Người CCB gần 40 năm giữ rừng cò

Nếu ai đó đến thôn Làng Ruộng, xã Đại Bình, huyện Đầm Hà, hỏi thăm “ông Hà nuôi cò” thì mọi người đều biết. Với người dân xã Đại Bình thì công việc trông cò của ông Hà còn làm cho bà con thấy cuộc sống bình yên hơn, vì “Đất lành chim đậu”. Theo cán bộ xã Đại Bình thì đàn cò lên đến hàng vạn con, chúng tăng lên hằng năm từ sự nỗ lực của ông Hà và chính quyền địa phương.

Ông Phạm Văn Hà, thôn Làng Ruộng, là chủ khu rừng cò đã gần 40 năm nay. Ông từng là người lính, hơn 10 năm tham gia chiến trường đường 9 Nam Lào, rồi Campuchia... Năm 1979, ông Hà rời quân ngũ, về quê nhà làm nông nghiệp. Thời điểm đó, khu vực thuộc thôn Làng Ruộng còn rất hoang vắng, ban đầu khu rừng nhà ông Hà cũng đã xuất hiện khoảng trăm con cò. Không biết có phải vì duyên số, mà đàn cò kéo đến ngày một đông, khiến khu rừng nhà ông Hà trở thành rừng cò. Điều mà không ai lý giải nổi là ngay tại Đầm Hà cũng có đến hàng trăm khu rừng giống như rừng nhà ông, nhưng cò chỉ bay qua. Có người còn bắt cò cắt lông cánh rồi đem thả trong rừng, mong muốn tạo thành vườn cò, thế nhưng khi cò mọc đủ lông cánh chúng lại bay đi mất.

Một góc rừng cò xã Đại Bình nơi ông Phạm Văn Hà hàng ngày trông coi.

Dẫn tôi đi thăm rừng cò, một khu rừng hỗn hợp nhiều loại cây, trong đó nhiều nhất là tre, dóc, ông Hà chợt giật mình vì chợt thấy một chú cò chân bị buộc sợi dây vì mắc phải bẫy, may sao còn bay về được. Ông cẩn thận tháo sợi dây ra khỏi chân cò, rồi từ từ thả cò bay lên không trung. Tôi chợt nhận thấy niềm vui trong đôi mắt ông vì đã làm được một việc tốt. Tổ cò trong rừng thường làm rất tuềnh toàng, cò con hay bị rơi xuống dưới, ông luôn cẩn thận đưa chúng về tổ.

Ông Hà đang cứu một con cò bị mắc bẫy thợ săn.

Công việc chăm cò của ông Hà cứ lặp đi, lặp lại hằng ngày, tính đến nay đã gần 40 năm. Suốt quãng thời gian đó, ông trông cò chỉ vì tình yêu thiên nhiên. Trong khi các hộ dân khác khi nhận được rừng là chặt cây bản địa đi để trồng keo, còn ông Hà thì vẫn giữ nguyên khu rừng, vì ông biết mình chặt rừng để chuyển đổi cây trồng phát triển kinh tế là không còn cò. Công việc trông nom rừng cò, đã không mang lại cho ông Hà khoản thu nhập gì, thậm chí có những thời gian ông phải thức trông rừng vì sợ bọn săn trộm vào săn cò ban đêm.

Năm 2011, để giúp ông Hà có điều kiện hơn để bảo vệ đàn cò, huyện Đầm Hà đã hỗ trợ ông 80.000 đồng/tháng. Thế nhưng, khoản hỗ trợ đó cũng chỉ kéo dài được 7 tháng thì nguồn không còn. Tuy những năm gần đây, ông Hà không nhận được khoản hỗ trợ nào khác, nhưng từ sự vào cuộc của huyện Đầm Hà và xã Đại Bình về công tác bảo vệ môi trường, mà công việc của ông Hà đã “nhàn” hơn trước. Xã Đại Bình đã cử cán bộ chuyên theo dõi bảo vệ đàn cò, hễ nhận được điện thoại của ông Hà báo có kẻ đến săn trộm cò là lập tức công an và dân quân xã tới xử lý. Nhờ được bảo vệ, mà rừng cò ngày nay không còn người đến săn trộm và số lượng cò được nhân lên nhiều lần.

Dù đã 70 tuổi nhưng hằng ngày ông Hà vẫn lặng lẽ gắn bó với rừng cò.

Ông Hà năm nay đã 70 tuổi, nhưng hằng ngày ông vẫn lặng lẽ trông đàn cò. Điều ông lo lắng là khi ông không còn nữa thì số phận rừng cò sẽ ra sao? Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Nguyễn Thị Thu Hà, Bí thư Huyện ủy Đầm Hà, cho biết: “Cuối tháng 10 vừa qua, huyện cũng đã có đợt khảo sát khu di tích núi Hứa, rừng cò thuộc xã Đại Bình. Trong thời gian tới, khu vực này sẽ được xây dựng thành Khu bảo tồn di tích và danh thắng rừng cò - núi Hứa trên diện tích 4ha. Núi Hứa là khu di tích khảo cổ và là căn cứ địa cách mạng nơi thành lập Chi bộ Đảng đầu tiên của huyện Đầm Hà. Vườn cò nằm trong vùng lõi bảo vệ di tích núi Hứa nên được bảo vệ. Hiện chúng tôi đang vận động các đảng viên, đoàn viên trong huyện góp công vận chuyển đá lên khu vực cao nhất núi Hứa để xây dựng cột cờ và nhà truyền thống”.

Như vậy, trong tương lai gần, rừng cò xã Đại Bình sẽ được bảo vệ một cách có quy mô và trở thành điểm đến của khách du lịch gần xa khi tới huyện Đầm Hà.

Anh Vũ