Phát huy vai trò lực lượng tại chỗ trong phòng, chống thiên tai

Việc phát huy tốt phương châm “4 tại chỗ” là một trong những nguyên tắc mang tính cơ bản đối với công tác phòng ngừa, ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai. Trong đó, phát huy tối đa vai trò của lực lượng tại chỗ, huy động sức mạnh đoàn kết của cộng đồng luôn đóng vai trò quan trọng để giảm thiểu rủi ro, ngăn ngừa tối đa thiệt hại xảy ra.

Trước những thiệt hại lớn do bão số 3 đã gây ra, có thể thấy rõ ý thức, trách nhiệm của nhân dân trong việc phòng, chống thiên tai nhìn chung đã được nâng cao hơn bao giờ hết. Những ngày qua, ghi nhận ở Quảng Ninh cho thấy, mọi người dân đã sát cánh cùng với chính quyền, sẵn sàng chia sẻ, hỗ trợ lẫn nhau trước, trong và sau khi bão đổ bộ. Tất cả những người dân sinh sống trên địa bàn khu dân cư, đoàn viên, hội viên của MTTQ và các đoàn thể... đều được huy động để cùng góp sức với lực lượng chức năng triển khai các phương án ứng phó kịp thời.

Cụ thể như việc người dân chủ động cập nhật thông tin về diễn biến cơn bão qua các kênh thông tin đại chúng; chằng, chống nhà cửa, cắt tỉa cành cây lớn quanh nhà; rà soát hệ thống điện, nước sinh hoạt gia đình... Khi bão vào thì chủ động chọn chỗ an toàn tránh trú cho bản thân và gia đình, tự bảo vệ bằng cách tuyệt đối không ra khỏi nơi tránh trú khi bão chưa tan; ngay lập tức di tản đến khu vực trú ẩn an toàn nếu được chính quyền yêu cầu; tránh xa các khu vực bị ngập lụt. Khi bão qua thì bình tĩnh khắc phục hậu quả, tham gia dọn vệ sinh môi trường, phòng tránh bệnh tật, tham gia cứu nạn, cứu hộ khi được huy động... Từ đó góp phần vào việc nhanh chóng khôi phục đời sống trở lại bình thường, bảo đảm trật tự an toàn xã hội tại cơ sở.

Từ tháng 10/2023, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 194/KH-UBND thực hiện đề án "Nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng đến năm 2030”. Mục tiêu đề ra là khuyến khích, tạo điều kiện để người dân trong cộng đồng chủ động, tham gia tích cực vào việc xác định và phân tích các rủi ro thiên tai, lập kế hoạch, thực hiện, theo dõi và đánh giá các hoạt động tăng cường khả năng ứng phó, thích nghi với tác động của thiên tai, đặc biệt trong bối cảnh biến đổi khí hậu. Chính từ những nhu cầu, kinh nghiệm, kiến thức của người dân địa phương, các cấp chính quyền, tổ chức xã hội sẽ đưa ra được những biện pháp, giải pháp ứng phó nhằm khắc phục những điểm yếu trong công tác phòng chống thiên tai.

Theo đó, các cấp, ngành, địa phương trong tỉnh tăng cường phối hợp trong việc tổ chức bồi dưỡng, tập huấn nâng cao kiến thức về thiên tai, kỹ năng ứng phó thiên tai cho lực lượng ở cơ sở, đội ngũ cán bộ làm công tác truyền thông. Đặc biệt là tăng cường các hoạt động tập huấn, diễn tập cho lực lượng tại chỗ; lồng ghép kế hoạch phòng chống thiên tai vào kế hoạch phát triển KT-XH của địa phương. Các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp tại các địa phương cũng có trách nhiệm trong việc chủ động chuẩn bị đầy đủ, chu đáo kế hoạch, phương án, lực lượng, phương tiện, vật chất và các mặt bảo đảm, sẵn sàng ứng phó kịp thời, hiệu quả với các tình huống thiên tai xảy ra.

Có thể khẳng định, tinh thần cảnh giác, sự chủ động đề phòng, ứng phó với thiên tai của mỗi người, mỗi gia đình là yếu tố mang tính quyết định, nhằm kịp thời ngăn chặn, hạn chế tối đa thiệt hại về người và tài sản.