Mua xe thanh lý, đăng kiểm thế nào?

Vừa qua ông Đặng Lam Giang (Hà Nội) có mua một xe ô tô thanh lý của cơ quan nhà nước và đã được Phòng Cảnh sát giao thông cấp đăng ký.

Khi ông Giang đi đăng kiểm thì Trung tâm Đăng kiểm yêu cầu ông phải cung cấp thêm bản sao công chứng/chứng thực hồ sơ thanh lý xe và chỉ dán tem kiểm định mà không cấp Giấy chứng nhận kiểm định với lý do phải chờ xác minh cơ quan công an.

Theo ông Giang, quy định yêu cầu phải có bản sao công chứng/chứng thực hồ sơ mua thanh lý xe là trái với Thông tư số 16/2021/TT-BGTVT. Việc Trung tâm Đăng kiểm phải làm văn bản xác minh với cơ quan công an không được quy định cụ thể, rõ ràng trong Thông tư số 16/2021/TT-BGTVT (về trình tự, thủ tục, thời gian, nội dung xác minh, thời gian trả lời và trách nhiệm phải trả lời của cơ quan công an).

Ông Giang đề nghị giải đáp, đăng kiểm là việc kiểm tra xe có bảo đảm tiêu chuẩn kỹ thuật, môi trường, vì sao cơ quan đăng kiểm lại làm thêm việc đi xác minh nguồn gốc xe, một việc mà cơ quan đăng ký xe đã làm rồi? Quy định này có vượt thẩm quyền của cơ quan đăng kiểm không? Bởi việc này đang ảnh hưởng đến quyền lợi của người đi đăng kiểm.

Về vấn đề này, Cục Đăng kiểm Việt Nam, Bộ Giao thông vận tải trả lời như sau:

Theo quy định tại Mục a.6 Điểm a Khoản 1 Điều 6 Thông tư số 70/2021/TT-BTC ngày 12/8/2021 của Bộ Tài chính quy định mức thu, chế độ thu, nộp, miễn, quản lý và sử dụng phí sử dụng đường bộ:

"a.6) Đối với các xe bị tịch thu, bị thu hồi bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền; xe của các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập; xe của lực lượng quốc phòng, công an thanh lý; xe thế chấp bị ngân hàng thu hồi mà trong thời gian bị tịch thu, thu hồi, chờ thanh lý không đăng kiểm để lưu hành sau đó được bán phát mại, thanh lý thì chủ mới của phương tiện chỉ phải nộp phí sử dụng đường bộ từ thời điểm mang xe đi đăng kiểm để lưu hành. 

Khi đăng kiểm lưu hành, chủ phương tiện phải xuất trình cho cơ quan đăng kiểm các giấy tờ liên quan như: Quyết định tịch thu hoặc thu hồi của cấp có thẩm quyền; Quyết định thu hồi tài sản thế chấp; Quyết định cho phép thanh lý tài sản đối với các tài sản thuộc sở hữu của các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập, đơn vị lực lượng quốc phòng, công an; Biên bản hoặc hợp đồng thực hiện hoàn tất thủ tục mua tài sản được bán thanh lý, bán đấu giá.

Trường hợp xe bán thanh lý, phát mại đã nộp phí qua thời điểm đi đăng kiểm lại để lưu hành thì chủ phương tiện nộp phí tính từ thời điểm nối tiếp theo kỳ hạn đã nộp phí của chu kỳ trước".

Quy định về xác minh xe thanh lý trên cơ sở dữ liệu

Theo quy định tại Điểm a Khoản 6 Điều 8 Thông tư số 16/2021/TT-BGTVT ngày 12/8/2021 của Bộ Giao thông vận tải quy định về kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện giao thông cơ giới đường bộ:

"a) Xe cơ giới thanh lý không có thông tin trong cơ sở dữ liệu sản xuất lắp ráp, nhập khẩu, kiểm định đến đơn vị đăng kiểm để kiểm định, lập Hồ sơ phương tiện nếu có kết quả kiểm định đạt yêu cầu, đơn vị cấp Giấy hẹn trả Giấy chứng nhận kiểm định cho chủ xe theo mẫu quy định tại Phụ lục VII ban hành kèm theo Thông tư này, dán Tem kiểm định cho phương tiện, đồng thời thực hiện xác minh sự phù hợp của xe cơ giới thanh lý trên cơ sở dữ liệu về đăng ký xe hoặc cơ quan đăng ký xe. 

Trường hợp nội dung xác minh không phù hợp với xe thực tế, đơn vị đăng kiểm thông báo cho chủ xe, đồng thời thực hiện hủy Hồ sơ phương tiện đã lập, thông báo thu hồi Tem kiểm định đã cấp và cảnh báo trên cổng thông tin điện tử của Cục Đăng kiểm Việt Nam; trường hợp nội dung xác minh phù hợp với xe thực tế, đơn vị đăng kiểm thông báo và trả Giấy chứng nhận kiểm định cho chủ xe".

Do đó, việc đơn vị đăng kiểm xe cơ giới chỉ dán Tem kiểm định và cấp Giấy hẹn trả Giấy chứng nhận kiểm định cho chủ xe là phù hợp với quy định nêu trên. 

Đối với việc xác minh sự phù hợp của xe cơ giới thanh lý trên cơ sở dữ liệu về đăng ký xe hoặc cơ quan đăng ký là trách nhiệm của đơn vị đăng kiểm xe cơ giới. Về nội dung này, trước đây khi chưa bổ sung quy định này trong Thông tư số 70/2015/TT-BGTVT ngày 9/11/2015, Cục Đăng kiểm Việt Nam đã nhận được phản ánh từ Cơ quan công an và từ các Đơn vị đăng kiểm xe cơ giới về việc có nhiều chủ phương tiện đã cố tình vận dụng việc này để hợp thức hóa trong việc đưa các xe không thuộc đối tượng xe cơ giới thanh lý đi kiểm định.