Nỗ lực tháo gỡ mọi vướng mắc, điểm nghẽn, khơi thông mọi nguồn lực phát triển đất nước

Sáng 15/7, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính - Trưởng Ban Chỉ đạo Cải cách hành chính của Chính phủ chủ trì Phiên họp thứ tám của Ban Chỉ đạo nhằm đánh giá kết quả triển khai công tác cải cách hành chính 6 tháng đầu năm 2024, bàn phương hướng, nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2024.

Cùng dự có Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang - Phó Trưởng Ban Chỉ đạo. Phiên họp được truyền trực tuyến tới trụ sở 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Phát biểu ý kiến tại Phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, phiên họp này có ý nghĩa rất quan trọng. Đảng, Nhà nước xác định cải cách hành chính là một trong một trong ba đột phá chiến lược nhằm xây dựng nền hành chính chuyên nghiệp, hiện đại, hiệu lực, hiệu quả, có năng lực kiến tạo, phát triển, liêm chính, phục vụ nhân dân. Quan điểm cải cách hành chính là phải luôn lấy người dân, doanh nghiệp làm chủ thể, trung tâm, phải được triển khai đồng bộ với cải cách luật pháp, cải cách tư pháp, đổi mới phương thức lãnh đạo, điều hành, góp phần xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN.

Thời gian qua, công tác cải cách hành chính đã được quan tâm từ các cấp lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên, liên tục, tổ chức thực hiện quyết liệt, đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận, góp phần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, giảm phiền hà cho người dân, doanh nghiệp, giảm chi phí tuân thủ, tăng cường thu hút đầu tư, thúc đẩy hoàn thành các nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội đất nước ta. Năm 2023, xếp hạng môi trường kinh doanh của Việt Nam tăng 12 bậc theo Báo cáo môi trường kinh doanh toàn cầu của các tổ chức xếp hạng thế giới; Chỉ số tự do kinh tế tăng 4 bậc, Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu tăng 2 bậc so năm 2022…

Bên cạnh những kết quả đạt được, chúng ta cần thẳng thắn thừa nhận, cải cách hành chính là quá trình liên tục, còn gặp nhiều rào cản, nhiều bất cập, cần kịp thời khắc phục mới đáp ứng yêu cầu thực tiễn, đáp ứng mong đợi của nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư. Thủ tục hành chính (TTHC) còn rườm rà, có nơi thực hiện chưa nghiêm, gây phiền hà, bức xúc; bộ máy tổ chức còn nhiều tầng nấc, hoạt động chưa thực sự hiệu quả; tình trạng né tránh, đùn đẩy trách nhiệm vẫn còn diễn ra; đặc biệt là vẫn còn vướng mắc liên quan về thể chế đòi hỏi chúng ta phải giải quyết tích cực hơn.

Thủ tướng nhấn mạnh, những tồn tại như vậy cần sớm khắc phục, mau chóng khơi thông và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực của đất nước để phục vụ phục hồi phát triển trong giai đoạn hiện nay khi tình hình thế giới còn khó khăn, chuỗi cung ứng bị đứt gãy, giá cước vận tải, logistics tăng lên; giá xăng dầu biến động... Nếu chúng ta không tập trung cải cách hành chính thì sẽ gây cản trở, phiền hà, làm giảm nguồn lực của nhân dân.

Vì vậy, Ban Chỉ đạo tổ chức Phiên họp thứ tám để tập trung đánh giá, làm rõ những kết quả đạt được, những tồn tại, hạn chế, vướng mắc trong cải cách hành chính, nhất là những nhiệm vụ đã đề ra trong Phiên họp thứ bảy; xác định rõ nguyên nhân, bài học kinh nghiệm, thảo luận thống nhất nhiệm vụ, giải pháp thời gian tới, khắc phục những hạn chế, bất cập đang vướng, góp phần khơi thông nguồn lực, điểm nghẽn, ách tắc, từ đó nâng cao hiệu quả công tác cải cách hành chính.

Đây là những vấn đề lớn, khó nhưng không thể không làm được, “khó mấy cũng phải làm” để khơi thông nguồn lực cho đất nước, giảm phiền hà cho người dân, doanh nghiệp, do đó từ thực tiễn ở các bộ, ngành, địa phương, cần phải có giải pháp thực hiện với tinh thần “rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thời gian thực hiện, rõ hiệu quả, rõ sản phẩm” để dễ kiểm tra, dễ đánh giá, dễ thúc đẩy, dễ khen thưởng...

