Ngăn chặn thanh thiếu niên phạm tội trên đường phố

Thời gian gần đây tội phạm đường phố diễn biến tăng và phức tạp. Chủ thể của loại tội phạm này đang có “xu hướng” trẻ hóa, phần lớn là độ tuổi thanh thiếu niên, gây nhiều nỗi lo, bức xúc trong mỗi gia đình và toàn xã hội. Để phòng ngừa, ngăn chặn loại tội phạm này, Công an đã huy động nhiều lực lượng, biện pháp với quyết tâm không để thanh thiếu niên – những chủ nhân tương lai của đất nước “biến mình” thành tội phạm đường phố.

Vừa qua, Công an thành phố Cẩm Phả bắt giữ, khởi tố hình sự một nhóm đối tượng về hành vi gây rối trật tự công cộng. Trước đó, khoảng 23h10, ngày 16/10/2023, do mâu thuẫn trong sinh hoạt từ trước nên Vũ Đức Danh, sinh ngày 20/1/2006 và Nguyễn Anh Hào, sinh ngày 4/1/2008 hẹn gặp để giải quyết mâu thuẫn. Danh rủ thêm 7 đối tượng khác là Trần Gia Khánh, Nguyễn Văn Thanh, Nguyễn Trọng Hải, Lê Đức Huấn, Nguyễn Đức Thiện, Bùi Anh Tú, Nguyễn Mạnh Cường cùng trú tại thành phố Cẩm Phả đi cùng và chuẩn bị hung khí gồm: gậy gỗ, tuýp sắt, kiếm… điều khiển 3 xe máy tìm đánh Nguyễn Anh Hào. Khi cả nhóm gặp Nguyễn Anh Hào liền xông vào đánh nhau rượt đuổi dọc trên tuyến đường Bà Triệu thuộc phường Cẩm Đông, thành phố Cẩm Phả, đến khi người dân hô hoán thì các đối tượng mới bỏ đi.

Tại cơ quan Công an, đối tượng Nguyễn Văn Thanh cho biết, thời điểm đánh nhau cháu đi cùng bạn, không đội mũ, đi xe không biển số; cháu vào trong lấy cây sắt trong chỗ làm ở Quảng trường, còn bọn bạn cháu cháu không biết lấy ở đâu gồm một thanh kiếm, cây sắt và cây gỗ.

Công an thành phố Cẩm Phả đã xác định hành vi của các đối tượng đã phạm vào tội: “Gây rối trật tự công cộng” quy định tại khoản 2 điều 318 Bộ luật Hình sự, gây ảnh hưởng xấu đến tình hình ANTT trên địa bàn. Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Cẩm Phả đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với 6 đối tượng: Vũ Đức Danh, Nguyễn Văn Thanh, Nguyễn Trọng Hải, Trần Gia Khánh, Lê Đức Huấn áp dụng các biện pháp giáo dục tại xã, phường đối với các đối tượng Nguyễn Mạnh Cường, Nguyễn Anh Hào, Bùi Anh Tú do chưa đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự. 

“Các đối tượng này đều có hoàn cảnh gia đình rất éo le như: bố, mẹ chết hoặc đi tù ở với ông bà, có đối tượng là con nuôi và thường xuyên có biểu hiện vi phạm, nhiều lần chính quyền phải răn đe, nhắc nhở cũng như lập biên bản xử lý về hành chính, nhưng các đối tượng này không có biểu hiện tiến bộ và vừa rồi tiếp tục gây ra vụ việc này. Vụ việc phải khởi tố bằng hình sự để xử lý, đây là một điều rất đáng tiếc” Trung tá Lê Hữu Thắng, Đội tưởng Đội Cảnh sát hình sự Công an thành phố Cẩm Phả, cho biết.

Thời gian qua, tình hình hoạt động phạm tội của các đối tượng thanh thiếu niên và tội phạm đường phố có nhiều diễn biến tăng và phức tạp. Trong năm 2023, Công an thành phố Cẩm Phả đã xử lý 6 vụ án và vụ việc liên quan đến các đối tượng thanh, thiếu niên và tội phạm đường phố, chủ yếu với các hành vi gây thương tích, gây rối trật tự công cộng, cướp của. Hậu quả của loại tội phạm này gây ra rất nhiều ảnh hưởng xấu tới xã hội, do các sự việc không những diễn ra công khai tại các khu vực công cộng mà các đối tượng còn chủ động đăng tải nhiều hình ảnh, clip lên mạng xã hội nhằm mục đích khiêu khích, câu view, câu like.

