Không chủ quan với nhọt vùng cổ, mặt

Thời gian qua, Trung tâm Phẫu thuật Sọ mặt và Tạo hình, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 đã điều trị thành công cho rất nhiều bệnh nhân bị nhọt vùng đầu, mặt, cổ.

Điển hình là trường hợp bệnh nhân nữ, 67 tuổi, trú tại Hà Nội, có tiền sử đái tháo đường type 2, di chứng chất độc màu da cam bị hậu bối vùng gáy do vi khuẩn Staphylococcus aureus.

Trước vào viện 2 tuần, bệnh nhân xuất hiện nhọt nhỏ bằng hạt đậu mọc vùng sau gáy, sau đó sưng tấy, đau nhiều, kèm theo sốt cao 38 - 39 độ C. Do lo sợ và tâm lý ngại đi bệnh viện nên bệnh nhân tự mua thuốc điều trị.

Khi tổn thương có dấu hiệu lan rộng, đau nhiều, bệnh nhân mới tới một cơ sở y tế được chẩn đoán là hậu bối, rạch tháo mủ rồi xin tự uống thuốc ở nhà. Tuy nhiên, tình trạng viêm nhiễm tiến triển nặng hơn, đã chuyển điều trị tại nhiều cơ sở nhưng không khỏi.

Sau 12 ngày, bệnh nhân được chuyển đến Trung tâm Phẫu thuật Sọ mặt và Tạo hình điều trị với tình trạng viêm tấy lan tỏa diện rộng vùng gáy, nhiều tổ chức hoại tử và dịch mủ hôi thối, cơ thể rơi vào tình trạng nhiễm trùng nhiễm độc nặng với triệu chứng người yếu mệt, da xanh niêm mạc nhợt, thiếu máu mức độ vừa, ăn uống kém, đi lại bằng xe lăn.

Các bác sĩ đã tiến hành phẫu thuật cắt lọc rộng rãi tổ chức hoại tử, lấy dịch mủ nuôi cấy vi khuẩn, hút dịch liên tục. Bệnh nhân được điều trị phối hợp 3 loại kháng sinh phổ rộng, liều cao đường tĩnh mạch trước khi có kháng sinh đồ, kết hợp truyền máu, truyền đạm, điều chỉnh đường huyết và rối loạn điện giải.

Sau khi có kết quả nuôi cấy vi khuẩn và kháng sinh đồ, bệnh nhân được điều trị kháng sinh theo kháng sinh đồ kết hợp với chuyên khoa truyền nhiễm. Sau 30 ngày điều trị, bệnh nhân đã khỏi bệnh và được ra viện.

Theo các bác sĩ, nhọt là tình trạng viêm cấp tính gây hoại tử nang lông và tổ chức xung quanh nó. Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi, vị trí thường xuất hiện là vùng đầu mặt cổ, nách, vai và mông. Khi nhọt hình thành ngay mí mắt người ta gọi là mụt lẹo, vùng quanh miệng gọi là đinh râu, còn ở vùng mặt sau của cơ thể như vùng gáy, lưng, mông gọi là hậu bối.

Hậu bối là bệnh lý gây ra bởi một nhóm nhọt liền kề nhau, chứa mủ, hoại tử lan sâu rộng xuống lớp mỡ và mô liên kết. Nguyên nhân của nhọt và hậu bối thường do vi khuẩn tụ cầu vàng Staphylococcus aureus xâm nhập vào nang lông gây nên, bệnh thường gặp và diễn biến nặng nề hơn ở những người già có nhiều bệnh lý kết hợp như đái tháo đường, béo phì, suy giảm miễn dịch hoặc vệ sinh cơ thể kém.

Do đó, khi nhọt xuất hiện, không được tự ý nặn, hút, chườm nóng, lạnh hoặc đắp lá… bệnh có thể nhiễm trùng nặng nề hơn, thậm chí nhiễm khuẩn huyết.

Trong trường hợp nhẹ không có biểu hiện đau nhức, sốt, có thể đợi vài ngày cho mụn "chín" và tự vỡ, dùng bông y tế vô khuẩn thấm dịch lấy mủ ra ngoài, sau đó rửa lại bằng dung dịch sát khuẩn Betadin hoặc cồn Iod, tránh làm tổn thương thêm vùng vừa được tháo mủ. Tuyệt đối không đắp lá, đắp thuốc theo chỉ dẫn của người không có chuyên môn để tránh những hậu quả không mong muốn xảy ra.

Nếu nhọt phát triển to nhanh, đau nhức nhiều thì không thể tự khỏi khi điều trị tại nhà mà phải nhanh chóng đến các cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Để phòng tránh mụn nhọt và hậu bối cần giữ gìn vệ sinh cơ thể và môi trường sống thật tốt: nhà cửa lau chùi sạch sẽ, phòng ngủ thoáng mát, chăn gối cần được giặt sạch phơi nắng thường xuyên, thay quần áo mỗi khi bẩn. Xây dựng nếp sống lành mạnh: ăn uống đủ chất dinh dưỡng, luyện tập thể dục thể thao hàng ngày để nâng cao thể trạng và sức bền miễn dịch, hạn chế đồ ăn nhiều đường và chất kích thích đặc biệt đối với những bệnh nhân có tiền sử đái tháo đường.