Nghiên cứu trả tiền sau, phạt nguội thẻ ETC không đủ tiền

Sau hơn nửa tháng thu phí tự động không dừng (ETC) trên các tuyến cao tốc, dù đạt được kết quả đáng ghi nhận song cũng phát sinh nhiều vấn đề.

Ông Nguyễn Mạnh Thắng, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ VN cho biết, sẽ nghiên cứu hình thức trả tiền sau, khắc phục lỗi chủ yếu hiện nay là không có tiền trong tài khoản. Đồng thời, nghiên cứu chế tài phạt nguội đối với phương tiện qua trạm mà không đủ tiền trong tài khoản ETC.

Hai nhóm lỗi gây ùn tắc

Sau hơn nửa tháng tất cả các tuyến cao tốc đã áp dụng 100% thu phí tự động không dừng, đến nay kết quả đạt được thế nào, thưa ông?

Theo đánh giá ban đầu của Tổng cục Đường bộ Việt Nam, công tác vận hành hệ thống thu phí ETC tại các trạm thu phí cơ bản ổn định, không phát sinh các tình huống phức tạp.

Các đơn vị vận hành đã phối hợp với các nhà cung cấp dịch vụ và các lực lượng chức năng có liên quan tổ chức thu phí điện tử không dừng, xử lý các tình huống phát sinh, đảm bảo giao thông tại trạm thu phí được thông suốt.

Sau hơn nửa tháng, điều dễ nhận thấy là những lợi ích của thu phí không dừng đã phát huy.

Việc lưu thoát phương tiện qua các trạm thu phí được cải thiện rõ rệt về tốc độ, không còn cảnh phương tiện phải dừng lại mua vé, trả tiền tại các trạm thu phí.

Những kết quả đạt được là cú hích lớn thay đổi thói quen người tiêu dùng và tiến tới chấm dứt tình trạng sử dụng tiền mặt khi đi qua các trạm thu phí.

Dù được chuẩn bị khá kỹ lưỡng, song quá trình triển khai đã xảy ra khá nhiều lỗi, gây ùn tắc giao thông, nhất là những ngày đầu. Theo ông, nguyên nhân vì sao?

Tại một số trạm thu phí vẫn còn phát sinh một số lỗi trong những ngày đầu áp dụng thu phí ETC. Các lỗi phát sinh được phân ra làm 2 nhóm lỗi.

Trong đó nhóm lỗi chủ quan của chủ phương tiện như chưa dán thẻ đầu cuối trước khi vào tuyến, không có hoặc không đủ số dư trong tài khoản.

Nguyên nhân do nhiều chủ phương tiện chưa nắm được chủ trương về thực hiện thu phí không dừng toàn bộ trên các tuyến cao tốc nên đến trạm thu phí mới dán thẻ, vì vậy tài khoản chưa được kích hoạt kịp thời; chủ phương tiện không kiểm tra số dư tài khoản giao thông trước khi vào cao tốc, đến trạm thu phí mới nạp tiền nên có trường hợp tiền chưa kịp về tài khoản.

Đối với các lỗi chủ quan của hệ thống thu phí, phần lớn là do hệ thống thiết bị tại trạm không đọc được thẻ vì nhiều chủ phương tiện dán thẻ đã lâu nhưng chưa sử dụng dịch vụ nên thẻ bị suy giảm chất lượng, thẻ bị dán sai quy cách.

Đạt hơn 80% số phương tiện dán thẻ

Vậy trước những bất cập trên, cơ quan chức năng, nhà cung cấp dịch vụ, đơn vị quản lý tuyến đã làm những gì để khắc phục?

Với sự nỗ lực của cơ quan chức năng và nhà cung cấp dịch vụ, đến nay, việc vận hành đã dần ổn định, tỷ lệ xe phải xử lý ở làn sự cố giảm từ 5% giai đoạn mới vận hành thu phí tự động không dừng trên cao tốc xuống còn 3% tổng lưu lượng xe qua trạm.

Sau hơn nửa tháng chỉ có thu phí không dừng, số lượng phương tiện dán thẻ đã tăng lên thế nào, thưa ông?

Chỉ riêng các tuyến cao tốc của VEC, mỗi ngày bình quân khoảng 2.000 xe dán thẻ. Đến nay theo thống kê, đã có 3,8 triệu phương tiện trong tổng số 4,6 triệu phương tiện trên cả nước đã được dán thẻ ETC, tăng hơn 600.000 phương tiện so với trước thời điểm chưa bắt buộc thu phí không dừng trên cao tốc, đạt tỷ lệ khoảng 83%.

Với tỷ lệ này, có thể nói đã về đích sớm hơn so với chỉ đạo của Chính phủ là đến tháng 9 năm nay đạt tỷ lệ dán thẻ từ 80 - 90%.