Điển hình như vụ việc xảy ra vào đầu năm 2023, tại TP Uông Bí, khoảng 40 thanh thiếu niên không đội mũ bảo hiểm, điều khiển xe máy với tốc độ cao, mang theo hung khí như gậy, dao, phớ, vỏ chai thủy tinh từ thành phố Hải Phòng di chuyển theo Quốc lộ 10 sang “giải quyết mâu thuẫn” với nhóm thanh thiếu niên tại TP Uông Bí. Nguyên nhân của vụ việc bắt nguồn từ lời lẽ bình luận khiêu khích trên mạng xã hội Tik Tok trước đó 1 ngày.

Do kịp thời nắm thông tin trên mạng Tik Tok, lực lượng Công an đã kịp thời ngăn chặn, không để xảy ra hậu quả đáng tiếc.

Theo Trung tá Vũ Văn Hướng, Đội trưởng Đội Cảnh sát hình sự Công an TP Uông Bí: Các đối tượng tội phạm đường phố thường không quen nhau, hẹn nhau đến vị trí nào đó gây án, do vậy sau này chúng ta truy xét hết sức khó khăn, nếu không chủ động phòng ngừa.

Tội phạm đường phố liên quan rất mật thiết với lớp thanh thiếu niên, vì các cháu còn trẻ nên hành động mang tính chất bốc đồng, suy nghĩ thiếu chín chắn và thích thể hiện bản lĩnh và cái tôi cá nhân của mình ở những nơi công cộng, cho nên tất cả các vi phạm đều diễn ra trên đường phố, nơi tập trung đông người, chứ không có hành vi lén lút che dấu hành vi phạm tội của mình như các đối tượng thành niên khác, Trung tá Lê Hữu Thắng, Đội trưởng Đội Cảnh sát hình sự Công an TP Cẩm Phả cho biết thêm.

Chủ thể của tội phạm đường phố phần lớn ở độ tuổi thanh thiếu niên – với tâm sinh lý bốc đồng, dễ bị tác động, ảnh hưởng bởi các yếu tố tiêu cực do mạng xã hội đem lại. Tuy vậy công tác giáo dục và tuyên truyền các đối tượng thanh thiếu niên trong việc sử dụng mạng xã hội còn rất khó khăn, hạn chế, các cháu tham gia mạng xã hội nhưng thiếu sự giáo dục, quản lý chặt chẽ từ phía gia đình và nhà trường.

Trước tình hình diễn biến phức tạp của tội phạm đường phố, trong năm 2023, Công an thành phố Cẩm Phả đã tăng cường công tác nắm tình hình địa bàn và quản lý chặt chẽ các đối tượng thanh, thiếu niên. Công an các phường, xã tập trung rà soát lên danh sách các đối tượng thanh, thiếu niên có biểu hiện vi phạm và có khả năng, điều kiện vi phạm để tập trung tăng cường các biện pháp giáo dục, quản lý và có biện pháp phòng ngừa. Chỉ khi làm tốt công tác nắm tình hình từ cơ sở thì các vụ việc liên quan đến các đối tượng thanh thiếu niên và tội phạm đường phố mới được kịp thời phát hiện và xử lý một cách quyết liệt triệt để. 

Tuy nhiên, để làm giảm vi phạm của các đối tượng thanh thiếu niên cũng như tội phạm đường phố cần phải có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị cũng như các cơ quan đoàn thể, các tổ chức là Đoàn thanh niên, tổ dân phố, hội phụ nữ, nhà trường và quan trọng nhất là từ phía gia đình. Bởi lẽ các cháu đều ở lứa tuổi còn rất trẻ nên việc kịp thời quan tâm, động viên cũng như giáo dục uốn nắn sớm ngay từ các vi phạm nhỏ, tránh để bị trượt dài vào các vi phạm lớn dẫn đến cấu thành các hành vi phạm tội là điều rất cần thiết.