Khôi phục kinh tế, thực hiện cải tạo xã hội chủ nghĩa sau giải phóng

Theo sách Lịch sử Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh, sau ngày hòa bình lập lại, thực hiện chủ trương của Đảng, Đảng bộ khu Hồng Quảng và Tỉnh ủy Hải Ninh đã lãnh đạo nhân dân thực hiện nhiệm vụ hàn gắn vết thương chiến tranh khôi phục kinh tế, thực hiện cải tạo xã hội chủ nghĩa, phát triển kinh tế - văn hóa đạt được nhiều thắng lợi. 

Ở khu Hồng Quảng, Khu ủy đã lãnh đạo nhân dân khắc phục mọi khó khăn, tiếp quản và tiếp thu cơ sở sản xuất của Công ty Pháp mỏ than Bắc Kỳ (SFCT), bắt tay vào sản xuất, không bị ngừng trệ. Từng bước xây dựng cơ chế quản lý mới, tranh thủ tiếp thu khoa học kỹ thuật, máy móc thiết bị của các nước xã hội chủ nghĩa giúp đỡ, sau 3 năm giải phóng (1956) đã đưa sản lượng than cao hơn sản lượng than cao nhất thời thuộc Pháp.

Sản lượng than của Xí nghiệp than Hòn Gai năm 1960 so với năm 1955 tăng 3,27 lần. Xí nghiệp than Mạo Khê hoàn thành kế hoạch sản xuất than trong kế hoạch 3 năm 1958-1960 trước 6 tháng 12 ngày. Từ năm 1955-1960, ngành than khu Hồng Quảng đã khai thác được 6.405.656 tấn than nguyên khai, xuất khẩu 3.041.000 tấn thu nhiều ngoại tệ cho Nhà nước. Mỏ than Hòn Gai và mỏ than Cẩm Phả được Quốc hội tuyên dương 2 Anh hùng lao động. Mỏ than Mạo Khê được Nhà nước tặng thưởng 2 Huân chương Lao động hạng II, III.

Đi cùng với công nghiệp Trung ương, công nghiệp tiểu thủ công nghiệp ở khu Hồng Quảng cũng đã có bước tiến bộ rõ rệt, sản xuất hàng tiêu dùng cho nhân dân. Công nghiệp địa phương tỉnh Hải Ninh đã phát huy tinh thần tự lực, tự cường, tranh thủ sự giúp đỡ của chuyên gia nước bạn Trung Quốc, sản xuất được động cơ máy bơm nước, đóng được tàu thuyền hơn 1.000 tấn... cơ giới hóa hầu hết dây chuyền sản xuất bát, tạo ra nhiều sản phẩm.

Về sản xuất nông - lâm - ngư nghiệp, đến năm 1960, khu Hồng Quảng đã tự túc được một phần lương thực và thực phẩm, tỉnh Hải Ninh đã tự túc được lương thực, nạn đói dần được đẩy lùi, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được nâng lên nhiều so với trước.

Cùng với những thắng lợi trên lĩnh vực khôi phục và phát triển kinh tế văn hóa, Khu ủy Hồng Quảng và Tỉnh ủy Hải Ninh đã lãnh đạo nhân dân thực hiện nhiệm vụ chính trị quan trọng là: Cải cách ruộng đất ở các huyện miền xuôi (đồng bằng) và cải cách dân chủ ở những huyện miền núi, thực hiện khẩu hiệu “Người cày có ruộng”, thực hiện cải tạo xã hội chủ nghĩa... xóa bỏ chế độ người bóc lột người, xây dựng quan hệ sản xuất mới xã hội chủ nghĩa. Hệ thống tổ chức Đảng, chính quyền, Mặt trận và các đoàn thể quần chúng từ Khu, Tỉnh đến cơ sở được xây dựng và củng cố. Chế độ dân chủ nhân dân, lực lượng vũ trang và dân quân tự vệ lớn mạnh, đập tan âm mưu và hành động của bọn gián điệp, phản động do Pháp cài lại, câu kết với bọn phỉ và bọn phản động người Hoa gây rối, phá hoại sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta.

Những kết quả đã đạt được góp phần vào việc củng cố miền Bắc, đấu tranh thống nhất Tổ quốc; tạo điều kiện thuận lợi cho Đảng bộ và nhân dân khu Hồng Quảng và tỉnh Hải Ninh bước vào thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III của Đảng (tháng 9 năm 1960).

Năm 1960, năm cuối cùng thực hiện kế hoạch 3 năm phát triển kinh tế, cải tạo xã hội chủ nghĩa, Đảng bộ và nhân dân tỉnh Hải Ninh được đón Chủ tịch Hồ Chí Minh về thăm. Những lời căn dặn của Bác là nguồn cổ vũ động viên Đảng bộ và nhân dân tỉnh Hải Ninh phấn khởi bước vào thực hiện kế hoạch 5 năm lần thứ nhất.