Hồ Thiên Nga và hành trình lan tỏa văn hóa Nga tại Việt Nam

Ballet được xem là biểu tượng đặc trưng của văn hóa Nga. Góp phần phát triển kỹ thuật và lan tỏa nghệ thuật ballet là huyền thoại Vyacheslav Gordeev cùng các nghệ sĩ Nhà hát Ballet Quốc gia Matxcơva.

Vở diễn kinh điển của ballet thế giới

“Kẹp hạt dẻ”, “Romeo và Juliet”, “Hồ thiên nga”... Những vở diễn nổi tiếng bậc nhất thế giới đã đưa Nga trở thành đất nước đi đầu trong bộ môn nghệ thuật ballet. Đến nay, “Hồ thiên nga” đã trở thành tác phẩm kinh điển vượt thời gian, được trình diễn khắp thế giới.

Trong cuộc trò chuyện với phóng viên Lao Động, Nghệ sĩ Nhân dân Liên Xô Vyacheslav Gordeev - Giám đốc nghệ thuật Nhà hát Ballet Quốc gia Matxcơva - cho rằng, sự nổi tiếng của vở “Hồ thiên nga” là điều không thể phủ nhận. Bằng chứng là vé luôn bán rất chạy mỗi khi nhà hát công bố lịch diễn, ngay cả tại những quốc gia họ chưa từng biểu diễn. Ông nhận định, “Hồ thiên nga” không chỉ là một vở ballet kinh điển mà còn là biểu tượng của sự tinh tế và hoàn mỹ trong nghệ thuật Nga.

Ông Vyacheslav Gordeev cho biết, từng có thời kỳ ballet được xem là nghệ thuật dành cho giới quý tộc, nhưng ở Nga, từ lâu ballet đã trở thành môn nghệ thuật của nhân dân. Người lao động hay trí thức đều có thể đến nhà hát thưởng thức.

Ballet không chỉ là một phần đời sống văn hóa Nga mà còn lan tỏa ra thế giới. Dù nhịp sống hiện đại thay đổi, ballet cổ điển vẫn giữ giá trị truyền thống, trong khi ballet hiện đại phát triển đa dạng, phục vụ nhiều đối tượng khán giả.

“Hồ thiên nga”, với câu chuyện tình yêu ngang trái của hoàng tử Siegfried và công chúa Odette đã làm thổn thức hàng triệu khán giả toàn cầu. Những trích đoạn nổi tiếng về đàn thiên nga trắng, bữa tiệc hoàng gia hay giây phút thăng hoa trong tình yêu của Siegfried và Odette... khắc họa nét đẹp văn hóa Nga, và sự đối lập của thiện - ác luôn hiện hữu trong cuộc sống.

Đặc biệt, âm nhạc của Tchaikovsky lúc lặng trầm quyến rũ, lúc dâng trào đầy kịch tính sẽ đưa khán giả bước vào không gian đầy mê hoặc và giàu cảm xúc, nơi những điệu múa thiên nga bay bổng trên sân khấu.

Tự hào mang “Hồ thiên nga” giới thiệu với khán giả Việt

Những ngày qua, đoàn 45 nghệ sĩ của Russian State Ballet có mặt tại Hà Nội để chuẩn bị cho hai đêm diễn “Hồ thiên nga” tại Nhà hát Hồ Gươm, hướng tới kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Liên bang Nga.

Nghệ sĩ Vyacheslav Gordeev tự hào chia sẻ, giao thoa văn hóa đóng vai trò then chốt trong việc xây dựng sự tin cậy và tình hữu nghị lâu dài giữa các nước. Nghệ thuật ballet với lịch sử lâu đời và sức hấp dẫn toàn cầu, là phương thức tuyệt vời để khán giả Việt Nam hiểu thêm về di sản nghệ thuật Nga, còn các nghệ sĩ Nga khám phá nền văn hóa đậm đà bản sắc của Việt Nam.

Trong lần đầu tiên đến Việt Nam biểu diễn vở “Hồ thiên nga”, ông Vyacheslav Gordeev đã rút ngắn một số phần không thiết yếu, nối liền các phân đoạn chính để tạo ra một phiên bản trọn vẹn nhưng gọn gàng, dài khoảng 2 tiếng thay vì 3-5 tiếng như trước đây.

Huyền thoại ballet Nga chia sẻ, việc tinh gọn vở diễn đặt ra nhiều thử thách cho các diễn viên, khi họ phải thay trang phục nhanh hơn và có ít thời gian nghỉ hơn. Tuy nhiên, sự thay đổi này giúp khán giả có trải nghiệm liền mạch và hấp dẫn hơn.

Có mặt tại buổi tập tại Nhà hát Hồ Gươm, diễn viên múa Tatsenko Alyona hồi hộp, lo lắng khi sắp được gặp gỡ khán giả Việt. “Nhờ bộ môn ballet, tôi có cơ hội trao đổi văn hóa với các nước, được hiểu thêm về văn hóa Việt Nam trong quá trình tập luyện cho buổi biểu diễn. Tôi đã luyện tập chăm chỉ và mong chờ được gặp khán giả Việt Nam”, diễn viên tâm sự với phóng viên Lao Động.

Thành lập từ năm 1981, Nhà hát Ballet Hàn lâm Quốc gia Matxcơva với dàn nghệ sĩ tài năng đã chinh phục hàng triệu khán giả tại hơn 40 quốc gia qua những vở ballet kinh điển như “Kẹp hạt dẻ”, “Người đẹp ngủ trong rừng”, “Romeo và Juliet”… Đặc biệt, không thể không nhắc đến kiệt tác “Hồ thiên nga” - biểu tượng toàn cầu của nghệ thuật ballet.