* Ban Chỉ đạo cải cách hành chính của Chính phủ cho biết, đối với lĩnh vực cải cách TTHC: Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo liên quan đến công tác cải cách TTHC, như: Nghị định quy định việc thực hiện liên thông điện tử 2 nhóm TTHC: Đăng ký khai sinh, đăng ký thường trú, cấp thẻ BHYT cho trẻ em dưới 6 tuổi; đăng ký khai tử, xóa đăng ký thường trú, giải quyết mai táng phí, tử tuất; Chỉ thị về tiếp tục đẩy mạnh cắt giảm, đơn giản hóa TTHC tại các bộ, ngành, địa phương phục vụ người dân, doanh nghiệp...

Về rà soát cắt giảm, đơn giản hóa quy định kinh doanh: trong 6 tháng đầu năm 2024, các bộ, ngành đã thực hiện cắt giảm, đơn giản hóa 168 quy định kinh doanh tại 16 văn bản quy phạm pháp luật, nâng tổng số quy định kinh doanh được cắt giảm, đơn giản hóa từ năm 2021 đến nay là 2.943 quy định kinh doanh tại 250 văn bản quy phạm pháp luật, đạt 18,6%.

Về phân cấp trong giải quyết TTHC: tổng số TTHC được phân cấp là 108 TTHC tại 8 nghị định và 13 thông tư, nâng tổng số TTHC được phân cấp từ năm 2022 đến nay là 261/699 TTHC tại 53 văn bản quy phạm pháp luật.

Về rà soát, đơn giản hóa TTHC nội bộ trong hệ thống hành chính nhà nước giai đoạn 2022 - 2025: các bộ, cơ quan đã trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt phương án đơn giản hóa 40 TTHC nội bộ và phê duyệt theo thẩm quyền phương án đơn giản hóa 151 TTHC nội bộ (bãi bỏ 25 TTHC, sửa đổi bổ sung 166 TTHC); các địa phương đã phê duyệt phương án đơn giản hóa tổng số 861 TTHC (bãi bỏ 97 TTHC, sửa đổi bổ sung 764 TTHC).

Về việc thực thi 19 Nghị quyết của Chính phủ về đơn giản hóa TTHC, giấy tờ công dân liên quan đến quản lý dân cư: tổng số TTHC được thực thi là 247 TTHC tại 25 văn bản quy phạm pháp luật. Tính đến nay, các bộ, ngành đã đơn giản hóa 828 TTHC được giao tại các Nghị quyết chuyên đề của Chính phủ về đơn giản hóa TTHC, giấy tờ công dân liên quan đến quản lý dân cư, đạt 76%.

Việc thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết TTHC: Văn phòng Chính phủ đã hoàn thiện tài liệu hướng dẫn mô hình mẫu về Bộ phận Một cửa theo hướng kết hợp cung cấp dịch vụ hành chính công của các đơn vị hành chính trên cùng địa bàn và đang xin ý kiến của các bộ, ngành, địa phương và các cơ quan liên quan để hoàn thiện, ban hành và tổ chức thí điểm tại 4 địa phương là Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương và Quảng Ninh trong thời gian tới.

Về xây dựng và phát triển Chính phủ điện tử, Chính phủ số, Ban Chỉ đạo cũng cho biết: thể chế, chính sách đã được ban hành để hoàn thiện môi trường pháp lý, thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia, bao gồm: 10 Nghị định, 6 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, 2 Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ. Về Hệ thống thông tin phục vụ họp và xử lý công việc của Chính phủ (eCabinet): Tính đến nay, Hệ thống đã phục vụ 99 hội nghị, phiên họp của Chính phủ và thực hiện xử lý 2.288 phiếu lấy ý kiến thành viên Chính phủ, thay thế hơn 789 nghìn hồ sơ, tài liệu giấy.

Về cung cấp dịch vụ công trực tuyến: theo báo cáo của Bộ Thông tin và Truyền thông, đến 30/6/2024, tỷ lệ TTHC được cung cấp dưới dạng Dịch vụ công trực tuyến (DVCTT) đạt 81%; tỷ lệ TTHC được cung cấp dưới dạng DVCTT toàn trình đạt 48%. Tỷ lệ hồ sơ nộp trực tuyến đối với các DVCTT toàn trình của các bộ, ngành đạt 61%; cấp tỉnh, thành phố đạt 17%. Trung bình toàn quốc đạt 42%. Tính đến tháng 6/2024, toàn quốc có 63/63 địa phương ban hành chính sách miễn, giảm phí, lệ phí sử dụng DVCTT; thành phố Hà Nội ban hành chính sách quy định việc hỗ trợ phí cung cấp thông tin lý lịch tư pháp qua ứng dụng VNeID trên địa bàn thành phố.

