Mạng xã hội và những hệ lụy khôn lường

Chủ nhật, 27/08/2017 | 07:22:35 [GMT +7] A A

Các ứng dụng mạng xã hội đang trở thành món ăn tinh thần không thể thiếu của rất nhiều người. Tuy nhiên, với hội chứng “nghiện” mạng xã hội, nhiều người đã và đang rơi vào trạng thái lệ thuộc và bị chính thế giới ảo này thao túng. Ngoài những mối nguy hiểm rình rập do nhu cầu được “khác biệt” so với mọi người qua internet thì còn có rất nhiều hệ lụy từ việc lạm dụng mạng xã hội. Việc quá chú tâm vào các hoạt động trên mạng xã hội đang ảnh hưởng không nhỏ tới công việc, học tập, sinh hoạt của rất nhiều người.

Phụ thuộc hoặc quá say mê, “nghiện” mạng xã hội gây nhiều hệ lụy tai hại cho người dùng. Ảnh minh họa, nguồn: Internet

Sống ảo, hệ luỵ thật

Ngày nay, với sự phát triển của công nghệ thông tin, internet, các trang mạng xã hội cũng bùng nổ. Dù mới phát triển, nhưng các mạng facebook, instagram, zalo, zingme, twitter... đã thu hút đông đảo mọi người trên toàn cầu sử dụng. Không thể phủ nhận những tiện ích mạng xã hội đưa lại cho người dùng, vì MXH là nơi có thể trò chuyện trực tuyến, kết bạn, thể hiện tình cảm. MXH còn mang lại cho người sử dụng nhiều lợi ích thương mại bằng các hình thức, như kinh doanh online. Nhờ MXH mà tổ chức, cá nhân có thể buôn bán, cung cấp nhiều tiện ích cho khách hàng, nhanh chóng, ít chi phí.

Có thể khẳng định là MXH đưa lại nhiều tiện lợi, nhưng cũng dễ gây nhiều hệ luỵ. Đó là tình trạng không ít người sử dụng bị lôi kéo, thậm chí mất kiểm soát vào MXH, đặc biệt là facebook - một mạng xã hội phổ biến nhất hiện nay và mặt trái của MXH cũng dần bộc lộ khi nhiều cá nhân lợi dụng để làm những điều phản cảm, vô văn hoá...

Đối với nhiều người, MXH đã trở thành một thói quen, đam mê hàng ngày không thể thiếu, dễ dẫn tới hiện tượng “nghiện” ở nhiều bạn trẻ, facebooker khi không kiểm soát được thói quen này. Điều này khiến họ bỏ quên thời gian cho học tập, công việc, dần biến họ thành những người phụ thuộc và bị thao túng thời gian, thậm chí cả quyền riêng tư, sức khoẻ, vật chất... Theo đánh giá của chuyên gia, việc “nghiện” MXH có thể gây ảnh hưởng, khiến hệ thống não bộ của con người hoạt động mất cân bằng, giảm khả năng tiếp thu, gây những bất thường về tâm lý, thậm chí dẫn tới tâm thần.

Dễ dàng thấy, những facebooker “nghiện” sẽ ít có thời gian tiếp xúc với thế giới thực, với các quan hệ xã hội, kỹ năng sống, giao tiếp với xã hội kém, suy giảm. Hiện trên thực tế, một bộ phận bạn trẻ, facebooker đang sử dụng MXH như một cách xả xì-trét, soi mói, bình phẩm thể hiện quan điểm cá nhân, nhận định chủ quan... Do sự nhanh chóng và lan tỏa rộng nên rất nhiều người bị cuốn hút vào một sự việc, rồi không ngần ngại “chém gió”, đưa ra những bình luận chủ quan dẫn đến nhiều hệ quả ngoài ý muốn. Cộng đồng mạng đã không ít lần dùng “con dao vô hình” này hại người. Đó là sự việc không ít người chia sẻ, đưa ra những bình luận ác ý, chủ quan về clip riêng tư của các nữ sinh khi chúng bị rò rỉ trên MXH khiến họ tự tử vì quá áp lực. Mới đây nhất, 2 nữ sinh ở Đồng Nai đã suýt tìm đến cái chết vì thông tin bịa đặt gán cho tội... hiếp dâm đến chết một nam thanh niên, được lan truyền với tốc độ chóng mặt trên facebook.

Thông qua MXH, người dùng có thể có được vô số thông tin bởi tính năng chia sẻ rộng rãi. Nếu người dùng không đủ tinh tế để chọn lọc thông tin hữu ích thì sẽ rất dễ bị tác động, ảnh hưởng bởi những thông tin sai lệch, thậm chí độc hại, gây nhiễu loạn thông tin, để lại hậu quả khôn lường cho chính bản thân và gia đình, xã hội. Thời gian gần đây, hẳn chúng ta còn chưa quên vụ việc đốt xe ô tô của nhóm người đi mua đồ nội thất ở Hải Dương bị nghi là thôi miên. Sự việc bắt nguồn từ những thông tin đưa hàng loạt vụ bắt cóc bịa đặt từ các chủ shop online hay những người muốn tăng tương tác facebook.

