"Nhà nông trẻ xuất sắc"

Đó là hành trình nỗ lực mang khát vọng đưa thương hiệu gà bản Đầm Hà vươn xa của cô gái sinh năm 1989 Nguyễn Thị Thu Hiền, xã Quảng Tân, huyện Đầm Hà trong suốt 8 năm qua. “Đã từng có nhiều khó khăn, thất bại trên hành trình đó, dù vậy, kiên trì với bản thân, kiên trì với mục tiêu chính là động lực để giấc mơ khởi nghiệp của mình đi đến thành công ngày hôm nay” – Chị Hiền chia sẻ sau khi trở về từ Lễ trao giải thưởng Lương Định Của, giải thưởng vinh danh những gương mặt thanh niên nông thôn tiêu biểu của cả nước.

Chị Nguyễn Thị Thu Hiền (áo đen) - người lưu giữ gen quý giống gà bản Đầm Hà.

Trở trăn với giống gà quý

Gà bản Đầm Hà là sản vật nổi tiếng của Đầm Hà và một số địa phương khu vực miền Đông. Gà có tiếng là thịt thơm, ngon, được nhiều người dân và du khách lựa chọn làm thực phẩm. Nhận thấy tiềm năng, thế mạnh của gà bản Đầm Hà, nhiều năm trước chị Hiền đã manh nha trong đầu ý tưởng khởi nghiệp từ xây dựng trang trại gà để phát triển đặc sản này thành thương hiệu địa phương.

Nghĩ là làm, năm 2013 chị Hiền đã bắt đầu thực hiện mô hình chăn nuôi gà bản thương phẩm với diện tích ban đầu là 100m2 với 1.000 con gà.

Nhờ chịu khó tìm tòi kinh nghiệm chăn nuôi trên sách báo và học hỏi một số trang trại thực tế nên trong 2 năm 2013, 2014 mô hình chăn nuôi bước đầu mang lại hiệu quả kinh tế cao. Dù vậy trong quá trình chăn nuôi, kinh doanh chị Hiền nhận ra việc chăn thả tự nhiên khiến con giống bị lai tạp, không thuần chủng, ít nhiều ảnh hưởng đến chất lượng gà thành phẩm.

Trăn trở lưu giữ nguồn gen quý, năm 2015, chị cùng chồng là anh Nguyễn Văn Tuyền đã mạnh dạn đầu tư gần 200 triệu đồng xây dựng trang trại phát triển mô hình sản xuất gà giống bằng phương pháp thụ tinh nhân tạo.

Vốn là một kế toán viên, kiến thức, kỹ năng chăn nuôi với chị Hiền đều bằng không. Việc lựa chọn khởi nghiệp bằng dự án chăn nuôi gà với chị quá nhiều thử thách. Nhất là quá trình tìm hiểu, thụ tinh nhân tạo để có được giống gà thuần chủng, chất lượng.

Chị Hiền tiêm phòng cho gà giống.

“Để có được gà giống bố, mẹ thuần chủng, 2 vợ chồng mình đã lặn lội lên tận Quảng Lâm, Quảng An là các xã vùng cao của huyện, rồi vào các bản của bà con đồng bào dân tộc thiểu số thu gom. Gà bố mẹ thuần sẽ cho chất lượng con giống tốt, có như vậy mới đảm bảo được chất lượng gà thương phẩm khi ra thị trường. Khi mình dồn tâm huyết và trách nhiệm vào sản phẩm kinh doanh thì sẽ đón nhận được những thành quả xứng đáng đó là sự tin tưởng của người tiêu dùng” – Chị Hiền chia sẻ.

Cũng theo chị Hiền, yêu cầu kỹ thuật đối với con gà sinh sản rất khắt khe, nên chị áp dụng nuôi gà trong chuồng lạnh và ứng dụng công nghệ thụ tinh nhân tạo sẽ khắc phục được tất cả các nhược điểm trong nuôi gà tự nhiên, về chuồng lạnh thì nó sẽ điều tiết được nhiệt độ, ánh sáng và không khí trong chuồng, tạo môi trường tốt nhất cho con gà bố, mẹ sinh sản, con gà bố mẹ sinh sản tốt, tạo ra con gà con tốt nhất.

Phương pháp thụ tinh nhân tạo trong chuồng lạnh sẽ cho ra đời những chú gà con có được nguồn gen quý từ gà bố mẹ, đó gà hoa mơ, gà râu, gà mũ, là những đặc điểm nổi trội mà giống gà ở các địa phương khác không có được.

Quy trình ấp trứng theo quy chuẩn của gia đình chị Hiền.

“Lúc đầu, khi làm thụ tinh nhân tạo cho gà bản Đầm Hà, do còn ít kinh nghiệm nên tỷ lệ trứng ấp thành con chỉ đạt 50-60%, dẫn đến việc nhân giống, chọn giống gặp nhiều khó khăn. Phải mất khoảng 4 năm, mình mới có thể làm chủ được việc nhân giống, từ đó cung cấp gà giống cho bà con chăn nuôi. Đến nay, tỷ lệ thành công khi thụ tinh nhân tạo đạt 90%” – Chị Hiền chia sẻ.