Về số hóa hồ sơ, kết quả giải quyết TTHC: theo báo cáo của Văn phòng Chính phủ, kết quả số hóa tại các bộ, ngành đạt 31,11%, tại các địa phương đạt 53,20%. Về một số cơ sở dữ liệu quốc gia: 63/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã triển khai đăng ký khai sinh, kết hôn, khai từ trực tuyến. Tính đến 30/6/2024, 100% các bộ, ngành, địa phương đã hoàn thành kết nối, đồng bộ dữ liệu với cơ sở dữ liệu quốc gia về cán bộ, công chức, viên chức; tổng số dữ liệu được đồng bộ đạt 2.292.771 hồ sơ…

Phát biểu ý kiến kết luận phiên họp, thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính ghi nhận, biểu dương, đánh giá cao những nỗ lực, cố gắng và kết quả đạt được của các bộ, ngành, địa phương; sự chỉ đạo quyết liệt của thành viên Ban Chỉ đạo cải cách hành chính của Chính phủ thời gian qua; có nhiều đóng góp tích cực, quan trọng vào thành công chung của cả nước.

Đề cập một số nhiệm vụ, giải pháp trong thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu thực hiện tinh thần “5 đẩy mạnh”: Đẩy mạnh rà soát lại, tháo gỡ các vướng mắc, điểm nghẽn về thể chế, cơ chế, chính sách để góp phần huy động nguồn lực của toàn xã hội, người dân, doanh nghiệp và nước ngoài cho sự phát triển; Đẩy mạnh đối thoại, xử lý vướng mắc phát sinh, khó khăn, bất cập của người dân, doanh nghiệp đặc biệt là về thủ tục hành chính để mở rộng sản xuất, kinh doanh, tạo sinh kế cho người dân; Đẩy mạnh kỷ luật, kỷ cương, đẩy lùi tiêu cực; Đẩy mạnh chuyển đổi số, xây dựng Chính phủ số, chính quyền số, xã hội số, công dân số, số hoá các hồ sơ, cơ sở dữ liệu, số hoá hồ sơ góp phần nâng cao hiệu quả, chủ động trong phối kết nối giữa các cơ quan, đơn vị, địa phương trong khai thác, chia sẻ dữ liệu; Đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt trong các cấp, các ngành, các giao dịch tài chính, từ đó góp phần chống tiêu cực, sách nhiễu, qua đó giảm chi phí tuân thủ cho người dân.

Tiếp tục khẩn trương rà soát, xác định rõ những điểm nghẽn đang cản trở hoạt động cải cách hành chính, đề xuất các giải pháp cụ thể để tháo gỡ; ưu tiên giải quyết ngay những vấn đề nóng, cấp bách, bức xúc trong nhân dân. Các bộ, ngành, địa phương thực hiện nghiêm các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Kế hoạch hoạt động năm 2024 của Ban Chỉ đạo và các nhiệm vụ cải cách hành chính đề ra theo kế hoạch của từng cơ quan, đơn vị. Đẩy nhanh tiến độ ban hành các văn bản quy định chi tiết, nhất là đối với các luật đã được thông qua tại Kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XV; đẩy mạnh rà soát, đề xuất phương án xử lý đối với các quy định còn mâu thuẫn, chồng chéo, bất cập, không phù hợp thực tiễn; rà soát, đề xuất phương án cắt giảm, đơn giản hóa giấy phép liên quan đến hoạt động kinh doanh; tăng cường phân cấp, phân quyền, đi đôi với phân bổ nguồn lực, tăng cường giám sát, kiểm tra. UBND Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương, Quảng Ninh tổ chức triển khai thí điểm Mô hình Trung tâm phục vụ hành chính công một cấp trực thuộc UBND cấp tỉnh theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông, thí điểm hoạt động từ tháng 9/2024 và sơ kết, đánh giá vào cuối năm 2025.

Tập trung giải ngân vốn đầu tư công, 3 Chương trình mục tiêu quốc gia, phấn đấu đạt tỷ lệ giải ngân 95% năm nay vì đây là một động lực tăng trưởng quan trọng trong lúc đứt gãy các chuỗi cung ứng, chuỗi sản xuất; các bộ, ngành phân bổ xong kế hoạch phân bổ vốn đầu tư công trong tháng 7/2024; Bộ Kế hoạch và Đầu tư rà soát lại các cơ quan, đơn vị nào không hoàn thành việc giải ngân thì phải điều chuyển vốn cho các cơ quan, đơn vị khác. Tập trung thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2025, phấn đấu cơ bản hoàn thành trong tháng 9/2024, bảo đảm ổn định tổ chức để các địa phương tiến hành đại hội Đảng bộ các cấp năm 2025.

Tăng cường thanh tra, kiểm tra để nâng cao kỷ luật, kỷ cương hành chính trong thực thi công vụ. Tập trung rà soát, sửa đổi, hoàn thiện cơ chế, chính sách, cải tiến quy trình, thủ tục để giải quyết những “nút thắt” về pháp lý và nguồn lực tạo điều kiện thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công những tháng cuối năm 2024. Đề xuất khen thưởng đột xuất những cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác cải cách hành chính để động viên cũng như phê bình kịp thời những cá nhân không hoàn thành nhiệm vụ; giao Bộ Nội vụ hướng dẫn công tác này.

