Nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người dân

Luật Trật tự an toàn giao thông (TTATGT) đường bộ năm 2024 và Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông trong lĩnh vực giao thông đường bộ có hiệu lực từ ngày 01/01/2025 là cơ sở pháp lý quan trọng để giải quyết những vấn đề cấp bách, bất cập thực tiễn đang đặt ra về TTATGT, góp phần quan trọng nâng cao nhận thức và ý thức tự giác chấp hành pháp luật của người tham gia giao thông. Đồng thời, các quy định cũng cụ thể hóa trách nhiệm quản lý nhà nước rõ ràng và công tác tổ chức thực thi pháp luật, bảo đảm tính chuyên nghiệp, tránh chồng chéo, tạo chuyển biến bền vững trong việc bảo đảm TTATGT đường bộ.

Luật TTATGT đường bộ 2024 và Nghị định 168/2024/NĐ-CP, nhiều hành vi vi phạm sẽ bị xử lý ở mức cao hơn nhiều so với quy định cũ. Điển hình như hành vi, nhóm hành vi vi phạm về quy tắc giao thông: “Không chấp hành hiệu lệnh của tín hiệu đèn giao thông; chạy quá tốc độ, quay đầu, lùi xe, đi ngược chiều, đi vào đường cấm, khu vực cấm, lùi xe, đi ngược chiều trên cao tốc; chạy xe lạng lách, đánh võng; rải vật sắc nhọn...”, đây là những hành vi lỗi cố ý và là nguyên nhân của rất nhiều vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng đã xảy ra trong thời gian qua.

Một số hành vi, nhóm hành vi vi phạm về điều kiện của phương tiện tham gia giao thông, xâm phạm trật tự quản lý nhà nước như: “Xe không gắn biển số, gắn biển số không do cơ quan có thẩm quyền cấp, che dán biển số; cơi nới kích thước thành thùng xe...”. Vì hiện nay, rất nhiều cá nhân cố tình đi xe không gắn biển số, che dán biển số để thực hiện các hoạt động phạm pháp, vận chuyển hàng lậu, hàng cấm, hoạt động tội phạm, trốn tránh sự quản lý của cơ quan chức năng, trốn tránh phạt “nguội” của Hệ thống giám sát, do vậy cần tăng chế tài để bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật.

Quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, trừ điểm, phục hồi điểm giấy phép lái xe đã xử lý nghiêm khắc những hành vi là nguyên nhân gây tai nạn giao thông, thể hiện ý thức coi thường pháp luật khi tham gia giao thông với việc nâng mức phạt tiền rất cao, thậm chí tịch thu phương tiện đối với một số hành vi như vượt đèn đỏ, đi ngược chiều, chạy xe lạng lách, đánh võng. Cụ thể, đối với người điều khiển ô tô vi phạm không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông mức phạt tiền được nâng từ 4-6 triệu đồng lên 18-20 triệu đồng, vi phạm nồng độ cồn ở mức từ 0,25mg-0,4mg/l khí thở hoặc từ 50mg- 80mg/100ml máu sẽ được tăng mức xử phạt thêm 2 triệu đồng (từ 16-18 triệu đồng lên 18-20 triệu đồng). Một số hành vi như vận chuyển hàng trên xe không chằng buộc chắc chắn; cản trở, không chấp hành yêu cầu kiểm tra, kiểm soát của người thực thi công vụ; không chấp hành hiệu lệnh chỉ dẫn của người điều khiển giao thông... sẽ có mức phạt cao gấp 3-30 lần; quy định về quay đầu xe trên đường cao tốc, đi ngược chiều hoặc lùi xe trên cao tốc, đi mô tô vào đường cao tốc... cũng được cụ thể hóa với mức phạt tăng mạnh 2-3 lần.

Anh Nguyễn Minh Cường, phường Minh Thành, TX Quảng Yên chia sẻ: Hiện nay, tình trạng thanh, thiếu niên vi phạm giao thông, đặc biệt là điều khiển xe máy khi chưa đủ tuổi, không đội mũ bảo hiểm, lạng lách đánh võng vẫn còn diễn ra và đã gây ra những tai nạn thương tâm. Tôi nghĩ rằng với mức xử phạt cao như vậy sẽ có hiệu ứng răn đe, hạn chế những vi phạm, đảm bảo an toàn cho người dân tham gia giao thông.

Có thể khẳng định rằng, phạt nặng không chỉ đơn thuần là hình thức xử phạt mà còn là yếu tố tạo ra một thói quen mới - thói quen tự giác. Sau hơn 10 ngày thực hiện Luật TTATGT đường bộ, đặc biệt là Nghị định 168/2024 của Chính phủ về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, trừ điểm, phục hồi điểm giấy phép lái xe, theo đánh giá từ lực lượng cảnh sát giao thông, tình hình giao thông đã có nhiều chuyển biến tích cực, người tham gia giao thông đã nâng cao ý thức khi tham gia giao thông.

Thượng úy Trần Đức Huy, Đội phó Đội CSGT đường bộ số 1, Phòng CSGT, Công an tỉnh Quảng Ninh cho biết: Dịp Tết Nguyên Đán, các vi phạm về giao thông đường bộ thường có xu hướng gia tăng, nhất là nồng độ cồn. Vì vậy chúng tôi sẽ kiên quyết xử lý nghiêm các vi phạm. Đồng thời tăng cường tuyên truyền các quy định mới của Luật TTATGT đường bộ năm 2024; Nghị định 168/2024/NĐ-CP để người dân nắm rõ, nâng cao ý thức chấp hành khi tham gia giao thông, đảm bảo an toàn, tính mạng tài sản cho người tham gia giao thông.

Ông Nguyễn Thiên Vương, Chánh Văn Phòng Ban ATGT tỉnh Quảng Ninh cho biết: Năm 2024, tại Quảng Ninh, trung bình mỗi ngày trên địa bàn tỉnh vẫn xảy ra ít nhất 1 vụ TNGT; mỗi tuần TNGT đã cướp đi sinh mạng của 4 người và làm cho 8 người khác chịu thương tật. Trong đó, có hơn 90% nguyên nhân các vụ TNGT đường bộ xuất phát từ hành vi vi phạm của người điều khiển phương tiện. Từ 1/1/2025, Luật TTATGT đường bộ và Nghị định 168/2024/NĐ-CP với nhiều quy định mới về đảm bảo ATGT đường bộ chính thức có hiệu lực, là những cơ sở pháp lý quan trọng góp phần nâng cao nhận thức và ý thức tự giác chấp hành pháp luật của người tham gia giao thông.