Phải tháo được những “nút thắt phiền phức” trong thủ tục hỗ trợ phát triển KHCN hiện nay

Phát triển khoa học công nghệ (KHCN) là một trong những chủ đề được tỉnh Quảng Ninh chọn thực hiện của năm 2012, với các Nghị quyết chuyên đề, kế hoạch thực hiện, nguồn lực xác định rõ ràng. Báo Quảng Ninh đã nhận được nhiều câu hỏi của bạn đọc, nhân dân, doanh nghiệp trên địa bàn Quảng Ninh và tổng hợp thành nhóm vấn đề cụ thể và trao đổi với đồng chí Đặng Huy Hậu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh trong chuyên mục Dân hỏi - Lãnh đạo trả lời tuần này.

- Xin cảm ơn đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh đã tham gia chuyên mục Dân hỏi - Lãnh đạo trả lời số đầu tiên của Báo Quảng Ninh! Thưa đồng chí, Quảng Ninh đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2015 cơ bản trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại, điều này đồng nghĩa với việc phải đưa được KHCN vào các mục tiêu, chương trình phát triển. Tuy nhiên, theo đánh giá chị Nguyễn Thị Hà, khu 6, phường Hồng Hà (TP Hạ Long) và nhiều bạn đọc khác thì nhìn vào thực trạng những năm qua của Quảng Ninh thấy rằng KHCN dường như mới chỉ hiện hữu đâu đó rất hiếm trong một số ngành sản xuất của tỉnh?

- Đ/c Đặng Huy Hậu: Trước tiên rất hoan nghênh Báo Quảng Ninh đã mở chuyên mục mới với chủ đề rất thời sự hiện nay. Công tác lãnh đạo, điều hành của tỉnh đang rất cần những phản ánh nhiều chiều từ các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp, nhân dân trong và ngoài tỉnh. Chính vì vậy thông qua chuyên mục này hy vọng lãnh đạo tỉnh, các ngành, địa phương sẽ nhận được nhiều hơn sự đóng góp ý kiến của nhân dân để ngày càng nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong quản lý Nhà nước, tổ chức phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn.

Trở lại vấn đề hôm nay xin được trao đổi, Quảng Ninh đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2015 cơ bản trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại và để đi được đến đích một trong những giải pháp bắt buộc phải thực hiện được đó là đưa KHCN vào các mục tiêu, chương trình phát triển của các ngành, lĩnh vực kinh tế, sản xuất và đời sống xã hội. Đó là tiêu chí giá trị gia tăng do nghiên cứu ứng dụng khoa học trên một đơn vị sản phẩm sản xuất công nghiệp của tỉnh phải đạt từ 40 - 50%. Với ý nghĩa đó, năm 2012, tỉnh Quảng Ninh xác định là năm xây dựng quy hoạch và phát triển KHCN. Ngày 5-5-2012, BCH Đảng bộ tỉnh ban hành Nghị quyết số 04/NQ-TU về “Phát triển KHCN tỉnh Quảng Ninh đến năm 2015 và định hướng đến năm 2020”.

Đúng là cũng phải thẳng thắn nhìn nhận chúng ta là tỉnh công nghiệp nhưng việc ứng dụng KHCN trong sản xuất mới chỉ có được ở một số ngành sản xuất chính vì vậy buộc Quảng Ninh trong những năm tới phải tăng được tỷ trọng công nghệ cao trong các sản phẩm của mình. Đây cũng là lý do vì sao mà tỉnh quyết định dành 4-5% trong tổng chi thường xuyên cho KHCN trong năm 2012 và những năm tiếp theo. Nguồn kinh phí này dành cho các hoạt động như chuyển giao KHCN trong sản xuất công nghiệp, nông nghiệp, quản lý đất đai, cảnh báo ô nhiễm môi trường, chẩn đoán khám chữa bệnh bằng công nghệ cao, xây dựng chính quyền điện tử… Mỗi người dân, doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân đều có thể tham gia vào các nội dung công việc này có thể bằng các sáng kiến cải tiến kỹ thuật, công trình nghiên cứu khoa học của mình hoặc bằng các hoạt động ứng dụng, chuyển giao. 50 tỷ đồng ngân sách tỉnh dành để thành lập Quỹ KHCN của năm 2012 cũng là để phục vụ cho mục tiêu này, người dân, doanh nghiệp có thể được vay tiền từ Quỹ này với lãi suất ưu đãi hoặc được hỗ trợ % theo tỷ trọng của dự án…

- Có một thực tế là để nhận được tiền hỗ trợ từ nguồn kinh phí KHCN không phải việc dễ với người dân, doanh nghiệp, các tổ chức. Giám đốc một số doanh nghiệp chuyên về nghiên cứu sản xuất giống cây trồng, một số kỹ sư của các đơn vị phản ánh họ rất muốn đăng ký các đề tài nghiên cứu khoa học của tỉnh nhưng vì quá nhiều thủ tục nên đành bỏ cuộc. Vậy xin hỏi với chỉ đạo đổi mới trong lĩnh vực KHCN, có tháo được những “nút” thắt phiền phức đó không, thưa đồng chí?

