'How Deep Is Your Love'- cuộc chiến 'đạo nhái'

Những vụ kiện tụng liên quan đến vấn đề đạo nhạc gần như là chuyện cơm bữa trong làng nhạc thế giới. Lịch sử âm nhạc đại chúng đã chứng kiến hàng loạt ví dụ về chuyện “thấy sang bắt quàng làm họ”, khi mà các bản hit đang “làm mưa làm gió” thì bỗng bị tố đạo nhạc bởi 1 kẻ “từ trên trời rơi xuống” với những sự trùng lặp được vạch ra cũng… không thể tin nổi.

Ban nhạc huyền thoại Bee Gees thời hoàng kim

Trong số đó, có thể nhắc đến Bee Gees trong vụ kiện xung quanh bản pop ballad huyền thoại - How Deep Is Your Love, như một trường hợp thành công điển hình với cách xử lý cực kỳ chắc chắn và kín kẽ.
Đã 50 năm kể từngày khai sinh của How Deep Is Your Love, trong khi vụ kiện cùng kẻ khơi mào nó dần chìm vào bóng tối, thì How Deep Is Your Love cùng Bee Gees vẫn đang tiếp tục “đong đếm” trái tim những người yêu nhạc trên toàn thế giới.

Từ đơn đặt hàng bất ngờ…

How Deep Is Your Love là 1 trong số 5 bài hát mà Bee Gees được đặt hàng bất ngờvào năm 1976 bởi nhà sản xuất Robert Stigwood cho bộ phim The Saturday Night Fever.

Saturday Night Fever là một bộ phim nhạc kịch của Mỹ được sản xuất vào năm 1977. Dựa trên một bài báo trên tạp chí New York năm 1976 của nhà văn người Anh Nik Cohn - Tribal Rites Of The New Saturday Night,bộ phim giới thiệu các khía cạnh của âm nhạc và văn hóa xung quanh thời đại disco, kéo dài trong khoảng những năm 70 của thế kỷ trước.

Bee Gees ở thời điểm bấy giờ, đang trong “cơn khát” về một bản hit thực sự. Bởi đã vài năm trôi qua kể từ sau single Run To Me vào năm 1972, 3 anh em nhà Gibb không gây được dấu ấn rõ rệt trên bất kỳ BXH nào dù cho vẫn không ngừng sáng tác, không ngừng tìm cách đổi mới, chuyển hướng từ nhạc pop sang bắt kịp với trào lưu disco đang nở rộ một cách chóng mặt.

Lời đề nghị của Robert đến như một phần thưởng xứng đáng cho sự trung thành đáng nểcủa Bee Gees. Vì vậy, trong khi vẫn đang “chóng mặt” với việc thực hiện album ra mắt ngay trong năm đó -Children Of The World -Bee Gees đã chớp ngay lấy cơ hội này và hoàn thành nhanh chóng 5 bài hát nhạc phim cho The Sartuday Night Fever, thậm chí khi chỉ mới cầm được kịch bản thoại thô.

“Họ gần như chỉ cần chưa đến một tuần là sáng tác xong” - Robert Stigwood không giấu được sự kinh ngạc của mình.

How Deep Is Your Love được thu âm tổng cộng 2 lần. Bản thu thử thực hiện tại Pháp, trong vòng 4 tiếng buổi đêm, với sự tham gia của phó giám đốc sản xuất Abhy Galuten ở vị trí dương cầm. Đến khi cả nhóm quay trở lại Miami, vị trí ấy được trả lại cho Blue Weaver, và dương cầmđược thay thế bằng piano điện tử.

How Deep Is Your Love là một bản tình ca. Phần lời được Bee Gees sáng tác với chủđích nhằm khắc họa nỗi băn khoăn, trăn trởcủa một người đàn ông về tình yêu của người con gái dành cho mình.

Có ý kiến cho rằng How Deep Is Your Love là một cái tên hoàn hảo bởi nó phủlớp nghĩa rộng theo một cách đơn giản. Barry Gibb cũng đồng tình với điều này và liên tục nói rằng, How Deep Is Your Love là bài hát ông yêu thích nhất. Và cả Robin Gibb cũng muốn bài hát này được chơi tại tang lễ của ông.

Bản tình ca này không chỉ dừng lại ở cuộc trò chuyện bằng câu từ. Bee Gees, bằng chất giọng giả thanh vốn đã trở thành “thương hiệu” nhưng cũng gây ra nhiều tranh cãi thời kỳ ấy, cùng phần bè phối và hòa âm mượt mà đã phủ lên cho How Deep Is Your Love một “bức màn” mờảođầy xúc cảm. Barry là người hát chính trong bài này, cũng như tất cả bài hát khác của Bee Gees kể từ thời điểm họ chuyển hướng phong cách từ giữa những năm 1970. Cũng không thể không nhắc đến cấu trúc piano nhịp nhàng đóng vai trò làm nên mạch nguồn cho bài hát.

