Khi người dân Hoành Bồ chủ động...

Xác định rõ vai trò chủ thể của người dân, ngay khi triển khai chương trình “Mỗi xã, phường một sản phẩm”, huyện đã tích cực kêu gọi, vận động người dân tích cực hưởng ứng tham gia. Nhờ đó đã tạo được sự đồng thuận, tiền đề khá vững chắc để chương trình OCOP đi đến thành công.

Nhắc đến Bằng Cả, người ta nhớ ngay đến hương vị chua, ngọt và thơm nồng của rượu Bâu, loại rượu truyền thống có từ lâu đời của người Dao Thanh Y sống ở xã miền núi này. Loại rượu này không chỉ có giá trị về mặt văn hoá ẩm thực, mà còn mang lại giá trị kinh tế cao cho người dân nơi đây. Do vậy, cùng với mật ong Thống Nhất, nấm linh chi, rượu Bâu được đưa vào danh mục các sản phẩm tham gia thực hiện chương trình OCOP của Hoành Bồ trong năm 2014. Đi cùng ông Lý Văn Thắng, Giám đốc Công ty CP Phát triển sản phẩm truyền thống Bằng Cả, chúng tôi đến thăm gia đình bà Trương Thị Oanh (thôn 1, xã Bằng Cả), là hộ có bí quyết gia truyền nấu rượu Bâu ngon nổi tiếng ở xã. Nhiều năm trở lại đây, gia đình bà sản xuất 2.000-3.000 lít/năm. Với giá bán 60.000 đồng/lít, sau khi trừ các khoản chi phí, lợi nhuận gia đình thu được khoảng 30 triệu đồng/năm.

Bà Trương Thị Oanh (thôn 1, xã Bằng Cả), giới thiệu quy trình ủ rượu Bâu.

Bà Oanh cho biết: Từ trước đến nay, rượu Bâu của gia đình luôn được người tiêu dùng ưa chuộng, tìm mua. Tuy nhiên, rượu sau khi sản xuất vẫn ở dạng thô, đóng gói trong chai nhựa hoặc chai thuỷ tinh thông thường chứ chưa có mẫu mã sản phẩm cố định. Gia đình cũng chưa tạo được chuỗi cung ứng sản phẩm rộng rãi ra thị trường trong và ngoài tỉnh, nên số đông người tiêu dùng vẫn chưa biết nhiều đến rượu Bâu Bằng Cả. Vì vậy, khi địa phương thông tin về chương trình OCOP, chúng tôi rất vui mừng, phấn khởi và nhiệt tình ủng hộ.

Ngay khi xã quyết định thành lập Công ty CP Phát triển sản phẩm truyền thống Bằng Cả, gia đình bà Oanh đã đăng ký trở thành thành viên của Công ty; tích cực tham gia đóng góp ý kiến xây dựng điều lệ Công ty, thiết kế trụ sở văn phòng; vận động người dân trên địa bàn cùng hưởng ứng chương trình. Đến nay, gia đình bà đã góp 20 triệu đồng để tạo nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, mua sắm máy móc thiết bị phục vụ dự án sản xuất rượu Bâu của xã.

Cũng như gia đình bà Oanh, gia đình ông Đỗ Quang Hào, Phó trưởng thôn Chợ (xã Thống Nhất) cũng là một trong những hộ hăng hái tham gia chương trình OCOP của địa phương.

Ông Hào chia sẻ: Tôi thấy chương trình này rất có lợi cho người dân, nhất là những gia đình có nghề nuôi ong lâu năm. Vì thế, tôi đã góp cổ phần để trở thành thành viên của Hợp tác xã Mật ong Thống Nhất. Vì số vốn đầu tư ban đầu quá cao, nên gia đình phải đi vay mượn người thân, bạn bè để có vốn đối ứng cùng các thành viên khác…

Phát huy uy tín của người trưởng thôn, ông Hào còn tích cực tuyên truyền, giúp bà con hiểu rõ vai trò, ý nghĩa của OCOP; từ đó mạnh dạn đầu tư nguồn lực, cùng tham gia thực hiện chương trình. Đến nay, trụ sở văn phòng Hợp tác xã Mật ong Thống Nhất đã gần hoàn thiện, kinh phí trên 1 tỷ đồng. Trong đó, vốn ngân sách là 599 triệu đồng, còn lại là vốn đối ứng của người dân. Dự kiến, Hợp tác xã sẽ chính thức đi vào hoạt động và cung cấp ra thị trường những sản phẩm OCOP đầu tiên trước Tết Nguyên đán 2015.

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Đức Tuân, Giám đốc Hợp tác xã Mật ong Thống Nhất, cho biết: Bên cạnh những thuận lợi, việc thực hiện chương trình OCOP ở xã, ở huyện vẫn còn không ít khó khăn, vướng mắc. Chẳng hạn như nguồn vốn đóng góp ban đầu quá lớn, vượt khả năng đối ứng của người dân; nguồn vốn của chương trình chưa có hướng dẫn cơ chế tài chính cụ thể, nên còn hạn chế trong quá trình giải ngân; việc bầu hội đồng quản trị cho các hợp tác xã, công ty còn chậm trễ. Còn một số ít người dân e dè, lo lắng khi chưa nhìn thấy hiệu quả thực tế của chương trình. Để chương trình “Mỗi xã, phường một sản phẩm” sớm đạt kết quả, bên cạnh tiếp tục tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức cho người dân, cần có chính sách hỗ trợ kinh phí ban đầu cho bộ máy quản lý hoạt động, hỗ trợ chuyên gia tư vấn kỹ thuật có kinh nghiệm trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, hỗ trợ cho vay vốn dài hạn với lãi suất thấp.

Hoàng Anh