Hướng mới trong xử lý tro xỉ tại Nhiệt điện Mông Dương

Với mục tiêu đến năm 2020, lượng tro xỉ tồn trữ của Nhà máy Nhiệt điện Mông Dương 1 thải ra phải nhỏ hơn tổng lượng phát thải trong 2 năm sản xuất điện, hiện Công ty Nhiệt điện Mông Dương đang tập trung đầu tư công nghệ và đẩy mạnh công tác tìm kiếm thị trường tiêu thụ loại "sản phẩm" hết sức đặc thù này.

Đổ tro xỉ tại bãi chứa số 1 của Nhà máy Nhiệt điện Mông Dương 1 (phường Mông Dương).

Theo thiết kế, với lượng than tiêu thụ mỗi năm khoảng 3 triệu tấn, Nhà máy Nhiệt điện Mông Dương 1 sẽ tạo ra khoảng hơn 1 triệu tấn tro xỉ (bao gồm xỉ đáy và tro bay). Từ tháng 4/2016 đến nay, nhiều đơn vị đã đến thu mua xỉ đáy để tái sử dụng làm vật liệu sản xuất xi măng, thay thế cát trong bê tông tươi hoặc lấp lỗ trong khoan nổ mìn đá. Vì vậy, lượng tiêu thụ đạt rất tốt (80-100% khối lượng xỉ thải ra).

Các đơn vị thu mua xỉ đáy thường sử dụng ô tô tải 17-20 tấn để vận chuyển bằng đường bộ đi tiêu thụ. Việc vận chuyển bằng ô tô không thực sự hiệu quả do chi phí vận chuyển lớn và có nguy cơ phát tán tro bụi gây ô nhiễm môi trường. Nhằm khắc phục điều này, Công ty Nhiệt điện Mông Dương đang thuê tư vấn để điều chỉnh bổ sung thêm 2 cảng chuyên dụng bốc dỡ tro xỉ, dự kiến hoàn thành xây dựng và đưa vào sử dụng trong năm 2019. Tiến hành xây dựng phương án vận chuyển tro xỉ bằng nước ngọt (trích đường ống dẫn nước ngọt từ hồ Gốc Thông cấp cho nhà máy), phương án này cũng được dự kiến hoàn thành trong năm 2019.

Trong khi lượng xỉ đáy có sự tiêu thụ rất tốt, thì lượng tro bay đến nay chưa có phương án tiêu thụ. Nguyên nhân chính là bởi tro bay của nhà máy có màu nâu đất, khi đưa vào làm nguyên liệu thì xi măng tạo ra có màu nâu đỏ trong khi người dân lại có thói quen dùng xi măng màu xanh. Bên cạnh đó, hiện vẫn chưa có chính sách hướng dẫn cụ thể trong việc xử lý và tiêu thụ tro xỉ nhiệt điện làm vật liệu san nền; chưa có cơ chế khuyến khích các nhà đầu tư làm gạch không nung. Đây cũng là một khó khăn trong việc xử lý tro bay của Nhiệt điện Mông Dương. 

Hệ thống trạm bơm thải xỉ tại Nhà máy Nhiệt điện Mông Dương 1.

Lượng tro bay của công ty hiện đang được tập kết tại bãi chứa số 1 (phường Mông Dương) với dung tích 2,25 triệu m³, thời gian vận hành trong 3,5 năm. Đến thời điểm này đã chứa được khoảng 1,8 triệu m³. Ông Phạm Văn Thập, Phó Giám đốc Công ty Nhiệt điện Mông Dương cho biết: Riêng đối với tro bay, qua nghiên cứu, tìm hiểu, chúng tôi nhận thấy thị trường vẫn có nhu cầu tiêu thụ rất lớn, có thể sử dụng làm gạch không nung, phụ gia trạm trộn bê tông hoặc phối trộn với xỉ đáy làm vật liệu san lấp, lót đường.

Để xử lý tốt vấn đề này, công ty đang báo cáo UBND tỉnh xin quy hoạch khoảng 4ha đất nền gần nhà máy (trước đây là bãi tập kết thiết bị) và khu văn phòng công trường của dự án Nhà máy Nhiệt điện Mông Dương 2 (hiện không sử dụng) làm nhà máy chế tạo gạch không nung. Sau khi được tỉnh chấp thuận, cùng với những đầu tư về mặt công nghệ, cảng bốc rót chuyên dụng, công ty sẽ xử lý và tiêu thụ được 100% tro xỉ thải ra sau 3-4 năm tới. Trước mắt, công ty đang khẩn trương triển khai các thủ tục cần thiết để đầu tư xây dựng bãi xỉ số 2, diện tích khoảng 62ha, tại thôn Hà Chanh, phường Cộng Hòa (TP Cẩm Phả), bãi xỉ này đã được các đơn vị chức năng phê duyệt.

Hoàng Nga