- Đ/c Đặng Huy Hậu: Tôi cũng đã nhận được một số phản ánh về thủ tục trong thanh quyết toán các đề tài nghiên cứu khoa học phức tạp, khó khăn. Vì vậy đang chỉ đạo rất quyết liệt các cơ quan chuyên môn sớm hoàn chỉnh quy chế sử dụng Quỹ KHCN của tỉnh để sớm có thể vận hành từ đầu Quý IV này. Với mức quy định rất cụ thể là tài trợ không hoàn lại (tối đa 2 tỷ đồng) và cho vay ưu đãi (tối đa 10 tỷ đồng) với lãi suất cho vay bằng 1/2 lãi suất vay thương mại cho các dự án đầu tư ứng dụng KHCN của doanh nghiệp. Đúng là hiện nay để nhận được nguồn kinh phí hỗ trợ từ KHCN đang có quá nhiều thủ tục rườm rà, phần nào đó cản trở bước tiến của sáng tạo, ứng dụng KHCN tỉnh nhà. Mọi quy chế đều do chúng ta đặt ra và chúng ta bó buộc mình trong quy chế đó. Thế nên muốn cởi trói ngoài ý chí ra cần phải có sự ủng hộ, đồng thuận và chuyển đổi nhận thức cùng hành động rất cao của cả hệ thống. Chúng ta phải tháo được những “nút thắt phiền phức” trong thủ tục hỗ trợ phát triển KHCN hiện nay.

- Một doanh nghiệp đang tham gia đầu tư sản xuất rau an toàn ở phường Cộng Hoà (TX Quảng Yên) và một doanh nghiệp sản xuất nhiên liệu sạch ở TP Hạ Long hỏi, họ đang tham gia đầu tư vào lĩnh vực mà tỉnh khuyến khích về phát triển KHCN vậy sẽ được hỗ trợ gì?

- Đ/c Đặng Huy Hậu: Do Quỹ KHCN hiện đang trong quá trình hoàn thiện quy chế sử dụng nên tạm thời chưa giải ngân được nguồn vốn này trong hỗ trợ cho các hoạt động nghiên cứu, ứng dụng, chuyển giao KHCN. Tuy nhiên, chắc chắn khi đi vào vận hành từ đầu quý IV này sẽ buộc phải lựa chọn các doanh nghiệp, cá nhân, tổ chức để hỗ trợ chứ nếu không lập quỹ ra để làm gì. Vì vậy doanh nghiệp hoàn toàn có thể yên tâm đầu tư thực hiện dự án, tỉnh sẽ sớm có hỗ trợ từ quỹ này. Ngoài ra, với dự án đầu tư sản xuất rau an toàn ở Cộng Hoà doanh nghiệp còn có thể làm thủ tục để được hưởng  chính sách hỗ trợ lãi suất đầu tư phát triển sản xuất nông nghiệp giai đoạn 2012-2015 theo Nghị quyết mà HĐND tỉnh vừa thông qua. Quảng Ninh đang thực hiện chuyển đổi mô hình tăng trưởng sang phát triển xanh vì vậy rất khuyến khích các đơn vị đầu tư sản xuất bằng công nghệ sạch hoặc sản xuất ra các sản phẩm thân thiện với môi trường, doanh nghiệp đăng ký làm việc trực tiếp với Sở KHCN để có hướng dẫn cụ thể. 

Nhân đây tôi khẳng định, Quảng Ninh khuyến khích các tổ chức, cá nhân mạnh dạn ứng dụng, triển khai áp dụng KHCN vào sản xuất, tạo sự thay đổi mạnh mẽ trong nhận thức và hành động của cộng đồng xã hội về vai trò của KHCN đối với đời sống xã hội hiện tại. Với những chủ trương, chính sách, cơ chế mà tỉnh Quảng Ninh đã ban hành, chúng ta tin tưởng rằng thời gian tới, hoạt động KHCN trên địa bàn tỉnh sẽ thực sự sôi động, thu hút nhiều tổ chức, cá nhân mạnh dạn ứng dụng KHCN để đổi mới mô hình sản xuất, góp phần tích cực tăng năng suất, chất lượng sản phẩm, giảm chi phí đầu tư và không gây ô nhiễm môi trường, tạo tiền đề vững chắc đổi mới mô hình tăng trưởng của tỉnh một cách bền vững. 

- Xin trân trọng cảm ơn đồng chí!

Lan Hương (Thực hiện)