Nhớ danh thủ Hùng A và trận cầu 40 năm…

Cách đây tròn 40 năm (1981- 2021), vào dịp kỷ niệm ngày sinh nhật Bác 19/5, trên SVĐ Hàng Đẫy - Hà Nội đã diễn ra trận cầu “siêu kinh điển” giữa 2 đội bóng đang tham gia Giải bóng đá vô địch hạng A1 toàn quốc năm 1981 là Than Quảng Ninh (nhất bảng A - khu vực phía Bắc) gặpThể Công (nhất bảng B - khu vực phía Nam). Kết thúc trận đấu, đội Than QN đã thắng Thể Công với tỷ số cách biệt 2-0…Người ghi bàn mở tỷ số trận đấu là cầu thủ Nguyễn Đình Hùng A - đội Than QN.

Thập kỷ 70 và 80 của thế kỷ trước là thời kỳ hoàng kim của đội bóng đá Than Quảng Ninh với một lớp cầu thủ tài năng “vang bóng một thời” như Vũ Bá Tòng, Bùi Hữu Uy, Nguyễn Đình Hùng B, Trương Công Lịch… trong đó một cái tên mà người dân Vùng mỏ, nhất là những người hâm mộ trái bóng tròn thường xuyên nhắc tới là Nguyễn Đình Hùng A - người được mệnh danh là “cơn lốc biển”…

Nguyễn Đình Hùng A sinh năm 1948 (Mậu Tý) trong một gia đình công nhân ở thị xã Hòn Gai (nay là TP Hạ Long). Anh là con thứ năm trong gia đình có bảy anh chị em ở phố Thư Ký (nay là phố Kim Hoàn), sau này gia đình anh chuyển về Cọc 3, rồi về khu 5 tầng Phố Mới... Chuyện kể rằng: anh Hùng A cùng với anh Hùng B (kém Hùng A một tuổi) thời trẻ ngày nào cũng chơi bóng ở sân chùa Long Tiên, sân Cây Tháp cùng với nhóm thanh thiếu niên cùng xóm. Ngày ấy, xóm dưới Chùa Long Tiên có ông Nguyễn Văn Đê là cầu thủ đội Than Hồng Quảng (tiền thân của Than QN sau này). Vì đam mê bóng đá nên chiều nào cặp “song Hùng” cũng theo ông Đê lên SVĐ Hòn Gai vừa xem đàn anh tập luyện, vừa tham gia nhặt bóng (cái tên Hùng A và Hùng B do thầy giáo chủ nhiệm ở cấp II đặt cho vì 2 anh học cùng một lớp). Có lẽ vì đam mê với trái bóng tròn mà đang học dở cấp III, Hùng A đã bỏ học để theo nghiệp cầu thủ bóng đá (anh Hùng B học hết cấp III sau đó mới vào đội). Với tố chất bẩm sinh, Hùng A được nhận vào đội Than trẻ tập luyện. Thời kỳ đó, sau sự kiện ngày 5/8/1964, giặc Mỹ leo thang đánh phá miền Bắc bằng không quân, đội Than trẻ tập luyện ở Quảng Yên một thời gian, sau đó ra Móng Cái… Năm 1968, khi tròn 20 tuổi Nguyễn Đình Hùng A chính thức được lên đội 1 của Than QN.

Đội Than QN dù chưa được giành Cúp vô địch các Giải bóng đá A1 (hạng cao nhất) miền Bắc và toàn quốc, nhưng trong những thập niên cuối 60, 70 và 80... đội luôn ở trong TOP đầu bóng đá Việt Nam, trong đó cặp tiền đạo Hùng A - Hùng B được giới chuyên môn và báo chí đánh giá là “cực kỳ nguy hiểm” đối với bất cứ đội bóng nào khi gặp Than QN. Theo nhận xét của giới chuyên môn, Hùng A ngày ấy là cầu thủ thuộc loại có tốc độ nhanh, anh thường có quả nhận bóng, đẩy bóng, dốc bóng bên cánh phải rồi “bứt tốc” với tốc độ khủng khiếp, vượt qua các tiền vệ đánh chặn, hậu vệ biên và trung vệ “thòng” của đội bạn, đi bóng vào đường biên sát cầu môn rồi căng ngang hoặc trả ngược bóng cho đồng đội (thường là Hùng B, Vũ Bá Tòng, Phạm Thông, sau này là Bùi Trọng Chuyên), đặt đồng đội vào thế không thể không ghi bàn mà theo cách nói của dân “mộ điệu” bóng đá thì những quả tạt của Hùng A tạo cho đồng đội “đá ra ngoài khó hơn đá vào gôn”. Không chỉ thế, Hùng A còn có nhiều pha đi bóng tốc độ, sau đó dừng đột ngột, làm cho hàng thủ đối phương “lỡ trớn” tự va vào nhau… và anh ung dung dẫn bóng ghi bàn. Ngoài ra, Hùng A còn có pha đi bóng và dốc bóng bằng đầu, vừa chạy vừa dùng đầu lắc bóng đập đất làm cho hàng thủ đội bạn rất khó phán đoán điểm rơi của bóng để cản phá!

