Nỗ lực giảm thiểu tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống

Đề án giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng DTTS tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2021-2025 được triển khai thực hiện từ năm 2021. Với sự nỗ lực của các địa phương, đến nay đề án đã cho thấy những hiệu quả đáng kể.

Huyện Bình Liêu có 7 xã, thị trấn thì cả 7 đều thuộc vùng DTTS. Thời gian qua, các phòng, ban của huyện và các xã, thị trấn trên địa bàn đều triển khai các giải pháp thực hiện đề án giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.

UBND các xã, thị trấn của huyện đã xây dựng kế hoạch triển khai các nội dung đề án; củng cố đội ngũ tuyên truyền viên; phối hợp mở các lớp tập huấn, các hội nghị cung cấp thông tin về Luật Hôn nhân và gia đình, nguy cơ, hậu quả của việc tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống cho cán bộ dân số xã, cộng tác viên, người dân tại các thôn bản, khu phố.

Các cơ quan, đơn vị trên địa bàn thực hiện tốt sự phối hợp trong hoạt động tuyên truyền vận động, tập huấn, kiểm tra, rà soát, thống kê đối với những trường hợp sinh con trước độ tuổi 18 và có nguy cơ tảo hôn. Các trường học, đơn vị y tế, dân số thường xuyên tổ chức tư vấn, nói chuyện chuyên đề để nâng cao nhận thức cho đoàn viên, thanh niên, nhất là lứa tuổi vị thành niên, thanh niên về chăm sóc sức khỏe sinh sản và sức khỏe tình dục. Các xã, thị trấn duy trì tốt hoạt động mô hình CLB phòng ngừa tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống... Nhờ đó, từ đầu năm 2023 đến nay, trên địa bàn huyện không có trường hợp tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống. Tuy nhiên, vẫn còn tình trạng sinh con trước độ tuổi 18.

Không chỉ huyện Bình Liêu mà hiện nay các sở, ngành liên quan; các đoàn thể, huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh đều quan tâm triển khai nhiều giải pháp tích cực để phòng chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống vùng đồng bào DTTS trên địa bàn.

Ban Dân tộc tỉnh và các địa phương tích cực vận động, tuyên truyền nhằm ngăn ngừa tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống bằng nhiều hình thức, như: Thông qua các phương tiện thông tin đại chúng; phát thanh trên hệ thống loa truyền thanh của xã, phường, của thôn, bản; treo băng zôn khẩu hiệu tuyên truyền; cấp phát tờ rơi cho người dân; phổ biến thông tin liên quan trong các buổi giao ban với đội ngũ cộng tác viên, y tế thôn bản, sinh hoạt của các chi hội, đội nhóm, các CLB...

Riêng Ban Dân tộc tỉnh từ đầu năm đến nay đã tổ chức 6 buổi tập huấn nâng cao kỹ năng cho đội ngũ cán bộ, viên chức các địa phương về phòng chống tảo hôn; tổ chức 6 buổi đến tận thôn, bản để tuyên truyền, vận động người dân về phòng chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống…

Cùng với đó, việc kiểm tra, giám sát triển khai thực hiện đề án cũng được tỉnh và các địa phương đẩy mạnh. Trong 9 tháng năm 2023, Ban Dân tộc tỉnh đã tiến hành khảo sát thực trạng tảo hôn và hôn nhân cận thuyết thống tại: Bình Liêu, Móng Cái, Cẩm Phả, Ba Chẽ, Uông Bí, Đông Triều, Đầm Hà, Tiên Yên, Hạ Long, Vân Đồn, Hải Hà.

Qua kiểm tra cho thấy, các địa phương, các phòng, ban, đơn vị, xã, phường, thị trấn ở phần lớn huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn đã có sự phối hợp tích cực trong công tác tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của người dân tham gia phòng chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống; đưa các quy định Luật Hôn nhân và gia đình, nội dung chăm sóc sức khoẻ sinh sản, sức khỏe bà mẹ, trẻ em vào hương ước, quy ước của thôn, bản, tiêu chuẩn gia đình văn hóa... Riêng Sở Y tế đã triển khai mô hình điểm về phòng ngừa tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống tại các xã vùng DTTS và miền núi. Cán bộ tư pháp phối hợp cùng cán bộ dân số các trạm y tế thực hiện tư vấn cho các cặp đôi kết hôn trong năm những nội dung về sức khỏe tiền hôn nhân…

Nhờ những giải pháp nói trên, tại các khu vực đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh đã không có tình trạng hôn nhân cận huyết. Tình trạng tảo hôn và sinh con trước độ tuổi 18 đến nay đã giảm đáng kể.