Khu di tích nhà Trần tại Đông Triều: Độc đáo những giá trị đặc biệt

Nhà Trần là một trong những triều đại vang danh bậc nhất trong lịch sử dựng nước, giữ nước hàng nghìn năm của dân tộc ta. Các di tích lịch sử về nhà Trần có ở khá nhiều nơi, nhưng không ở đâu phong phú, đặc biệt và còn nhiều dấu tích dưới lòng đất như ở Đông Triều.

Nằm ở phía Nam dãy núi Đông Triều thuộc địa bàn 4 xã An Sinh, Bình Khê, Thuỷ An và Tràng An, Khu di tích quốc gia đặc biệt nhà Trần là quần thể di tích lăng mộ, đền, chùa, am tháp với 14 di tích trải rộng. Đây là vùng thánh địa linh thiêng mang đậm yếu tố lịch sử, văn hoá đặc sắc, nơi quê gốc nhà Trần. Đến với khu di tích đặc biệt này, bạn có thể tham quan chùa Ngoạ Vân toạ lạc trên một địa thế đẹp trên cả phương diện cảnh quan và phương diện phong thuỷ, có tả thanh long, hữu bạch hổ, sau có chẩm, trước có án, xa hơn là trường lưu thuỷ. 

Nơi đây có Ngoạ Vân am cổ kính là nơi Đức vua - Phật hoàng Trần Nhân Tông hoá Phật.

Hay đến thăm Phật Hoàng Tháp, một trong 7 địa điểm lưu giữ xá lị của Ngài sau khi hoả thiêu.

Cùng với chùa Ngoạ Vân, một địa điểm nữa liên quan trực tiếp đến sự phát triển của tông phái Trúc Lâm, đó là Chùa Hồ Thiên trên núi Phật Sơn, nơi Đức vua - Phật hoàng Trần Nhân Tông đăng đàn, thuyết pháp. Trên chùa có ngọn tháp đá 7 tầng mà đến nay kiến trúc của ngôi tháp vẫn là bí ẩn đối với các nhà nghiên cứu.

Một trong những điểm nhấn của khu di tích quốc gia đặc biệt nhà Trần đó là Đền Sinh - nơi thờ 8 vua Trần đặt lăng, mộ tại xã An Sinh.

Đền và lăng, mộ 8 vua Trần là trung tâm có tính chất văn hoá tiêu biểu của nước Đại Việt thời Trần. Lăng mộ vua Trần Anh Tông, vua thứ 4 đời Trần là lăng vua đầu tiên xây năm 1320 trên quê gốc Đông Triều.

Hay vãn cảnh chùa Quỳnh Lâm được xây dựng từ thời Lý, chùa được xây dựng ở thế đất “rồng chầu, hổ phục”. Thế kỷ XIV, chùa Quỳnh Lâm là nơi đào tạo tăng tài lớn nhất của Thiền phái Trúc Lâm thế kỷ XIV. Vườn tháp chùa Quỳnh Lâm và tháp đá mộ các thiền sư có kiến trúc độc đáo, một di sản văn hoá tiêu biểu không chỉ của tỉnh Quảng Ninh mà là của Việt Nam.

Trong những năm qua, khu di tích quốc gia đặc biệt nhà Trần đã thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước đến tham quan.

Để bảo tồn và phát huy, huyện Đông Triều đã có những nỗ lực trong việc tuyên truyền, quảng bá giá trị đặc biệt, độc đáo của khu di tích. Đây sẽ là nơi du lịch tâm linh, giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ, góp phần tuyên truyền, cổ vũ động viên, giáo dục lòng yêu nước, tự hào về truyền thống đấu tranh của dân tộc.

Xuân Quảng - Đỗ Phương