Iran đồng ý bán tên lửa, máy bay không người lái cho Nga

Hai quan chức cấp cao Iran và hai nhà ngoại giao Iran tiết lộ với hãng tin Reuters rằng Iran đã hứa cung cấp cho Nga tên lửa đất đối đất và nhiều máy bay không người lái hơn.

Thỏa thuận mua vũ khí

Theo hãng tin Reuters ngày 18/10, các bên đã thống nhất một thỏa thuận vào ngày 6/10 khi Phó Tổng thống thứ nhất Iran Mohammad Mokhber, hai quan chức cấp cao Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran và một quan chức Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao đến thăm Moskva để đàm phán với Nga về việc chuyển giao vũ khí.

Một trong hai nhà ngoại giao Iran nói trên cho biết: “Người Nga đã yêu cầu thêm máy bay không người lái và tên lửa đạn đạo đã nâng độ chính xác từ Iran, đặc biệt là dòng tên lửa Fateh và Zolfaghar”.

Một quan chức phương Tây được báo cáo tóm tắt về vấn đề này đã xác nhận thông tin trên, cho biết đã có một thỏa thuận giữa Iran và Nga về vấn đề cung cấp tên lửa đạn đạo tầm ngắn đất đối đất.

Một trong những máy bay không người lái mà Iran đồng ý cung cấp là Shahed-136. Đây là loại vũ khí có cánh hình tam giác, được sử dụng làm máy bay tấn công không đối đất cảm tử. Vũ khí này mang một đầu đạn nhỏ và phát nổ khi va chạm.

Fateh-110 và Zolfaghar là tên lửa đạn đạo đất đối đất tầm ngắn của Iran có khả năng tấn công mục tiêu ở khoảng cách từ 300 km đến 700 km.

Nhà ngoại giao Iran nói trên bác bỏ khẳng định của các quan chức phương Tây rằng việc chuyển giao vũ khí nói trên là vi phạm nghị quyết năm 2015 của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc. Ông này nói: “Vũ khí được sử dụng ở đâu không phải là vấn đề của người bán. Chúng tôi không đứng về phía nào trong cuộc khủng hoảng Ukraine như phương Tây. Chúng tôi muốn chấm dứt cuộc khủng hoảng thông qua các biện pháp ngoại giao”.

Ukraine đã báo cáo một loạt cuộc tấn công của Nga bằng máy bay không người lái Shahed-136 do Iran sản xuất trong những tuần gần đây. Bộ Ngoại giao Iran ngày 18/10 đã bác bỏ những báo cáo vô căn cứ về việc Iran cung cấp máy bay không người lái và các loại vũ khí khác cho Nga để sử dụng ở Ukraine, trong khi Điện Kremlin phủ nhận lực lượng của mình đã sử dụng máy bay không người lái của Iran để tấn công Ukraine.

Khi được hỏi liệu Nga có sử dụng máy bay không người lái của Iran trong chiến dịch ở Ukraine hay không, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết Điện Kremlin không có thông tin nào về việc sử dụng chúng.

Theo một quan chức an ninh Iran, người Nga muốn mua hàng trăm tên lửa Iran, thậm chí cả những tên lửa tầm trung. Trước mắt, Iran có thể xuất xưởng sớm vài trăm tên lửa đất đối đất tầm ngắn Zolfaghar và Fateh 110 theo yêu cầu của Nga.

Một quan chức Đông Âu theo dõi hoạt động vũ khí của Nga cho biết họ hiểu rằng thỏa thuận vũ khí này đang diễn ra, mặc dù ông không có bằng chứng cụ thể để chứng minh. Quan chức này nói rằng các nhà lãnh đạo Iran và Nga đã đưa ra quyết định để tiến hành giao vũ khí.

Đợt chuyển vũ khí sẽ diễn ra trong tối đa 10 ngày nữa.

Gia tăng căng thẳng

Tên lửa và máy bay không người lái Iran xuất hiện trong kho vũ khí của Nga trong cuộc chiến với Ukraine sẽ làm gia tăng căng thẳng giữa Iran với Mỹ và các nước phương Tây khác.

Bộ Ngoại giao Mỹ đánh giá rằng máy bay không người lái Iran đã được sử dụng vào ngày 17/10 trong một cuộc tấn công vào giờ cao điểm buổi sáng ở thủ đô Kiev của Ukraine. Người phát ngôn Nhà Trắng Karinne Jean-Pierre cũng cáo buộc Iran nói dối khi nói rằng máy bay không người lái của Iran không được Nga sử dụng ở Ukraine.

Theo một quan chức ngoại giao châu Âu, Nga đang gặp khó khăn hơn trong sản xuất vũ khí do các lệnh trừng phạt và do đó, họ đang chuyển sang nhập khẩu từ các đối tác như Iran và Triều Tiên. Nhà ngoại giao châu Âu này nói: “Máy bay không người lái và tên lửa là bước tiếp theo hợp lý”.

Trong khi đó, bị ảnh hưởng do các lệnh trừng phạt kinh tế của phương Tây, Iran muốn tăng cường quan hệ chiến lược với Nga.

Ông Hossein Salami, một chỉ huy Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran, tháng trước cho biết một số nước lớn sẵn sàng mua thiết bị quân sự và quốc phòng từ Iran.

Ông Rahim Safavi, cố vấn quân sự của lãnh đạo Tối cao Iran, nói rằng 22 quốc gia muốn mua máy bay không người lái của Iran.

Giới chức Iran cũng đang chịu áp lực từ các cuộc biểu tình trên toàn quốc sau cái chết của một phụ nữ 22 tuổi bị giam giữ vì trang phục không phù hợp.

Một số quốc gia Liên minh châu Âu đã kêu gọi trừng phạt Iran về việc cung cấp máy bay không người lái cho Nga. Khối này cũng đã nhất trí một loạt biện pháp trừng phạt riêng do động thái trấn áp người biểu tình.

Trong khi đó, Iran đang ở tình thế rủi ro cao trong bối cảnh đang đàm phán với các quốc gia phương Tây để khôi phục thỏa thuận hạt nhân năm 2015.

Các cuộc đàm phán đã rơi vào bế tắc và tranh cãi nào giữa Iran với phương Tây về việc bán vũ khí cho Nga hoặc chiến dịch trấn áp tình hình bất ổn trong nước cũng có thể làm suy yếu các nỗ lực nhằm đạt được thỏa thuận.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Vedant Patel cho biết Mỹ đồng ý với đánh giá của Anh và Pháp rằng việc Iran cung cấp máy bay không người lái cho Nga sẽ vi phạm nghị quyết 2231 của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.

Giống như máy bay không người lái, chuyển tên lửa cũng sẽ vi phạm nghị quyết 2231 của Liên hợp quốc.