Nhân lực - "Chìa khoá" để phát triển du lịch bền vững

Với mục tiêu phấn đấu đến năm 2020 sẽ trở thành một trung tâm du lịch quốc tế, một trọng điểm du lịch hàng đầu quốc gia, thời gian qua, Quảng Ninh đã tập trung nhiều giải pháp mang tính đột phá, trong đó vấn đề đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong phát triển du lịch được coi là một giải pháp đặc biệt quan trọng...

Giảng viên Dự án EU tập huấn kỹ năng giao tiếp và nghệ thuật marketing phục vụ khách du lịch cho cán bộ, nhân viên Công ty CP Ngọc trai Hạ Long.

Theo đó, việc đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ quản lý, kỹ năng nghiệp vụ của đội ngũ cán bộ, nhân viên trong ngành du lịch được ưu tiên trong chiến lược phát triển của ngành. Hàng năm, ngành du lịch đã phối hợp với tổ chức, hiệp hội, các trường đào tạo nghề du lịch mở các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ, nâng cao trình độ cho đội ngũ làm công tác du lịch từ cán bộ lãnh đạo đến nhân viên phục vụ ở các đơn vị kinh doanh du lịch trên địa bàn. Đặc biệt, từ tháng 10-2012, ngành du lịch đã ký Biên bản hợp tác phát triển du lịch với Dự án EU (Chương trình phát triển năng lực du lịch có trách nhiệm với môi trường và xã hội do Liên minh châu Âu tài trợ) hỗ trợ Quảng Ninh phát triển du lịch có trách nhiệm tại Vịnh Hạ Long. Trong đó có chương trình đào tạo nguồn nhân lực du lịch. Theo đánh giá của Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch, sau hơn 2 năm triển khai Biên bản thoả thuận hợp tác và hỗ trợ phát triển du lịch có trách nhiệm tại Vịnh Hạ Long, các nội dung ký kết về cơ bản được triển khai tích cực và đạt được kết quả khá tốt. Công tác phối hợp giữa Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch và Dự án EU trong tổ chức triển khai các nội dung thoả thuận ngày càng chặt chẽ hơn, đặc biệt trong tổ chức đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực du lịch. Hình thức, chương trình, nội dung đào tạo được vận dụng phù hợp với thực tế điều kiện và hoạt động của từng đối tượng đào tạo. Đội ngũ cán bộ nhân viên trong ngành du lịch qua đào tạo ngày càng tăng, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực du lịch của tỉnh. Cụ thể, dự án EU đã tổ chức 33 khoá tập huấn nâng cao nhận thức về du lịch có trách nhiệm với môi trường và xã hội cho nhân lực các doanh nghiệp du lịch, giáo viên giảng dạy du lịch Trường Đại học Hạ Long và cộng đồng tham gia hoạt động du lịch của 12/14 địa phương: Hạ Long, Đông Triều, Uông Bí, Quảng Yên, Hoành Bồ, Vân Đồn, Cô Tô, Cẩm Phả, Hải Hà, Tiên Yên, Bình Liêu và Móng Cái. Đồng thời tổ chức 10 khoá đào tạo, tập huấn kỹ năng giám sát và đào tạo viên VTOS, thuyết minh viên, kỹ năng giao tiếp, nghiệp vụ bàn hàng... cho hơn 300 cán bộ quản lý, nhân viên cơ sở kinh doanh du lịch. Đặc biệt năm 2014, số lượng nhân lực được đào tạo lên đến 4.222 người, tăng 258% so với năm 2013.

Các kiến thức và kinh nghiệm nghề du lịch được trang bị qua các khoá học đã được học viên áp dụng hiệu quả tại nơi công tác, được lãnh đạo doanh nghiệp nhìn nhận tốt hơn, có chuyển biến tích cực cả về trình độ chuyên môn và đạo đức nghề nghiệp. Nhiều học viên còn truyền đạt những kiến thức học được cho đồng nghiệp, góp phần nâng cao chất lượng nhân lực và hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.

Điều đáng nói, các chương trình tập huấn về du lịch có trách nhiệm, tuy mới được áp dụng tại Quảng Ninh nhưng có hiệu ứng tích cực, giúp các doanh nghiệp du lịch cũng như người dân tham gia hoạt động du lịch hiểu về lợi ích của du lịch có trách nhiệm mang lại. Một số địa phương như Bình Liêu, Hoành Bồ, Hải Hà v.v.. bà con người dân tộc Dao, Tày, Sán Chỉ… cũng được cung cấp các kiến thức về du lịch cộng đồng, du lịch có trách nhiệm, qua đó góp phần gìn giữ bản sắc văn hoá, môi trường du lịch của địa phương.

Do nhu cầu đào tạo nhân lực du lịch của tỉnh ngày càng cao, ngoài những khoá đào tạo được hỗ trợ từ nguồn vốn của Dự án EU, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch đã chủ động mời một số chuyên gia giỏi của Dự án EU về tập huấn và đào tạo kỹ năng nghề du lịch cho đội ngũ cán bộ các doanh nghiệp du lịch, thuyết minh viên và cộng đồng địa phương tại nhiều huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh. Bên cạnh đó, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch đã phối hợp với Trường Đại học Quảng Tây (Trung Quốc) tổ chức thành công lớp “Đào tạo nhân tài du lịch ASEAN khoá XIII cho cán bộ quản lý nhà nước về du lịch cao cấp Việt Nam” cho 39 cán bộ quản lý nhà nước về du lịch, lãnh đạo doanh nghiệp du lịch và giảng viên Trường Đại học Hạ Long. Đây là nội dung quan trọng nhằm tăng cường liên kết đào tạo, giao lưu, hợp tác phát triển du lịch giữa tỉnh Quảng Ninh và tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc).

Để nâng cao hơn nữa chất lượng nguồn nhân lực nói chung, nhân lực du lịch nói riêng, Quảng Ninh đã xây dựng Quy hoạch phát triển nguồn nhân lực đến năm 2020, tầm nhìn 2030, với quy mô nhân lực Quảng Ninh sẽ lên 870.000 lao động, trong đó 89% lao động qua đào tạo và phần lớn lao động được đào tạo và cấp bằng ngay tại tỉnh. Một bước quan trọng trong việc hiện thực hoá chiến lược này, Quảng Ninh đang xây dựng các trường đại học, thu hút nhân tài về làm công tác giảng dạy tại các trường đại học ở Quảng Ninh. Năm 2015 này, Trường Đại học Hạ Long dự kiến sẽ tuyển sinh 4 ngành: Du lịch, ngoại ngữ, quản lý văn hoá, công nghệ thông tin. Điều này sẽ góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực nói chung và nguồn nhân lực phục vụ cho ngành du lịch nói riêng. Quảng Ninh cũng hợp tác với các trường đại học uy tín lập những chuyên ngành đào tạo tại Trường Đại học Hạ Long. Những năm đầu, các trường sẽ tham gia đào tạo tại Quảng Ninh và dần chuyển giao kinh nghiệm đào tạo cũng như bồi dưỡng đội ngũ giáo viên tại chỗ cho Quảng Ninh.

Cùng với sự gia tăng của lượng khách và cơ sở vật chất kỹ thuật, ngành du lịch Quảng Ninh đã và đang chú trọng đẩy mạnh nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Phát triển nguồn nhân lực du lịch chất lượng cao là một trong những mục tiêu để du lịch Quảng Ninh hướng tới sự phát triển bền vững.

Thu Nguyên