chống nôn, chống co thắt cơ trơn... Nhưng có người không nên ăn gừng kẻo nguy hiểm.

Ăn gừng buổi tối không tốt?

Lương y Vũ Quốc Trung, Hội Đông y Việt Nam, cho biết gừng không chỉ là loại gia vị quý được sử dụng trong các bữa ăn mà còn là một vị thuốc rất tốt với sức khỏe và sắc đẹp.

Trong 100g nước gừng chứa: 67 kcal; carbohydrate: 17,7g; chất béo 0,75%; chất đạm 1,82%; các vitamin: B1 0,025mg; B2 0,034mg; B3 0,075mg; B5 0,203mg; B6 0,16mg; B9 11mg; C 5mg;

Khoáng chất: canxi 16mg; magiê 43mg; phospho 34mg; kali 415mg; sắt 0,6mg; kẽm 0,34mg, men phân giải protid và các alpha - camphen, beta - phelandren, eucaliptol...

Gừng rất tốt trong việc phòng chữa cảm lạnh, giảm cảm giác buồn nôn, kiểm soát lượng đường trong cơ thể, tăng cường hoạt động tiêu hóa, phòng ngừa một số bệnh ung thư và hiện nhiều người dùng trà gừng để làm đẹp vóc dáng...

Trao đổi về việc mọi người sợ không dám dùng gừng vào buổi tối vì câu nói "Buổi sáng ăn gừng bổ như nhân sâm, buổi tối ăn gừng độc hơn thạch tín" hay "mùa thu ăn gừng độc hơn ăn thạch tín", lương y Nguyễn Hữu Toàn, Hội Đông y Hải Phòng, cho rằng lời đồn này không có cơ sở khoa học.

Ông Toàn cho biết các sách lý giải điều này nhưng không phải là đúng hoàn toàn. Chẳng hạn, Dược Vương Tôn Tư Mạo nói: Đến tháng 8, tháng 9 nếu ăn nhiều gừng thì đến mùa xuân dễ mắc bệnh về mắt, giảm thọ, giảm sức mạnh của gân cơ. Phụ nữ đang mang thai mà ăn gừng nhiều làm cho thai nhi phát triển không thuận lợi.

Còn theo tác giả Lý Thời Chân, sau khi trải nghiệm ăn gừng, ông đã đúc kết rằng: Ăn gừng nhiều vào mùa thu sẽ tích nhiệt vào mắt, mắt sẽ nảy sinh ra bệnh. Đối với người bị trĩ, ăn gừng nhiều kèm uống rượu sẽ làm cho bệnh trĩ dễ tái phát. Nếu người nào đã có ung nhọt rồi mà vào mùa thu lại ăn gừng thì ung nhọt sẽ càng phát triển.

Lương y Nguyễn Hữu Toàn phân tích, nhìn sâu hơn về lý luận đông y ta thấy: gừng vị cay, tính nóng, thuộc nhiệt tính. Ăn gừng thì dễ nóng, dễ bốc hỏa.

Mùa thu thời tiết khô hanh, táo khí (không khí khô) tổn thương phế, cộng thêm ăn gừng cay vào lại càng dễ làm tổn thương phổi hơn, gây tăng mất nước, khô khan trong cơ thể, khó thở hại phế lại thêm nhiều gừng vào dễ dẫn đến hại phế. Vì thế mùa thu không nên ăn gừng.

Tuy nhiên, theo lương y Nguyễn Hữu Toàn, không phải tất cả mọi người ăn gừng vào mùa thu, ăn gừng vào buổi tối đều hại cho sức khỏe. Riêng đối với người có thể chất dễ bị lạnh, hoặc bệnh nhân bị lạnh thì dù có là buổi tối hay mùa thu thì dùng gừng chữa bệnh cũng không có tác hại gì, do đó không cần phải kiêng gừng.

Gừng chữa bệnh nhưng nhiều người tránh dùng

Lương y Vũ Quốc Trung nhấn mạnh gừng là vị thuốc được sử dụng rất phổ biến trong Đông y. Gừng có tác dụng đối với các kinh phế, tỳ, vị, thận và đại tràng, có tác dụng làm ấm, chống lạnh, hồi dương, thông lạch.

Thông thường, gừng được dùng để chữa những căn bệnh về tiêu hóa như đau bụng, đầy bụng, thổ tả... hay những bệnh do lạnh như cảm lạnh, ho, thấp khớp do lạnh, chân tay lạnh... Khoảng 70% đơn thuốc đông y có vị gừng để thấy rằng gừng có vị trí cực kỳ quan trọng trong việc hỗ trợ chữa bệnh cho con người.

Theo phân tích của y học hiện đại, gừng có chứa tinh dầu 2 - 3%, chất nhựa 5%, chất béo 3%, tinh bột và các chất cay như zingeron, shogaola. Gừng được cho là có nhiều công dụng tốt với sức khỏe...

Việc mọi người nói kiêng ăn gừng vào buổi tối là do trong gừng có chứa chất cineole giúp giải tỏa stress, trị bệnh nhức nửa đầu, giúp tinh thần con người sảng khoái và ngủ ngon giấc. Uống nước gừng vì thế sẽ giúp chữa được căn bệnh mất ngủ.

Tuy nhiên nước gừng chỉ phát huy tác dụng khi uống vào buổi sáng hoặc buổi chiều. Nếu uống hoặc ăn gừng vào bữa tối, hoặc sau bữa tối sẽ khiến tinh thần sảng khoái, mất ngủ...

Các chuyên gia cho biết từ kinh nghiệm chữa bệnh và dùng thuốc cho thấy công dụng chữa bệnh của gừng rất lớn, còn tác dụng phụ thì khi phối hợp dùng thuốc là không đáng kể.

Còn nếu bệnh nhân thuộc nhiệt tính thì dù là buổi sáng hay các mùa khác cũng không nên ăn nhiều gừng. Những người huyết áp cao, mặt hay đỏ, mồm miệng hay bị nhiệt, hay bị chảy máu chân răng thì không nên ăn gừng.

Những người dễ bị lạnh, hàn tính, buổi tối mùa thu mà có ho do lạnh, đau bụng do lạnh, nôn mửa do lạnh, uống nước gừng nóng vào có thể giảm ho, giảm đau bụng, nôn mửa.