Nâng cao giá trị cho hải sản Vân Đồn

 

Với tiềm năng gần 160.000ha mặt nước biển, diện tích nuôi thuỷ hải sản ở Vân Đồn hiện đạt trên 3.000ha. Trong 6 tháng đầu năm 2021, sản lượng nuôi thuỷ sản của huyện đạt trên 4.000 tấn, tăng hơn 2 lần so với cùng kỳ 2020. Tuy nhiên, những năm qua, giá và sản lượng tiêu thụ hải sản của huyện bấp bênh do chưa có nhiều sản phẩm chế biến sâu, chủ yếu là sản phẩm thô, phụ thuộc chủ yếu vào thị trường tiểu ngạch như Trung Quốc, Đài Loan...

 

Khi thị trường bị đứt gãy chuỗi tiêu thụ, nguồn thuỷ hải sản trên bị ảnh hưởng, dư thừa hoặc phải “giải cứu”. “Chính vì thế, huyện Vân Đồn rất quan tâm tới quy hoạch, định hướng và khuyến khích các đơn vị, doanh nghiệp, tổ chức đầu tư chế biến sâu nhằm gia tăng giá trị và tạo hướng đi bền vững với thuỷ hải sản thế mạnh của huyện”- ông Hà Văn Ninh, Phó phòng NN&PTNT chia sẻ.

 

Có thể thấy, Vân Đồn đang từng bước thực hiện bài bản hướng đi này. Ở khâu nuôi, huyện sắp xếp lại vùng nuôi đảm bảo mật độ, nguồn giống, vùng nuôi an toàn sạch sẽ. Nuôi quảng canh chuyển dần sang bán thâm canh với các kỹ thuật nuôi treo dây, khay treo, lồng treo, lồng thả đáy; thay thế các vật liệu sạch HDPE vào nuôi trồng… 

Huyện đã khuyến khích các đơn vị, doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư, sản xuất, chế biến sâu các sản phẩm thuỷ hải sản. Tiên phong là Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại thủy sản Quảng Ninh đã đầu tư cơ sở sản xuất trên diện tích 400m2 ở xã Đông Xá. Nhờ dây chuyền máy móc, công nghệ hiện đại của Nhật, Châu Âu, các sản phẩm thương hiệu OCOP như: Ruốc hàu, ruốc cơ trai, ruốc bề bề, ruốc tép, ruốc ngao hai cùi, bánh phồng hầu và nhiều sản phẩm mới của Công ty liên tục được bán ở các siêu thị lớn và xuất khẩu. Trung bình, Công ty thu mua và chế biến khoảng 5.000 tấn thủy sản/năm.

Một trong những hộ sản xuất lớn, đầu tư quy mô có thể kể đến là Công ty TNHH Đầu tư phát triển sản xuất Hạ Long (Tập đoàn BIM). Doanh nghiệp đầu tư khép kín quy trình trên diện tích 500ha, đây là đơn vị tiên phong sản xuất hàu tách vỏ theo quy trình sạch, bán vào các siêu thị lớn. Ngoài ra, Công ty còn đầu tư thiết bị máy móc, sáng tạo ra nhiều sản phẩm gia tăng từ hàu như: Tinh hàu, nem hàu, chả hàu…

Một hướng đi đang được đặc biệt quan tâm là đầu tư, chế biến xuất khẩu ruột hàu. Đón đầu nhu cầu thị trường, thời gian qua, huyện Vân Đồn đã cho rà soát lại toàn bộ 39 điểm chế biến ruột hàu. Theo đó, đã có 5 - 6 cơ sở quan tâm đầu tư máy móc, nhà xưởng chế biến sản phẩm đạt tiêu chuẩn xuất khẩu đi Đài Loan và các thị trường khác. Trung bình mỗi cơ sở đầu tư khoảng 300 triệu đồng đến trên 1 tỷ đồng trang bị thiết bị, nhà xưởng, máy lọc nước… đảm bảo quy trình chế biến khép kín, an toàn thực phẩm.

Được biết, huyện Vân Đồn đang triển khai xây dựng quy hoạch nuôi, xây dựng chợ đầu mối thủy sản để làm nơi giao dịch thuỷ hải sản; thành lập tổ chức hoặc HTX điều hành hoạt động thương mại, đảm bảo nguồn cung, giá cả tránh tình trạng ép giá; phối hợp với một số đối tác nước ngoài chế biến sâu thủy hải sản để xuất khẩu ra thị trường quốc tế.

Tính về hiệu quả kinh tế, từ sản phẩm thô, thấp nhất chỉ có 10.000 đồng/kg (hàu), cao nhất khoảng 250.000 đồng/kg (sá sùng tươi), bằng công nghệ sơ chế, chế biến truyền thống, kết hợp hiện đại, giá trị những sản phẩm này đã cao lên gấp từ 3 - 4 lần. Đơn cử với sản phẩm hàu tách vỏ xuất khẩu đã đạt 95.000 đồng/kg, trong khi thị trường này đang rất tiềm năng. Như vậy, có thể thấy, hướng đi, tìm đầu ra bền vững qua chế biến với thuỷ hải sản Vân Đồn, gia tăng giá trị cho sản phẩm.

Tuy nhiên, điều dễ nhận thấy, số lượng các đơn vị, doanh nghiệp tham gia chế biến, gia tăng giá trị sản phẩm còn ít và gặp nhiều vướng mắc, cần quan tâm hỗ trợ mặt bằng sản xuất, cũng như đẩy nhanh các khu, cụm tiểu thủ công nghiệp tập trung để các doanh nghiệp yên tâm sản xuất.