Ra mắt vào tháng 9/1977, thời điểm này 50 năm về trước dưới dạng đĩa đơn nằm trong album nhạc phim The Saturday Night Fever, How Deep Is Your Love đã “đi trước đón đầu”, mởđường cho sự thành công của chuỗi nhạc phim và đặc biệt là cả bộ phim sau đó.
Tại Mỹ, bài hát leo lên đỉnh BXH Billboard vào đúng dịp Giáng sinh năm 1977 và tiếp tục trụ lại trong Top 10 đến 17 tuần sau đó. Và giải Grammy cho Phần trình diễn nhóm nhạc pop xuất sắc nhất đến với Bee Gees một cách không quá bất ngờ vào đầu năm sau.
… đến “sóng gió” trước pháp luật
Bee Gees có thểđoán trước được “bước ngoặt” với How Deep Is Your Love, nhưng liệu họ có ngờ đến một vụ kiện liên quan đến vấn đề đạo nhạc không, thì chỉ có họ mới biết.

Vào năm 1983, nhạc sĩ đến từ Chicago  - Ronald Selle - đã đâm đơn kiện Bee Gees với cáo buộc nhóm nhạc này đã “ăn cắp” chất liệu âm nhạc trong một bài hát của ông -Let It End - để đưa vào How Deep Is Your Love. Vị nhạc sĩ này, ngoài bằng chứng về sự tương đồng còn đưa ra thông tin rằng thực tế ông đã gửi tổng cộng 14 băng thu âm Let It End đến các hãng đĩa, nhưng chỉ có 11 băng được trả lại.

Đáp lại, Bee Gees trong lúc ấy có lẽ vẫn đang khá tự tin, chỉ đơn thuần khẳng định rằng họ đã tự mình sáng tác How Deep Is Your Love tại Pháp.

Bồi thẩm đoàn, sau 5 tiếng đồng hồ bàn bạc, đã đưa ra phán quyết có lợi cho Ronald Selle. Quá bất ngờ, Bee Gees chỉ có thể thốt lên: “Dối trá”!

Ngay sau phiên tòa thất bại đó, luật sư của Bee Gees ngay lập tức đòi hỏi một “sự xét xử bất chấp phán quyết”. Lý lẽ mà luật sư này đưa ra đó là Ronald Selle đã không thể đưa ra bằng chứng, theo đúng luật pháp, về việc Bee Gees đã có sự tiếp xúc với Let It End trước khi sáng tác How Deep Is Your Love.

Và ngay cả khi Ronald nói rằng đã gửi ca khúc cho các hãng đĩa, thì Bee Gees lại chẳng hề có quan hệ gì với những hãng đĩa đó.Thậm chí, chính Ronald đã thừa nhận rằng sự tương đồng giữa bài hát của ông với bản nhạc của Bee Gees cũng đã thấy ở bài From Me To You của The Beatles nhiều năm trước.

Lần này một phán quyết có lợi đã được dành cho Bee Gees. Mặc cho những nỗ lực tiếp theo đó của Ronald để kháng án, phán quyết này đã được xác nhận và giữ vững bởi Tòa án phúc thẩm Mỹ khu vực số 7.

Như vậy, một “đơn đặt hàng” đến tình cờ đã bất ngờ đem lại cho Bee Gees, hơn cả một album nằm trong Top bán chạy nhất trong lịch sử, là một bước ngoặt sự nghiệp và cả những kinh nghiệm “xương máu” trong cuộc chiến “đạo nhái”.

Bên cạnh How Deep Is Your Love, các bản hit khác trong album nhạc phim (mà gần như là những bản hit được nhớ đến đầu tiên khi nhắc đến nhóm nhạc này) như Stayin’ Alive và Night Feverđã cùng với The Saturday Night Fever mang nền văn hóa disco của Mỹ lan tỏa ra khắp thế giới. Bộ phim này với những giá trị về văn hóa, lịch sử của nó đã được Quốc hội Mỹ chọn để lưu trữ trong Bảo tàng Phim quốc gia.

Bee Gees - Huyền thoại giọng gió

Bee Gees là nhóm nhạc pop thành lập năm 1958 tại Anh, gồm 3 anh em là Barry, Robin và Maurice Gibb.

Sự nghiệp rực rỡ của Bee Gees được chia làm 2 giai đoạn. Vào những năm cuối 1960, đầu 1970 họ theo đuổi dòng nhạc pop phổ thông, và chuyển hướng sang thể loại disco để bắt kịp xu hướng từ giữa những năm 1970.

Họ tạo dựng thương hiệu với cách hát giọng gió, tạo hiệu ứng mềm mại, cảm xúc và có những đoạn gần như lẫn vào nhạc nền, chỉ thỉnh thoảng mới dùng giọng thật. Cách hát này đã gây nhiều ý kiến trái chiều trong một khoảng thời gian dài.

Hiện tại chỉ có Barry Gibb là thành viên duy nhất vẫn còn sống và tiếp tục hoạt động âm nhạc tại Mỹ.

Theo Hà My/Thể thao & Văn hóa