Mùa giải bóng đá hạng A1 toàn quốc năm 1981, sau khi kết thúc giai đoạn 1 (đội Than QN nhất bảng A - khu vực miền Bắc; đội Thể Công (TC) nhất bảng B - khu vực miền Nam và miền Trung), nhân dịp kỷ niệm ngày sinh nhật Bác, 19/5, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh kết hợp với Tổng Cục TDTT tổ chức trận bóng đá “siêu kinh điển” giữa Thể Công gặp Than QN trên SVĐ Hàng Đẫy - Hà Nội vào chiều chủ nhật 17/5/1981.

Trước sự chứng kiến của hàng vạn khán giả trên sân và hàng triệu khán giả nghe đài (qua sóng phát thanh) và xem đài (qua sóng truyền hình), đội Than QN (với các danh thủ như Bùi Uy, Bá Tòng, Phạm Thông, Hùng A, Hùng B...) đã thắng đội TC (với các danh thủ như Cao Cường, Thế Anh, Trọng Giáp, Phan Văn Mỵ...) “tâm phục, khẩu phục” với 2 bàn không gỡ!  Điều thú vị là trước trận đấu, để khuyến khích các cầu thủ ghi bàn, BTC trận đấu đã treo giải thưởng đặc biệt cho cầu thủ nào ghi bàn thắng đầu tiên... và người nhận giải thưởng đó là cầu thủ Nguyễn Đình Hùng A - Than QN với bàn thắng là cú vô lê tuyệt đẹp ghi ở hiệp 1.

Sang hiệp 2, BTC lại treo giải thưởng tiếp cho cầu thủ ghi bàn thắng thứ 2 của trận đấu (với mong muốn đội TC ghi bàn để gỡ hòa). Nhưng bàn thắng thứ 2 lại đến từ tiền đạo đội Than QN là Nguyễn Đình Hùng B sau pha kiến tạo (chuyền bóng) của Nguyễn Đình Hùng A. Trên khán đài, khán giả "ngây ngất" với những pha đi bóng kỳ ảo của Hùng A… Trận thắng này đã làm rạng danh bóng đá Vùng mỏ Quảng Ninh trong con mắt bạn bè trong nước và quốc tế.

Ngoài đời thường, Nguyễn Đình Hùng A không chỉ là một trong những cầu thủ “hot boy” nhất của Than QN, được các HLV và đồng đội quý mến mà anh còn là HLV, giáo viên tâm huyết với sự nghiệp đào tạo bóng đá trẻ ở Vùng than. Sau gần 10 năm nghỉ hưu trước tuổi do sức khỏe yếu, năm 2005, anh đã ra đi vì bạo bệnh... Kỷ niệm 40 năm nhớ về “trận cầu kinh điển” (1981- 2021) và 16 năm (2005 - 2021) danh thủ Nguyễn Đình Hùng A rời xa cõi tạm, bài viết này như một nén nhang thơm để tưởng nhớ và tri ân với những đóng góp lớn của anh cho bóng đá Vùng than.

Anh Đỗ Ngọc Khải, PGĐ Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu TDTT tỉnh - nguyên cầu thủ bóng đá Than QN cho biết: “Từ nhiều năm nay, để ôn lại truyền thống tự hào của bóng đá Than QN, trong đó có trận bóng đá TQN - TC năm 1981, các thế hệ Cựu cầu thủ bóng đá TQN qua các thời kỳ đã “mặc định” lấy ngày 17/5 là dịp gặp gỡ, giao lưu bóng đá để nhớ lại những kỷ niệm hào hùng của bóng đá Đất mỏ. Thường thì sau phần gặp mặt là tổ chức thi đấu giao hữu bóng đá giữa 2 đội là đội TQN năm 1981 (mà nòng cốt là những cầu thủ đã từng đá trận này nay còn sức khỏe như Phạm Thông, Vũ Văn Khả, Từ Viết Hà, Bùi Trọng Chuyên…) với đội đoạt Cúp Vô địch Giải bóng đá trẻ U20 toàn quốc năm 1986 như Đỗ Khải, Trần Chiến, Phùng Hùng, Viết Đảm… Có năm còn mời cả những đội Cựu cầu thủ của Cảng Hải Phòng, Xây dựng Hà Nội… về thi đấu.

"Năm nay, do phải giãn cách xã hội vì đại dịch Covid- 19 nên không tổ chức gặp mặt kỷ niệm, giao lưu thi đấu… nhưng các thế hệ Cựu cầu thủ bóng đá Than QN và những người hâm mộ thể thao Vùng mỏ mãi mãi không bao giờ quên một thời hoàng kim của bóng đá Than QN với một thế hệ “cầu thủ vàng”, trong đó có danh thủ Nguyễn Đình Hùng A, đã từng làm rạng danh thể thao Vùng mỏ!”, anh Đỗ Ngọc Khải cho biết thêm.