Bên cạnh đó, cũng chính bởi tính “xã hội” này mà thông qua mạng xã hội, các đối tượng phản động, chống đối Nhà nước dễ dàng trà trộn vào đám đông lành mạnh để thông tin bịa đặt những luận điệu phản động bằng vô số bài viết, lời lẽ, dẫn chứng hết sức thuyết phục. Không ít người đã dễ dàng bị hoả mù, sai lệch nhận thức, từ đó manh nha cho những hành động không đúng đắn chống phá chính quyền. Vụ việc Formosa Hà Tĩnh chính là một ví dụ điển hình cho sự lợi dụng MXH tinh vi của các nhóm đối tượng phản động. Những sự việc trên chính là dẫn chứng chân thực nhất cho việc MXH có thể “ăn mòn” nhân cách con người, gây những hệ lụy khôn lường ở ngoài đời thực, nếu người dùng không làm chủ được nó.

Nói xấu, bôi nhọ danh dự, tổ chức, cá nhân trên mạng xã hội là hành vi vi phạm pháp luật. Ảnh minh họa, nguồn: Internet

Sẽ xử lý nghiêm những vi phạm

MXH được tạo ra nhằm kết nối con người với con người thông qua việc chia sẻ các thông tin, hình ảnh... Tuy nhiên, với những người thiếu kiểm soát, “anh hùng bàn phím” thì môi trường MXH đang ngày một bớt lành mạnh đi trong mắt nhiều người.

Có một thực tế là hiện không ít người dùng MXH, các facebooker tư duy sai lầm khi cho rằng đây chỉ là thế giới ảo, có thể phát ngôn, làm gì tùy thích mà không phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. Theo các cơ quan an ninh thì bằng các biện pháp nghiệp vụ và sự hỗ trợ của CNTT hiện nay thì việc phát hiện, truy tìm, xác định hành vi vi phạm của tổ chức, cá nhân phát tán những hình ảnh, thông tin sai sự thật sẽ được truy tìm nhanh chóng để chịu trách nhiệm trước pháp luật về những hành vi đã gây ra.

Theo Thanh tra Sở Thông tin - Truyền thông Quảng Ninh thì chỉ trong năm 2016 và đầu 2017, Thanh tra Sở đã ra xử lý nhiều chủ thể website, trang thông tin điện tử tổng hợp 5-10 triệu đồng/vụ do sai phạm đăng ký, cung cấp tên miền, sử dụng website; hoặc giả mạo thông tin. Không ít trong số các website này có địa chỉ, tài khoản trên MXH.

Trả lời phỏng vấn báo chí gần đây, ông Vũ Công Lực, Giám đốc Sở Thông tin - Truyền thông cho biết, thời gian tới Sở sẽ tăng cường thanh tra, kiểm tra, kịp thời xử lý vi phạm; đẩy mạnh phối hợp với cơ quan chức năng, sở, ngành, huyện, thị xã, thành phố trong công tác quản lý nhà nước về hoạt động của các trang thông tin điện tử, mạng xã hội; phối hợp chặt chẽ với Công an tỉnh và các ngành liên quan tăng cường đảm bảo an ninh thông tin trên mạng internet và công tác bảo vệ bí mật nhà nước trong lĩnh vực thông tin, truyền thông, báo chí, xuất bản.

Cũng theo khuyến cáo của Thanh tra Sở Thông tin - Truyền thông thì những vi phạm về MXH sẽ bị xử phạt thấp nhất là từ 3-5 triệu đồng, cao nhất có thể ở mức 70-100 triệu đồng cho những vi phạm về tuyên truyền chống phá Nhà nước, tuyên truyền kích động chiến tranh, thù hận dân tộc, kích động bạo lực, tư tưởng phản động... Ngoài ra, nếu vi phạm nghiêm trọng có thể bị chuyển cho cơ quan an ninh truy cứu trách nhiệm hình sự.

Thiết nghĩ, mọi người cần tỉnh táo hơn khi tham gia facebook nói riêng và các trang MXH khác nói chung. Việc sử dụng mọi thông tin trên các trang MXH cần nghiên cứu, điều tra kỹ lưỡng, tránh gặp phải những hệ luỵ đáng tiếc.

Hà Phong

Dùng mạng xã hội (facebook, zalo, twitter, gmail...) đã và đang ngày càng phổ biến ở Việt Nam, đặc biệt là giới trẻ. Đây cũng là xu thế tất yếu của xã hội. Lợi ích của mạng xã hội rất lớn, chỉ một cú click chuột, cả thế giới sẽ mở ra trước mắt trong lòng bàn tay. Tuy nhiên, mạng xã hội cũng dễ mang đến những hậu quả khôn lường mà không phải ai cũng biết. Vậy, dùng mạng xã hội sao cho an toàn để phát huy được vai trò của nó?

