Nâng cao chất lượng giám định than của TKV

Là đơn vị được Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) giao giám định toàn bộ than tiêu thụ trong nước và xuất khẩu, Công ty CP Giám định - Vinacomin (Quacontrol) đã đầu tư, hiện đại hóa cơ sở vật chất, kỹ thuật, công nghệ; cải tiến hệ thống quản lý và nâng cao chất lượng đội ngũ nhân lực, nhằm đảm bảo chất lượng giám định than, khoáng sản. 

Theo yêu cầu của TKV và các đơn vị khách hàng, trung bình mỗi năm Quacontrol thực hiện giám định trên 170 triệu tấn than nguyên khai. Để đáp ứng khối lượng than, khoáng sản giám định ngày một lớn, Quacontrol duy trì hoạt động 5 trung tâm lớn, trong đó có 3 trung tâm tại vùng Hòn Gai, Cẩm Phả, Uông Bí; 1 trung tâm tại Bà Rịa - Vũng Tàu và 1 trung tâm dịch vụ khai thác thị trường. 

"Các trung tâm đều được công ty đầu tư và nâng cấp hệ thống máy móc, công nghệ giám định theo tiêu chuẩn quốc tế. Đơn cử như máy phân tích nhiệt năng AC600 của Mỹ giúp phân tích chính xác trị số tỏa nhiệt toàn phần trong than bằng phương pháp bom đo nhiệt lượng. Theo đó, nhiệt trị trong than được phân làm hai loại chính là nhiệt trị thấp và nhiệt trị cao, được đo lường bằng đơn vị kcal/kg hoặc cal/g. Bằng hệ thống máy phân tích nhiệt năng, các cán bộ ở phòng thí nghiệm Villas có thể đo lường một cách chính xác trị số tỏa nhiệt của mọi chủng loại than trong nước và nhập khẩu. Đây là cơ sở để tính toán giá trị tỏa nhiệt thực trong than - chỉ tiêu quan trọng hàng đầu giúp xếp loại chất lượng than" - Trưởng phòng Hóa nghiệm (Công ty CP Giám định - Vinacomin) Ngô Dũng giới thiệu.

Cùng với nhiệt năng, độ tro cũng là chỉ tiêu quan trọng để phân loại và xếp hạng chất lượng than. Ở nhiệt độ cao, than được đốt cháy và trở thành tro. Độ tro của than được ký hiệu là A, tính bằng %, hiển thị ở dạng khoáng chất trong nhiên liệu. Độ tro lớn hay nhỏ có tác động trực tiếp đến nhiệt năng trong than và quá trình làm việc của thiết bị cháy. Bởi vậy, trong 5 chỉ tiêu chính để giám định than, độ tro được xếp hàng quan trọng thứ hai, chỉ sau nhiệt năng. "Để xác định chính xác độ tro, chúng tôi cũng được công ty đầu tư hàng loạt thiết bị hiện đại của châu Âu như lò nung, tủ sấy, máy phân tích nhiệt chảy tro. Những hệ thống máy móc thiết bị này cho kết quả chính xác về tỷ lệ tro trong mọi mẫu than được giám định tại đây" - anh Dũng cho biết thêm.

Riêng với than nhập khẩu, TKV thường sử dụng để pha trộn với than trong nước, cung cấp cho các nhà máy nhiệt điện, Quacontrol thực hiện giám định chặt chẽ nhằm đảm bảo chất lượng và đặc tính kỹ thuật, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của các nhà máy nhiệt điện. Một số chỉ tiêu trong than nhập khẩu đang được giám định tại các trung tâm gồm: Độ ẩm, độ tro, chất bốc, nhiệt lượng, lưu huỳnh, chỉ số nghiền HGI, CHN trong than và các chỉ tiêu trong tro than. Đặc biệt là chỉ tiêu oxit sắt và nhiệt độ chảy mềm tro than đang được các nhà máy nhiệt điện quan tâm hơn cả.

Hiện nay, Quacontrol có thể phân tích 50-80 chỉ tiêu trong than, theo yêu cầu của TKV và khách hàng. Bằng cách phân tích mẫu than để xác định tạp chất, chỉ tiêu cỡ hạt, các chỉ tiêu công nghệ, cơ lý hóa, công tác giám định đã đáp ứng đầy đủ tiêu chí mà khách hàng cần... Để đảm bảo chất lượng dịch vụ tốt nhất, Quacontrol đã đầu tư hệ thống máy móc, thiết bị, công nghệ giám định hiện đại nhất cho các trung tâm tại cả 3 vùng, gồm: Cân phân tích điện tử, cân kỹ thuật điện tử, lò đốt điện các loại (1.100^oC và 1.200^oC), tủ sấy các loại; máy phân tích đa nguyên tố, máy quang phổ huỳnh quang, máy quang phổ hấp thụ nguyên tử XRF. Đây là những thiết bị phục vụ công tác giám định nhanh chóng, chính xác, kịp thời cấp chứng thư cho khách hàng sau 4 tiếng hoàn thành công tác lấy mẫu. 

Với thiết bị được trang bị đồng bộ và hiện đại, sản lượng và chất lượng giám định của Quacontrol ngày càng được nâng lên. Năm 2022, sản lượng giám định than tiêu thụ của Quacontrol vượt hơn 45,65 triệu tấn, đạt 107% kế hoạch (trong đó phần lớn là than nội địa với trên 44 triệu tấn, đạt 109% kế hoạch). 

Ông Nguyễn Quang Trung, Phó Giám đốc Quacontrol cho biết: Trong 5 năm qua (2018-2022), Quacontrol đã thực hiện giám định được trên 230 triệu tấn than tiêu thụ trong nước và xuất khẩu; giám định được 345 triệu tấn than giao nhận; trên 20 triệu tấn than nhập khẩu. Việc nâng cao chất lượng giám định than giúp TKV xác định được chính xác chủng loại, phẩm cấp than, từ đó có cơ sở xây dựng giá thành bán than, đảm bảo hiệu quả sản xuất kinh doanh, góp phần tăng cường công tác quản lý tài nguyên của Tập đoàn. 

Giám định khối lượng, chất lượng than là biện pháp kỹ thuật được TKV chú trọng, nhằm xác định các chỉ tiêu công nghiệp và nguyên tố trong than, từ đó tăng cường hiệu quả quản trị doanh nghiệp, quản lý sản phẩm hàng hóa và đảm bảo hiệu quả kinh doanh của Tập đoàn. Chính vì vậy, vai trò và nhiệm vụ của Quacontrol sẽ ngày càng được chú trọng hơn, nhất là trong bối cảnh thị trường tiêu thụ than đang thuận lợi như hiện nay.