Một năm 'khuynh đảo thế giới' của ChatGPT

Dù mới xuất hiện một năm, ChatGPT đã nhanh chóng 'chiếm sóng' ngành công nghệ nói riêng và toàn thế giới nói chung, trở thành ứng dụng phát triển nhanh nhất lịch sử.

Khi nhà nghiên cứu AI Sasha Luccioni đến các hội nghị kinh doanh và các sự kiện năm ngoái, bà đưa ra những câu hỏi cơ bản như: "Trí tuệ nhân tạo là gì”? Bây giờ, bà nói, những người bà gặp không chỉ quen thuộc với AI, họ còn lo lắng về việc liệu nó có "chiếm lĩnh thế giới" hay không.

Theo Luccioni, điều đã thay đổi chính là ChatGPT. Ngày 30/11/2022, công chúng lần đầu truy cập vào chatbot của OpenAI.

ChatGPT có thể tạo ra các phản hồi bằng văn bản - dù không phải lúc nào cũng đáng tin cậy - cho các lời nhắc (prompt) từ người dùng.

Về cơ bản, nó đã thay đổi cách mọi người nghĩ về trí tuệ nhân tạo (AI). Trong nhiều năm, các công ty công nghệ đã sử dụng AI để đưa ra các khuyến nghị, phát hiện nội dung độc hại trực tuyến và vận hành xe tự lái.

Tuy nhiên, với ChatGPT, AI không chỉ là thứ hoạt động dưới vỏ bọc của sản phẩm mà chính là sản phẩm.

Gần như chỉ sau một đêm, mọi người bắt đầu sử dụng ChatGPT để viết lời bài hát, soạn thảo email, tóm tắt tài liệu và viết lời thề tại đám cưới.

Một số thậm chí còn biến nó thành nhà trị liệu cá nhân của họ. Trong khi các chatbot trước đây thường gây khó chịu, ChatGPT - với giao diện người dùng đơn giản và phản hồi nhanh chóng - gây kinh ngạc và thích thú thực sự.

Một năm sau, ChatGPT được 100 triệu người sử dụng mỗi tuần, theo OpenAI.

Luccioni, người đang làm cho startup AI HuggingFace, nhận xét ChatGPT xuất hiện là lúc AI đi vào ý thức cộng đồng. Nhưng, đi kèm với đó là kỷ nguyên lo ngại mới về AI.

Có rất nhiều báo cáo về việc ChatGPT, được xây dựng trên một kho dữ liệu trực tuyến khổng lồ để tạo ra các phản hồi có liên quan, có thể lan truyền thông tin sai lệch, duy trì thành kiến, đe dọa công việc và giúp sinh viên gian lận bài tập.

Các trường học cấm rồi bỏ cấm dịch vụ này. Các nhà quản lý tổ chức các phiên điều trần và hội nghị thượng đỉnh về AI. Các nhà văn và diễn viên đã đình công một phần vì lo ngại rằng AI sẽ làm giảm giá trị công việc của họ.

Và nhiều nhà lãnh đạo ngành công nghiệp đã ký một tuyên bố về "nguy cơ tuyệt chủng do AI". Sự căng thẳng giữa lời hứa và sự nguy hiểm của AI bộc lộ đầy đủ ngay trước lễ kỷ niệm một năm phát hành ChatGPT.

Theo nguồn tin của Bloomberg, OpenAI sa thải đồng sáng lập kiêm CEO Sam Altman một phần sau những bất đồng với hội đồng quản trị về việc phát triển và kiếm tiền từ AI.

OpenAI và Altman đã đạt được thỏa thuận để ông được phục hồi chức vụ CEO vài ngày sau đó.

Fei Fei Li, người tiên phong trong lĩnh vực AI, đồng Giám đốc Viện AI của trường đại học Stanford, cho rằng chính những cuộc thảo luận cường điệu xung quanh AI đã tạo ra sự lo lắng.

Đối với một số người, các công cụ AI như ChatGPT đột nhiên báo trước một tương lai khi AI vượt qua con người và có thể tàn phá.

Đối với những người khác, ChatGPT và các sản phẩm tương tự chỉ đơn giản là các phiên bản mạnh mẽ hơn trước.

Không lo ngại nào có thể ngăn cản sự tiến bộ và đầu tư vào AI. Trong một năm kể từ khi ChatGPT ra mắt, OpenAI đã giới thiệu các mô hình AI mạnh mẽ hơn, tùy chọn xây dựng trải nghiệm ChatGPT tùy chỉnh và cho phép chatbot trả lời các câu hỏi và lệnh bằng giọng nói của riêng mình. Trong khi đó, ngày càng nhiều doanh nghiệp lớn và startup chạy đua để theo kịp ChatGPT.

Các nhà đầu tư đã rót hơn 21 tỷ USD vào các công ty khởi nghiệp AI trong 9 tháng đầu năm nay, tăng từ hơn 5 tỷ USD năm ngoái, theo dữ liệu từ PitchBook.

Phần lớn trong số đó đến từ những gã khổng lồ công nghệ như Microsoft, Amazon.com và Google của Alphabet, những công ty đã đặt cược hàng tỷ USD để củng cố vị trí của họ trong thị trường AI đang phát triển nhanh chóng.

Những thỏa thuận đó đã định hình lại cán cân quyền lực trong công nghệ, với việc Microsoft vượt lên trên các đối thủ trong cuộc đua AI nhờ quan hệ đối tác với OpenAI.

“Cơn điên” AI không chỉ gói gọn trong ngành công nghệ. Ngân hàng JPMorgan đang thử nghiệm các ứng dụng AI có thể tạo ra các bản tóm tắt thu nhập cho mọi công ty mà ngân hàng theo dõi và dịch vụ trợ giúp cung cấp các bước giải quyết vấn đề.

Các chuyên gia chăm sóc sức khỏe đang sử dụng AI để tự động biến các cuộc trò chuyện của bệnh nhân thành ghi chú. Các công ty truyền thông dựa vào AI để viết bài (nhưng không tránh khỏi sai sót).

Và các chính trị gia đang chuyển sang AI để viết bài phát biểu, vận động và gây quỹ.

Theo báo cáo tháng 11 từ website việc làm Indeed, số lượng công việc liệt kê AI trong tiêu đề hay mô tả đã tăng hơn 20 lần từ khi ChatGPT ra đời.

Những vị trí đó không chỉ nằm trong lĩnh vực công nghệ. “Đã có sự tăng trưởng bùng nổ trong các bài đăng việc làm AI", Nick Bunker, Giám đốc nghiên cứu kinh tế Bắc Mỹ tại Indeed, cho biết.

Tuy nhiên, số lượng vị trí AI nhìn chung vẫn còn nhỏ, chiếm 6/10.000 việc làm được đăng lên trang web.

Ngoài ChatGPT, doanh nghiệp và người dùng thông thường có thể sử dụng nhiều chatbot AI khác như Bard, Claude, Pi, Grok, Amazon Q. AI sẽ ngày càng hiện đại hơn.

Theo ông Li, "Chúng ta nên đi trước trong việc sử dụng có trách nhiệm công nghệ này. Nó đã làm tăng đáng kể các cuộc trò chuyện và tranh luận, nhưng chúng ta cần tiếp cận nó một cách chu đáo hơn thông qua việc cung cấp giáo dục và bối cảnh".