Vì sao có việc dán chồng thẻ?

Công ty CP Giao thông số VDTC vừa gửi văn bản lên Bộ GTVT tố bị Công ty VETC dán chồng 40.000 thẻ, gây thiệt hại và lỗi khi xe qua trạm thu phí. Theo ông, liệu đây có phải là sự cạnh tranh không lành mạnh của 2 nhà cung cấp dịch vụ?

Tôi không cho sự việc này là hệ quả của việc cạnh tranh không lành mạnh của 2 nhà cung cấp dịch vụ.

Việc dán chồng thẻ do trước đây nhà cung cấp dịch vụ miễn phí dán thẻ nên nhiều chủ phương tiện thấy không phải trả tiền nên đồng ý dán 2 thẻ hoặc do chủ phương tiện không nắm được thông tin chỉ cần sử dụng 1 thẻ để đi qua các trạm thu phí của 2 nhà cung cấp dịch vụ.

Thêm nữa, có thể các nhà cung cấp dịch vụ không có chủ trương nhưng do nhân viên dán thẻ chạy đua chỉ tiêu nên đã dán 2 thẻ trên cùng 1 phương tiện.

Tổng cục Đường bộ VN đã yêu cầu các nhà cung cấp dịch vụ báo cáo để đưa ra giải pháp xử lý. Đến nay sau khi các nhà cung cấp dịch vụ thu phí dán thẻ, hầu như không xảy ra tình trạng này.

Tổng cục cũng đã yêu cầu nhà cung cấp dịch vụ khắc phục bằng việc cử nhân viên trực tại trạm thu phí, khi có trường hợp dán chồng thẻ, hai nhà cung cấp dịch vụ phối hợp để gỡ bỏ 1 thẻ khỏi phương tiện, cùng với đó là hủy tài khoản giao thông đi cùng với phương tiện đó.

Về kích hoạt tài khoản ảo, các lỗi có nguyên nhân chủ yếu của chủ phương tiện, xe đã được dán thẻ nhưng không biết hoặc cố tình không biết để dán thêm thẻ. Qua 10 trường hợp phản ánh đến tổng cục, kiểm tra chỉ có 1 trường hợp là kích hoạt tài khoản ảo.

Không đủ tiền vẫn được qua trạm nhưng sẽ phạt nguội

Tuy đạt được kết quả ban đầu nhưng qua thống kê, vẫn còn phát sinh nhiều lỗi, nhất là lỗi chủ quan của chủ phương tiện. Vậy tới đây, Tổng cục Đường bộ VN có giải pháp gì?

Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục chỉ đạo các đơn vị vận hành, các nhà cung cấp dịch vụ cũng như phối hợp với các cơ quan có liên quan đánh giá các bất cập trong hoạt động thu phí điện tử không dừng.

Đồng thời sẽ thực hiện việc ghi nhận các phản ánh từ các chủ phương tiện, dư luận xã hội để từ đấy phân tích, tìm hiểu các nguyên nhân của những bất cập này.

Chúng tôi cũng chỉ đạo các đơn vị vận hành các nhà cung cấp dịch vụ phải có giải pháp khắc phục ngay các lỗi chủ quan, cung cấp làm rõ thông tin để người dân hiểu hơn về dịch vụ thu phí điện tử không dừng.

Ngoài ra, cũng chỉ đạo các nhà cung cấp dịch vụ tăng cường nhân lực trực tại các trạm thu phí hỗ trợ cho người dân nếu gặp sự cố.

Nhiều ý kiến cho rằng, đã đến lúc cần bổ sung quy định, điều kiện cho việc tham gia giao thông trên đường cao tốc và thu phí không dừng một cách đầy đủ và hoàn chỉnh, ông nghĩ sao?

Tổng cục Đường bộ VN đã chỉ đạo nghiên cứu bổ sung hoàn chỉnh quy định pháp luật về dán thẻ ETC đối với các loại phương tiện được đi vào cao tốc, kèm theo đó là chế tài xử phạt.

Bên cạnh đó, nghiên cứu hình thức trả tiền sau, từ đó sẽ khắc phục được lỗi chủ yếu hiện nay là không có tiền trong tài khoản.

Đồng thời, nghiên cứu chế tài xử phạt nguội đối với phương tiện đi qua trạm thu phí mà không đủ tiền trả phí trong tài khoản ETC. Theo đó, xe qua trạm nếu không đủ tiền trả phí sẽ vẫn được lưu thông bình thường nhưng kèm theo đó là thông báo sẽ bị phạt nguội. Thông báo về phương tiện vi phạm đồng thời được gửi vào dữ liệu của cảnh sát giao thông.

Cảm ơn ông!