Mua giấy tờ hưởng trợ cấp bảo hiểm có thể bị xử lý hình sự

Dù gần đâu cơ quan chức năng phát hiện và xử lý nhiều vụ mua bán giấy tờ hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội (BHXH) để trục lợi, song việc mua bán các giấy tờ này vẫn diễn ra.

Rao bán công khai trên mạng xã hội

Theo đại diện BHXH Hà Nội, tháng 4.2023, đơn vị này tiếp nhận 7 hồ sơ là giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng bảo hiểm xã hội của một số công nhân tại Công ty TNHH Hệ thống dây Sumi Hanel. Sau khi đối chiếu hồ sơ từ các bệnh viện, đơn vị phát hiện có dấu hiệu giả mạo giấy tờ nên đã tạm dừng giải quyết chế độ và chuyển hồ sơ cho cơ quan chức năng.

Qua điều tra, Công an quận Long Biên xác định, những công nhân đã mua giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng bảo hiểm xã hội giả thông qua mạng xã hội facebook, zalo.

Trên mạng hiện vẫn còn nhiều tài khoản công khai mua bán giấy nghỉ bệnh, xét nghiệm, nhập viện, bệnh án... Phần lớn các tài khoản này đăng thông tin với nhiều hình ảnh giấy tờ có con dấu, chữ ký của giám đốc các bệnh viện. Khi nhắn tin cho số điện thoại 0582.836..., với nội dung muốn mua giấy nghỉ ốm 7 ngày để đi du lịch, PV Báo Lao Động được báo giá 450.000 đồng và được khẳng định là có xác nhận của một bệnh viện lớn tại Hà Nội. Nếu đồng ý, chủ tài khoản này sẽ chuyển giấy ra Hà Nội ngay khi khách hàng xác nhận thông tin qua zalo, chuyển khoản tiền.

Tìm hiểu tại nhóm “Giấy nghỉ ốm các loại” cho thấy, thị trường mua bán giấy nghỉ ốm, giấy tờ liên quan đến bệnh viện, nhiều tài khoản công khai cho biết lấy trong ngày, với giá giấy A4: 50.000 đồng; giấy A3 không ảnh: 100.000 đồng; giấy A3 có ảnh đóng dấu giáp lai 160.000 đồng. Tài khoản mang tên "Quách Xuân H" cho biết có cả giấy nằm viện, giấy ra viện, nếu khách cần thì liên hệ theo số điện thoại 0977.463...

Không chỉ trên mạng xã hội, rất nhiều tin nhắn rác, mời làm các loại giấy tờ giả, trong đó có những giấy tờ để hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội. Theo chị Kim Thoa, trú tại phường Trần Hưng Đạo (Hoàn Kiếm, Hà Nội), hiện giấy tờ giả được rao bán công khai và bản thân chị đã nhận được nhiều cuộc gọi, tin nhắn từ các số điện thoại 09462858...; 09774415...; 09773723... mời chào rất phiền nhiễu.

Hành vi vi phạm pháp luật

Theo bà Dương Thị Minh Châu - Trưởng phòng Truyền thông và Phát triển đối tượng (BHXH TP.Hà Nội), khi tiếp nhận hồ sơ nếu phát hiện giấy tờ, chứng từ không khớp với thông tin từ các cơ sở thì đơn vị không chi trả, đồng thời gửi thông tin đến các cơ quan chức năng liên quan để điều tra, làm rõ.

Cũng theo bà Châu, hiện BHXH TP. Hà Nội đã đăng cảnh báo công khai trên cổng thông tin điện tử của đơn vị, đồng thời thông báo đến các cơ sở khám chữa bệnh, cơ quan, đơn vị để siết chặt việc kiểm tra với các loại giấy tờ nghỉ để hưởng chế độ, tránh tình trạng trục lợi BHXH.

Tuy nhiên, hiện vẫn còn nhiều lao động thiếu hiểu biết lén lút mua những loại giấy tờ giả để trục lợi, tiếp tay cho việc làm trái luật pháp của nhiều đối tượng. Đã đến lúc các cơ quan chức năng cần mạnh tay kiểm tra, xử lý để ngăn chặn những hành vi sai trái này.

Trao đổi với PV Báo Lao Động, luật sư Vũ Văn Toàn (Công ty Luật Tản Viên Sơn - Đoàn Luật sư Hà Nội), hành vi khai báo gian dối như làm giả hồ sơ y tế, mua giấy tờ nghỉ ốm giả... được xác định là hành vi vi phạm pháp luật.

Tùy vào tính chất và mức độ vi phạm mà người có hành vi khai báo gian dối giấy tờ để hưởng lợi từ BHXH có thể bị phạt hành chính hoặc xử lý hình sự.

Cụ thể tại Điểm A, Khoản 1, Điều 40 Nghị định 12/2022/NĐ-CP của Chính phủ về xử lý đối với hành vi vi phạm quy định về lập hồ sơ để hưởng chế độ BHXH, bảo hiểm thất nghiệp, người lao động mua giấy chứng nhận nghỉ hưởng bảo hiểm xã hội giả mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự thì sẽ bị phạt tiền từ 1 đến 2 triệu đồng, nộp lại cho cơ quan BHXH số tiền đã nhận...