Nhạc Việt đầu hè: Kỳ vọng nhiều, thất vọng cũng nhiều

Mùa hè luôn là khoảng thời gian sôi động của làng nhạc. Thế nhưng năm nay, nhạc hay đã ít mà những tranh cãi tiêu cực thì lại nhiều.

Nghệ sĩ là người tạo nên sản phẩm âm nhạc và khán giả là “người tiêu dùng”. Vậy nên họ có quyền bàn luận, phân tích, góp ý lẫn phản biện những nội dung mà họ ủng hộ hoặc bài trừ.

Như nghệ sĩ luôn đổi mới để phát triển bản thân, khán giả cũng vẫn liên tục cập nhật những góc nhìn sâu sắc hơn theo diễn tiến của thời đại và thực tế cho thấy, họ không còn là những người cho gì nghe nấy nữa.

Đầu hè 2022, nhạc Việt liên tục ghi nhận những MV bạc tỉ đến từ Sơn Tùng M-TP, Đông Nhi, Đen Vâu, được kỳ vọng sẽ giúp Vpop sôi nổi hơn trong thời kỳ bình thường mới sau 2 năm gián đoạn vì dịch bệnh. Thế nhưng, kỳ vọng càng nhiều thì thất vọng càng lớn.

Nghệ sĩ phải biết đặt mình vào dòng chảy xã hội

Vì sao nghệ sĩ thường được gắn với một danh xưng khác, là “người của công chúng”? Vì những đứa con tinh thần họ tạo ra, hoặc có thể đạt sự lan tỏa rất lớn trong đời sống tinh thần của mọi người, hoặc cũng có thể gây chia rẽ lớn khi trở thành một chủ đề cần tranh luận.

MV There’s no one at all của Sơn Tùng khiến dư luận phẫn nộ vì tung ra ngay sau thời điểm các bậc phụ huynh còn chưa hết bàng hoàng vì những cú rơi tuyệt vọng của một số thanh thiếu niên. Nhưng vấn đề của There’s no one at all không nằm ở chủ đề, mà là ở sự thiếu tinh tế của người nghệ sĩ về trách nhiệm xã hội.

Vì khi đã là một phần của truyền thông đại chúng, anh phải hiểu rõ sản phẩm của mình, dù hư cấu, vẫn có thể tác động lên khán giả ở cả cảm xúc, thái độ, nhận thức và hành vi.

MV Đi giữa mùa hè từ Đen Vâu được kỳ vọng rất nhiều khi có sự tham gia của nhạc sĩ Trần Tiến, nhưng tiếp tục khiến không ít người thất vọng khi vấn đề bạo lực giới - cho dù là đùa - lại được bình thường hóa trong cổ vũ bóng đá.

Nhiều ý kiến chỉ ra lời rap của Đen thể hiện góc nhìn định kiến: nữ giới thường không hiểu biết về thể thao, thậm chí còn có khuynh hướng bình thường hóa bạo lực gia đình núp bóng tinh thần yêu bóng đá.

Đen Vâu không hề muốn lan truyền thông điệp bạo lực hay xem nhẹ phái nữ, Sơn Tùng cũng hoàn toàn không có ý định cổ xúy cho việc tự tử khi đối diện khó khăn.

Dù không có ràng buộc nào về trách nhiệm xã hội, nghệ sĩ vẫn cần biết đặt mình vào dòng chảy thời đại để thấu cảm với các vấn đề chung của cộng đồng.

Sơn Tùng M-TP và Đen Vâu, một cách vô tình, đã phạm cùng một lỗi khi khán giả đối chiếu sự sáng tạo của họ với những vấn đề gây nhức nhối trong xã hội hiện thời.

Cẩn trọng trong cách hành xử

Đối mặt với sai sót và sơ sót của bản thân, mỗi nghệ sĩ có cách giải quyết khác nhau. Đen Vâu ngay lập tức lên tiếng giải thích toàn bộ nội dung bài hát để khán giả có thể hiểu vì sao lại có sự xuất hiện của những ca từ gây tranh cãi. Rapper cũng không quên gửi lời xin lỗi vì đã khiến mọi người khó chịu khi nghe bài nhạc.

Sơn Tùng M-TP chọn vắng mặt và ủy quyền cho đại diện đến báo cáo, giải trình những nội dung trên với Thanh tra Bộ Văn hóa, thể thao và du lịch hôm 5-5.

Ban đầu, trước làn sóng chỉ trích từ dư luận, ca sĩ gốc Thái Bình chỉ ngừng phát hành MV ở Việt Nam. Vài ngày sau đó, There’s no one at all chính thức "bay màu" khỏi YouTube. Lúc này, anh đăng tải hình ảnh chiếc áo in nhan đề sản phẩm đang trôi nổi trên biển. Hành động này của Sơn Tùng khiến không ít người ngờ vực, liệu anh có thực sự đã nhận mình sai?

Một ví dụ khác đáng để giới nghệ sĩ lưu tâm trong bài học về cách ứng xử khác là vụ việc ca sĩ Đông Nhi phê phán N.M.H. - một người hâm mộ lâu năm - sau khi người này cho rằng công ty của cô “lạm quyền” khi loại mình ra khỏi vị trí quản lý kênh YouTube FC Đông Nhi.

Hệ quả của hành động này là MV Đôi mi em đang u sầu đánh dấu sự trở lại của cô sau nhiều năm vắng bóng đang bị công kích dữ dội. Trước đó, MV từng nhận về nhiều ý kiến trái chiều khi dù đầu tư sản xuất “khủng”, nhưng phần rap của Wowy lại hiện lên như thể… cho có, không tạo được ấn tượng với người nghe.

Đồng thời, fanpage cuộc thi Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam bắt đầu xuất hiện hàng loạt bình luận đòi gỡ ca khúc chủ đề do ca sĩ thể hiện, làn sóng fan lâu năm “chia tay” Đông Nhi ngày càng dâng cao.

Chỉ vì một phút nóng giận mất bình tĩnh khi bóc trần người hâm mộ trên mạng xã hội, dù đã lên tiếng xin lỗi cá nhân N.M.H. và người hâm mộ, Đông Nhi vẫn đang chịu những hậu quả về cách hành xử khi những chỉ trích nhằm vào cô vẫn chưa có dấu hiệu dừng lại.