Về nhiệm vụ cụ thể của các bộ, ngành, Thủ tướng chỉ đạo, Bộ Nội vụ rà soát nhằm thể chế hóa đầy đủ, bảo đảm thống nhất với Quy định số 148-QĐ/TW ngày 23/5/2024 của Bộ Chính trị về thẩm quyền của người đứng đầu trong việc tạm đình chỉ công tác đối với cán bộ cấp dưới trong trường hợp cần thiết hoặc khi có dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong quý III/2024.

Triển khai, hướng dẫn, đôn đốc các bộ, ngành, địa phương hoàn thành việc sắp xếp đơn vị sự nghiệp công lập, các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trong tháng 9/2024, phù hợp tình hình địa phương, bảo đảm hiệu quả, giảm chi thường xuyên của Nhà nước, tăng tính tự chủ. Khẩn trương xây dựng, hoàn thiện hồ sơ đề nghị xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung Luật Cán bộ, công chức; Luật Viên chức; Luật Tổ chức Chính phủ; Luật Tổ chức chính quyền địa phương; Nghị định về chính sách thu hút và trọng dụng người có tài năng vào cơ quan nhà nước. Triển khai các nội dung cải cách chính sách tiền lương theo Kết luận số 83-KL/TW ngày 21/6/2024 của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 142/2024/QH15 của Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV; kịp thời đôn đốc, hướng dẫn tháo gỡ những vướng mắc, bất cập trong quá trình thực hiện.

Bộ Tư pháp thực hiện tốt nhiệm vụ cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo rà soát, xử lý vướng mắc trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật; tham mưu, giúp Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ rà soát lại các văn bản quy phạm pháp luật; trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định danh mục và phân công cơ quan chủ trì soạn thảo văn bản quy định chi tiết thi hành các Luật, Nghị quyết được thông qua tại Kỳ họp thứ bảy Quốc hội khóa XV trước ngày 20/7/2024; nghiên cứu, đề xuất Chính phủ việc sửa đổi Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật để trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ tám.

Bộ Tài chính tiếp tục nghiên cứu, đề xuất các biện pháp giải quyết khó khăn trong triển khai các gói hỗ trợ người dân, doanh nghiệp trong sản xuất kinh doanh. Phối hợp Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sớm công bố Quỹ “Xóa nhà tạm, nhà dột nát”.

Văn phòng Chính phủ đôn đốc, hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương thực hiện công tác cải cách thủ tục hành chính theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để người dân, doanh nghiệp giảm chi phí tuân thủ trong sản xuất, kinh doanh.

Bộ Công an tổ chức thực hiện tốt việc chuyển đổi sang sử dụng VNeID là tài khoản duy nhất trong thực hiện dịch vụ công trực tuyến; nghiên cứu triển khai mở rộng các tiện ích trên ứng dụng VNeID để phục vụ công dân khi giải quyết công việc.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam triển khai hiệu quả việc kết nối, khai thác thông tin dân cư tại Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, thẻ căn cước công dân gắn chíp, tài khoản định danh điện tử phục vụ dịch vụ công trực tuyến, nghiệp vụ tín dụng và phòng, chống hoạt động bất hợp pháp, lừa đảo, rửa tiền…

Bộ Tài chính cương quyết số hoá, chuyển đổi số việc thu thuế, nhất là thu thuế khởi tạo ngay từ máy tính tiền các dịch vụ, trong đó có dịch vụ ăn uống…; hoàn thiện Nghị định của Chính phủ về chi kinh phí thường xuyên cho một số công tác đầu tư nhỏ lẻ; tiếp tục hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách sử dụng hiệu quả tài chính công, tài sản công thuận lợi.

Các bộ, ngành, Ban Chỉ đạo căn cứ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn tập trung chỉ đạo, lãnh đạo công tác cải cách hành chính một cách tích cực, mạnh mẽ hơn với tinh thần đã nỗ lực rồi thì nỗ lực hơn, quyết liệt rồi thì quyết liệt hơn, đã cố gắng rồi thì cố gắng hơn, góp phần khơi thông nguồn lực phát triển đất nước, giảm chi phí sản xuất, kinh doanh, nâng cao sức cạnh tranh cho sản phẩm, tham gia hiệu quả chuỗi cung ứng toàn cầu. Thủ tướng yêu cầu thực hiện tinh thần "không nói không, không nói khó, không nói có mà không làm", "chỉ bàn làm, không bàn lùi", không làm “hình thức, màu mè”…