Trước đây, việc phối giống tự nhiên, mỗi con gà trống chỉ có thể đảm nhiệm phối giống với 8-10 con gà mái thì nay với phương pháp thụ tinh nhân tạo trong chuồng lạnh, một con gà trống sẽ thụ tinh cho từ 60-80 con gà mái. Do đó, giảm được chi phí nuôi gà trống, giảm chi phí bảo tồn và nâng cao hiệu quả, tỷ lệ của phôi sẽ cao hơn.

Không dừng lại ước mơ

Sau khi tự mình mày mò làm chủ công nghệ thụ tinh nhân tạo và bắt đầu ổn định việc cung cấp gà giống ra thị trường, tháng 5/2016, vợ chồng chị Hiền vận động 6 hộ trong thôn cùng tham gia thành lập HTX Tuyền Hiền chuyên sản xuất gà giống và nuôi gà thương phẩm địa phương.

Chị Hiền (đứng thứ 3 từ trái sang) vinh dự là 1 trong 10 gương mặt thanh niên nông thôn xuất sắc nhất năm 2020 được nhận bằng khen của Thủ tướng Chính phủ.

Đến nay, HTX của chị Hiền liên kết với khoảng 80 hộ, trong đó, chị đảm nhận cung cấp con giống, hỗ trợ đầu vào và bao tiêu đầu ra. Mỗi năm, HTX Tuyền Hiền cung ứng ra thị trường khoảng 150.000 con gà thương phẩm, doanh thu khoảng 12 tỷ đồng/năm; đồng thời, giải quyết việc làm thường xuyên cho 10 thanh niên và 7 lao động thời vụ.  

Giống gà của HTX Tuyền Hiền không chỉ cung cấp cho Đầm Hà mà còn mở rộng thị trường sang các địa phương khác, như: Móng Cái, Tiên Yên, Ba Chẽ... và các tỉnh, thành trong cả nước như TP Hồ Chí Minh, Hà Nội, Hải Dương, Hưng Yên… Ngoài việc cung cấp giống cho bà con trong vùng, chị Hiền còn đến từng hộ chăn nuôi, hướng dẫn quy trình về chuồng trại cũng như chăm sóc gà cho bà con.

“Nếu khởi nghiệp thành công chỉ là giải quyết bài toán thu nhập thì với mọi người mình cũng có thể tạm gọi là thành công. Nhưng với mình sự thành công không dừng lại ở đó, mà chính là khi “đứa con tinh thần” của mình được biết đến nhiều hơn, lan tỏa rộng rãi hơn”.

Mang theo ước muốn đó tới Cuộc thi Dự án ý tưởng khởi nghiệp sáng tạo thanh niên nông thôn năm 2020, mô hình ứng dụng công nghệ thụ tinh nhân tạo bằng chuồng lạnh trong nuôi gà sinh sản và liên kết sản xuất theo chuỗi trong chăn nuôi gà bản Đầm Hà của chị Hiền đã xuất sắc vượt qua nhiều thanh niên khác để lọt vào vòng chung kết.

Nguyễn Thị Hiền vinh dự được Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng tặng hoa chúc mừng tại Văn phòng Chính phủ.

Với sự nỗ lực không ngừng của bản thân, chị Nguyễn Thị Hiền cũng vinh dự được nhận giải thưởng Lương Định Của năm 2020 và là một trong 10 thanh niên nông thôn tiêu biểu được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen.

Không chỉ làm giàu cho bản thân mình, mỗi tuần chị đều dành một ngày để hướng dẫn các bạn trẻ tại CLB khởi nghiệp huyện Đầm Hà. Nhiệt huyết từ cô gái trẻ này cũng tiếp sức, truyền lửa cho nhiều bạn trẻ khác, nhân lên những ý tưởng khởi nghiệp của thanh niên nông thôn.

“Mong muốn của mình là tiếp tục đưa thương hiệu gà bản Đầm Hà đến với nhiều người hơn nữa. Thêm một người biết đến sản phẩm gà bản Đầm Hà là thêm một lần khẳng định giá trị của sản vật quê hương, đây cũng chính là cách thức để quảng bá, thu hút khách du lịch đến với Đầm Hà, đến với Quảng Ninh". Chị Hiền chia sẻ thêm.

Sắp tới, HTX Tuyền Hiền sẽ tiếp tục đẩy mạnh việc ứng dụng KH&CN vào trong quá trình chăn nuôi để nâng cao hiệu quả, chất lượng sản phẩm; đồng thời đa dạng hóa sản phẩm chế biến nhằm đáp ứng nhu cầu, thị hiếu của người tiêu dùng.

Nguyên Ngọc