Anh Đinh Quang Trung (phường Cửa Ông, TP Cẩm Phả):

“Mỗi người nên có “bộ lọc” trong việc sử dụng mạng xã hội”

Ngày nay với sự phát triển mạnh mẽ của CNTT, mạng xã hội trở thành “món ăn tinh thần” không thể thiếu, phương tiện liên lạc, thông tin hiệu quả. Thế nhưng, nhiều facebooker, người sử dụng mạng xã hội quá đà, lạm dụng nên lộ ra nhiều mặt trái của mạng xã hội. Từ đây có nhiều hành động, bình luận không chuẩn hoặc những điều phản cảm, thiếu văn hoá... Từ lợi thế, mạng xã hội, đặc biệt là facebook ảo nhiều khi trở thành nơi đấu khẩu, xúc phạm nhau, thậm chí dẫn tới nhiều hành động không hay, mâu thuẫn ngoài cuộc sống thực. Điều này đã đưa đến những hậu quả xấu, những áp lực lớn đối với người dùng. Đó là chưa kể thông tin trên mạng xã hội nhiều cái chưa được kiểm chứng, độc hại, mang tính lừa đảo... Chính vì thế, theo tôi, hơn ai hết bản thân mỗi người dùng phải trang bị kiến thức, có một “bộ lọc” cơ bản để tiếp nhận thông tin, tránh những phiền phức hệ lụy không đáng có.

Bà Trần Thu Huyền, Phòng CNTT, Sở Thông tin - Truyền thông:

“Tuân thủ pháp luật và báo các cơ quan chức năng xử lý vi phạm, lừa đảo”

Mạng xã hội hiện nay đã trở thành không gian lý tưởng cho những đối tượng xấu, thù địch lợi dụng để thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật. Qua đó, mạo danh để khai thác thông tin, xâm nhập máy tính, lấy cắp thông tin nhạy cảm, bí mật, hành động có chủ đích nhằm lừa đảo quấy rối người dùng. Ở góc độ chuyên môn, tôi cho rằng người dùng nên nâng cao nhận thức về an toàn thông tin khi khai thác, sử dụng các thiết bị di động, hệ thống công nghệ thông tin (mạng xã hội, email, báo điện tử...) qua các quy định của pháp luật, Điều 5 Nghị định 72/2013/NĐ-CP ngày 15-7-2013 về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ internet và thông tin trên mạng. Ngoài ra, cần cảnh giác trước các hình thức lừa đảo, không cung cấp các thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng, facebook; không cài đặt phần mềm không rõ nguồn gốc, xuất xứ; không truy cập những trang web có nội dung không lành mạnh; cảnh giác với các đường link lạ, các file đính kèm không tin cậy. Cần trang bị và cập nhật thường xuyên phần mềm an ninh, diệt virus cho máy tính, điện thoại di động. Cuối cùng khi có bất kỳ yêu cầu nào không đáng tin cậy, và nếu là nạn nhân của vụ việc lừa đảo, cần báo cho cơ quan chức năng để xử lý, ngăn chặn.

Anh Trần Quang Khải, Công ty CP Đầu tư và Phát triển công nghệ Thuận Quang (TP Hạ Long):

“Người dùng cần cẩn trọng từ những thao tác nhỏ nhất”

Mạng xã hội càng ngày đóng vai trò quan trọng, nhưng cũng tạo ra nhiều “bẫy” nguy hiểm, hệ lụy khôn lường cho người dùng. Điều nguy hiểm hơn chính là sự thiếu thông tin, kiến thức, quá tin tưởng, thậm chí dễ dãi khi dùng mạng xã hội, dẫn tới mất tài khoản, thông tin cá nhân, gây nhiều phiền phức, thậm chí dính tới lừa đảo, mất mát... Là đơn vị phát triển, giới thiệu các công nghệ, giải pháp an ninh, đề cao yếu tố an toàn, chúng tôi cho rằng người dùng nên trước tiên tự bảo vệ mình bằng những thao tác tưởng như đơn giản. Đó là việc cung cấp đầy đủ, chân thực các thông tin khi đăng ký tài khoản, sử dụng mật khẩu tài khoản nhiều lớp (dùng chữ thường, số và chữ in hoa...). Đây là điều giúp người dùng lấy lại tài khoản khi mất nhưng thường bị chủ quan coi nhẹ. Ngoài ra, khi đăng nhập ở các thiết bị cầm tay, máy tính lạ nên thoát ra hoàn toàn. Nghĩa là khi xong việc, chủ tài khoản không nên tắt trình duyệt mà phải đăng xuất, rồi mới tắt. Những điều này rất quan trọng, bởi về mặt kỹ thuật khi không kiểm soát được yếu tố an toàn thì việc lấy lại tài khoản, hạn chế hệ lụy có thể gần như vô vọng.

Tạ Quân (Thực hiện)