'Ma trận' TV công nghệ chấm lượng tử QLED

Khi nhắc đến OLED, người tiêu dùng thường nhớ tới LG, trong khi công nghệ chấm lượng tử (Quantum Dot - QD) gắn với tên tuổi của Samsung trong hơn 10 năm. Hãng ra mắt công nghệ này năm 2015 trước khi công bố thương hiệu QLED ứng dụng chấm lượng tử năm 2017. Nhiều thương hiệu khác sau này cũng có TV QLED như Sharp, TCL, Hisense, Xiaomi và hầu hết nằm ở phân khúc cận cao cấp, cao cấp.

Công nghệ QLED gần đây gây chú ý khi Hisense, TCL bị người tiêu dùng tại Mỹ kiện vì một số model được giới thiệu có công nghệ chấm lượng tử trong khi không có hoặc không đủ lượng vật liệu QD để cải thiện hiệu suất. Hiện chưa có quy định về nồng độ các chất tối thiểu để được coi là TV có chấm lượng tử, nhưng điều này cho thấy có sự khác biệt về định nghĩa công nghệ chấm lượng tử giữa các nhà sản xuất.

Chấm lượng tử là công nghệ cao cấp về hiển thị, tạo khác biệt cho các loại tấm nền LCD LED, Mini LED và QD-OLED. TV và màn hình máy tính cao cấp sử dụng công nghệ chấm lượng tử có ưu điểm hiển thị dài màu rộng hơn, hình ảnh tươi tắn bắt mắt hơn đáng kể. Những năm gần đây, QD xuất hiện nhiều hơn và giúp nâng chất lượng hiển thị trên cả TV OLED của Samsung, LG.

Chấm lượng tử là các hạt bán dẫn có kích thước vài nanomet, phát ra màu sắc khác nhau khi bị ánh sáng có tần số nhất định chiếu vào. Màu sắc của ánh sáng do chấm lượng tử phát ra phụ thuộc vào bước sóng, trong khi bước sóng này bị ảnh hưởng bởi kích thước của chấm lượng tử. Ví dụ, chấm lượng tử kích thước 1 nm sẽ tạo ra ánh sáng xanh dương, 1,5 nm là xanh lá hay 3 nm là đỏ. Ngoài ra, QD cũng đem đến một ưu điểm lớn đặc biệt là độ sáng cao, độ tương phản lớn giúp TV ứng dụng công nghệ này có thể xem ở nhiều không gian khác nhau.

Khác biệt lớn nhất trong công nghệ chấm lượng tử giữa các hãng đến từ hàm lượng và nồng độ các chất cấu thành. Samsung là hãng hiếm hoi công bố tiêu chuẩn của riêng mình với hàm lượng Quantum Dot trên 3.000 ppm. Công ty Hàn Quốc nhấn mạnh phải đủ con số này, chấm lượng tử mới thực sự khiến cho tấm nền hiển thị hình ảnh sống động, dải màu rộng so với thông thường. Thông số của Samsung được đo kiểm bởi SGS, công ty thử nghiệm và chứng nhận có trụ sở tại Geneva (Thụy Sĩ).

Các thương hiệu khác như Sharp, TCL, Hisense, Xiaomi không công bố hàm lượng Quantum Dot trên dòng sản phẩm của mình.

Ngoài hàm lượng QD, sự khác biệt giữa các hãng còn nằm ở chất cấu thành vật liệu chấm lượng tử. Trong đó, indium và cadmium là những nguyên tố cần thiết trong quá trình chế tạo Quantum Dot nhưng không nhất thiết phải có cả hai.

TCL tuyên bố TV QLED và Mini LED chấm lượng tử của hãng sử dụng cadmium nhưng không đề cập đến indium. Trong khi đó, Samsung cho biết hiện công nghệ chấm lượng tử của hãng không chứa cadmium. Theo hãng, cadmium ban đầu là yếu tố không thể thiếu khi phát triển vật liệu chấm lượng tử nhưng sau này loại bỏ bởi nguyên tố này độc hại, gây ra mối đe dọa với môi trường.

Theo công ty theo dõi thị trường Omdia, 2,75 triệu TV QLED sử dụng công nghệ chấm lượng tử đã xuất xưởng trong năm 2024, chiếm 10,9% tổng sản lượng TV trên toàn cầu. Samsung, nhà sản xuất TV lớn nhất thế giới, vẫn dẫn đầu thị trường TV QLED, chiếm 46,8 phần trăm thị phần theo doanh thu năm 2024.

Samsung có năm thứ 7 liên tiếp đứng đầu mảng TV QLED với 39,3% thị phần trong năm 2024, xếp thứ hai là TCL với 23,3% thị phần. Đây cũng là năm thứ 19 liên tiếp công ty Hàn Quốc dẫn đầu thị trường TV toàn cầu với 17,6% thị phần. Hai vị trí xếp sau đều thuộc về các hãng Trung Quốc khi Hisense chiếm 14% thị phần còn TCL là 13,9%.