Mua thuốc online "dễ như mua rau", kể cả kháng sinh

Không cần kê đơn của bác sĩ, không cần đơn thuốc, các nhà thuốc vẫn bán thuốc online, hỗ trợ ship cả kháng sinh đến tận nhà.

Thuốc kháng sinh là loại thuốc bắt buộc phải kê đơn, phải có chỉ định của bác sĩ mới được sử dụng. Thế nhưng hiện nay việc mua các loại thuốc chữa bệnh, kể cả các loại kháng sinh, rất dễ dàng. Không đơn vị nào kiểm tra, kiểm soát, cả người bán và người mua đều không quan tâm đến các quy định hiện hành.

Không chỉ phổ biến tình trạng mua bán thuốc online qua các app, trang web bán thuốc online của các cửa hàng lớn, chuỗi cửa hàng thuốc, mà hiện nay, các cửa hàng thuốc nhỏ lẻ cũng bán thuốc online rất phổ biến, chủ yếu qua Zalo, Facebook. Hình thức bán thuốc online này, thậm chí còn khó quản lý, gây ra nhiều hệ luỵ đối với người dân.

Nhóm phóng viên đã vào vai người nhà bệnh nhân, đặt mua thuốc online, ghi nhận thực tế.

Không cần đơn thuốc, vẫn hỗ trợ giao kháng sinh đến tận nhà

Bộ Y tế đã ban hành Thông tư số 52/2017/TT-BYT quy định chi tiết về đơn thuốc và việc kê đơn thuốc hóa dược, sinh phẩm trong điều trị ngoại trú; Thông tư số 07/2016/TT-BYT quy định danh mục thuốc không kê đơn.

Theo đó, người bệnh phải có đơn thuốc do bác sĩ kê, dược sĩ phải bán thuốc theo đơn. Quy định là vậy, nhưng trên thực tế, lâu nay, nhiều người dân vẫn có thói quen tự mua thuốc điều trị mà không cần đi khám, nhân viên các nhà thuốc vừa tự chẩn đoán bệnh, vừa kê đơn thuốc, bán cho người dân.

Vào vai là người nhà có người biểu hiện ốm, phóng viên Báo Lao Động đã liên hệ với một số nhà thuốc trên địa bàn quận Long Biên (Hà Nội) để hỏi mua thuốc từ xa. Trong cuộc gọi đầu tiên, phóng viên đóng vai người muốn mua thuốc cho em gái có triệu chứng đau họng và sốt. Liên hệ vào hotline đề trên biển hiệu của nhà thuốc Hưng Nhung có địa chỉ tại phố Sài Đồng. Chúng tôi có hỏi phía nhà thuốc có ship thuốc được không và nhận câu trả lời là sẽ đặt ship hộ, chỉ cần khách hàng gửi tiền ship. Trong cuộc gọi, phía nhà thuốc có hỏi về tình trạng bệnh thế nào, độ tuổi và cân nặng để tiện cho việc kê đơn.

Sau đó, phía nhà thuốc đã chủ động cho người nhắn tin qua ứng dụng Zalo trên điện thoại để tiện cho việc gửi hình ảnh, chốt đơn và gửi hóa đơn cụ thể các loại thuốc, số lượng cụ thể cho chúng tôi một cách tận tình. Cùng với đó, để thuận tiện mua hàng từ xa, nhà thuốc gửi hình ảnh mã QR tài khoản ngân hàng có tên trùng với tên dược sĩ được đề trên bảng hiệu nhà thuốc để tiện cho khách hàng thanh toán.

Khoảng cách địa chỉ chúng tôi nhận thuốc cách nhà thuốc khoảng 2,5km, phía nhà thuốc đã đặt ứng dụng giao hàng (ứng dụng Be) để ship đơn thuốc cho chúng tôi.

Rất nhanh, khoảng 30 phút sau, shipper đã giao tới chúng tôi một gói hàng như gồm kháng sinh CODORAB 200, thuốc Alpharusa, thuốc coldepin NewBM. Đây là những loại mà nhà thuốc kê đơn theo khách hàng miêu tả triệu chứng, ngoài ra chúng tôi đặt mua thêm thuốc Efferalgan 500mg, chai xịt Anti Most Zika...

Cũng với kịch bản trên, để được khách quan hơn, phóng viên liên hệ thêm 2 nhà thuốc trên địa bàn quận Long Biên cụ thể là: Nhà thuốc Hồng Minh (phố Trạm), Nhà thuốc Thành Đức (phố Thạch Bàn). Chung một kết quả.

Nhà thuốc nào cũng sẵn sàng bán thuốc online (đặc biệt cả thuốc kháng sinh) mà không hề đòi hỏi khách hàng cần có đơn thuốc kê đơn của bác sĩ. Đây là tình trạng phổ biến, khi đa số các nhà thuốc đều dễ dàng và sẵn sàng bán cho khách hàng có nhu cầu.

Chỉ cho phép bán online thuốc không kê đơn

Tuần qua, Quốc hội đã thảo luận phiên toàn thể tại hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược. Một trong những vấn đề được quan tâm là quản lý thế nào với việc mua bán thuốc online.

Thực tế, quá trình mua bán thuốc ở Việt Nam cũng đang gặp nhiều vấn đề. Như các nước phát triển, việc mua thuốc rất chặt chẽ. Ở Việt Nam có chuyện mua theo mách bảo người hàng xóm, mua kháng sinh không cần đơn, như phóng viên vừa ghi nhận ở trên.

Chia sẻ quan điểm về vấn đề này, đại biểu Trần Thị Nhị Hà (đoàn Hà Nội) nêu rõ, kinh doanh dược theo phương thức thương mại điện tử là phương thức kinh doanh rất phù hợp với xu thế hiện nay, nhưng cần quy định rõ ràng đảm bảo kiểm soát chặt chẽ.

Bà dẫn lại dự luật quy định thuốc được bán lẻ theo phương thức thương mại điện tử là thuốc không kê đơn, thuốc được bán buôn theo phương thức thương mại điện tử bao gồm cả thuốc kê đơn, thuốc không kê đơn và nguyên liệu làm thuốc...

"Nếu quy định như dự thảo có thể xảy ra tình trạng doanh nghiệp đưa thuốc kê đơn vào kênh bán lẻ thương mại điện tử, hoặc doanh nghiệp sẽ lấy thông tin bệnh nhân cần mua thuốc kê đơn trên sàn thương mại điện tử và sẽ thực hiện giao dịch mua bán ở chỗ khác.

Tôi cho rằng, dự thảo cần sửa đổi theo hướng chỉ bán thuốc không kê đơn theo phương thức thương mại điện tử như kinh nghiệm của hầu hết các quốc gia trên thế giới", bà Nhị Hà nêu ý kiến.

Theo các chuyên gia, việc bán thuốc online, trước tiên nên áp dụng với các chuỗi nhà thuốc lớn với vài nghìn nhà thuốc trong hệ thống, trải khắp các địa bàn trên toàn quốc, là công ty kinh doanh chuỗi nhà thuốc. Các đơn vị này bán hàng online qua các ứng dụng, trang web... được cấp phép, được quản lý. Nếu người mua thuốc gặp phải vấn đề gì sẽ dễ dàng có thể dễ dàng truy xuất nguồn gốc thuốc, đầy đủ thông tin loại thuốc, thời điểm mua thuốc...