Những câu thơ ẩn chứa nỗi niềm

Tình cờ tôi có được tập thơ với tựa đề Tự sự (Nhà xuất bản Hội Nhà văn ấn hành năm 2017) của tác giả Đinh Tú Anh. Tác giả hiện đang công tác trong ngành mỏ, hóa ra thơ anh đã thi thoảng xuất hiện trên tạp chí của ngành. Những bài thơ dung dị viết về nơi anh công tác và có bài thơ đã từng được giải cao.

Trang bìa tập thơ.

Nhưng tôi thực sự ngạc nhiên về độ dày của tập thơ với 300 trang in, 200 bài thơ ngắn, dài được chia thành 9 chương. Mỗi chương là một câu chuyện kể về đề tài của chương đó mà tác giả đã mặc định. Hai trăm bài thơ có đủ cả các thể loại: Lục bát, thất ngôn, tự do, thơ văn xuôi…

Qua mỗi câu chuyện thơ của mình, tác giả Đinh Tú Anh cố gắng diễn tả hết cảm xúc, cảm quan của mình để dâng đời những câu thơ như trái ngọt đầu mùa. Quả là tôi chưa thấy tập thơ nào in với hình thức chia… chương như tiểu thuyết cho thơ như thế này, thật sự ngạc nhiên và có thể gọi đây là "tiểu thuyết thơ" mới đúng!  Anh dành hẳn chương 5 viết cho 12 tháng trong năm với đủ cung bậc cảm xúc theo thời gian. Tác giả khắc họa tháng Giêng như một nét vẽ trong trẻo, man mác như một hơi xuân buồn nhẹ: “Tháng Giêng buồn trong sóng mắt mơn xanh/ Trời tơ nõn mây hững hờ đưa đón/ Nắng nhạt màu đậu bờ vai ngả ngón/ Lẳng lơ đùa thiếu nữ buổi mai sương”.

Ở chương 3 có tên “Quê hương, tuổi thơ và hoài niệm”, anh chỉ đề cập đến tên những công việc mò cua, bắt cá, mót lúa ở làng. Cách làm này chắc ít tác giả nào có cách biểu thị tình yêu quê như anh. Đinh Tú Anh đã trải hồn mình cùng những tên mang theo hơi thở phương ngữ Nghệ Tĩnh. Thông điệp của thơ ở đây không nhiều, nhưng cái tình của người viết dành cho quê hương lại vô cùng…

Các tên “chương” đều ghi rõ các vấn đề mà tác giả quan tâm: Về gia đình, vợ con, về thiên nhiên, thời gian, cảnh vật… Chương 2 có tên “Tôi” và tác giả đã tự họa luôn mình. Chương “Tự sự" là chương anh viết nhiều về Vùng mỏ, công việc làm mỏ hối hả, vất vả. Nhưng có những lúc cũng thật thư thái khi một mình với cả trời sao lồng lộng để mà làm thơ như trong bài có cái tên cũng rất… văn xuôi: Đêm Trung thu giữa vụng neo tàu Hòn Nét. Tác giả khắc họa cái hạnh phúc của riêng mình khi chen giữa nhiệm vụ rất buồn chán của công việc người làm xuất nhập khẩu than lênh đênh mấy ngày trời giữa biển xa. Cái hạnh phúc nhỏ nhoi ấy chính là thơ đã giúp người thơ thăng bằng khi phải đối diện với một công việc rất đặc thù: “Không gian ấy như mơ như thực. Cảnh thần tiên lay thức hồn ta/ Một mình ở giữa bao la/ Ngỡ đang thư thái, Ngân Hà dạo chơi…”.

Nhưng xuyên suốt tập thơ là nỗi nhớ quê hương day dứt và da diết trong mỗi câu thơ của tác giả. Dù là người gắn bó làm công việc kỹ thuật, nhưng tâm hồn tác giả rất lãng mạn. Anh đã bày tỏ được hết mọi nẻo lẽ đời, những lúc thăng trầm, yêu ghét, nhớ nhung theo các chiều suy tư cảm xúc của tác giả. Ví như viết cho người yêu, anh có thể dâng trào không ngơi nghỉ với “em” trong cả một chương thơ. Hãy nghe những câu thơ đầy cảm xúc chất chứa ấy của Đinh Tú Anh về tình yêu, những câu thơ dịu dàng, da diết nhớ nhung: “Ngược về bến hẹn xa xưa/ Con tim thổn thức như vừa chớm yêu/ Ngoài sân bong bóng vỡ nhiều/ Ai như người cũ liêu xiêu cuối trời”… Và, ngoài những giãi bày cảm xúc dung dị ấy, Đinh Tú Anh có nhiều câu thơ đã mạnh dạn viết theo lối hiện sinh như các tác giả hậu hiện đại.

Là một tác giả làm thơ không chuyên, nhưng Đinh Tú Anh đã mang đến cho độc giả những nét khắc họa bằng thơ theo lối riêng. Nhưng vì không chuyên nên anh đã "tham” bày tỏ hết mọi ngõ ngách cảm xúc cá nhân khiến tác giả đã bị trượt dài theo cái tư duy riêng “tự sự”. Mỗi tác phẩm văn học nghệ thuật ra đời là thuộc về công chúng, nên trách nhiệm của người viết không thể lệ thuộc vào cách duy cảm ấy, mà làm chất lượng tác phẩm kém đi. Tiếc cho tác giả không duy mỹ mà lại nặng về duy cảm là như thế. Tuy nhiên, Đinh Tú Anh có một tâm hồn thơ dung dị và nhiều nội lực. Hy vọng sẽ có dịp gặp tác giả ở một tác phẩm thơ mới nhiều hứa hẹn.

Nhà văn Vũ Thảo Ngọc