Phát triển tàu khai thác thuỷ sản xa bờ: Quảng Ninh vượt chỉ tiêu

Nghị quyết số 13-NQ/TU (ngày 6-5-2014) của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về phát triển kinh tế thuỷ sản, đặt ra mục tiêu đến năm 2020 số tàu khai thác thuỷ sản xa bờ (công suất từ 90CV trở lên) đạt 400 chiếc. Thực hiện Nghị quyết, với nhiều nỗ lực, việc đóng mới tàu khai thác thuỷ sản xa bờ trong tỉnh thời gian qua đã có bước phát triển mạnh mẽ.

Tàu khai thác xa bờ vỏ gỗ, công suất 600CV của ông Phạm Văn Lai (xã Thanh Lân, huyện Cô Tô), đạt lợi nhuận 900 triệu đồng/quý I-2017.

Theo báo cáo của Cục Thống kê tỉnh, từ năm 2015 đến nay, trung bình mỗi năm tỉnh tăng thêm gần 100 chiếc tàu đánh bắt thủy sản xa bờ, tăng gấp 10 lần so với mức trung bình trước đó. Đến hết tháng 6-2016, toàn tỉnh có trên 400 tàu khai thác thuỷ sản xa bờ; vượt kế hoạch của tỉnh đề ra đến năm 2020. Thời điểm hiện tại, số tàu khai thác thuỷ sản xa bờ toàn tỉnh là 506 chiếc, tăng so với thời điểm tháng 4-2014 là 307 chiếc, vượt so với mục tiêu Nghị quyết số 13-NQ/TU đến năm 2020 là 106 chiếc. Dự kiến hết năm nay, toàn tỉnh có thể tăng thêm 50-60 tàu cá xa bờ nữa.

Theo Sở NN&PTNT, việc tăng số lượng tàu khai thác xa bờ bắt nguồn từ tác động tích cực của các chính sách hỗ trợ của tỉnh, của Chính phủ, như chính sách hỗ trợ lãi suất (6%/năm/số dư nợ thực tế) để đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh sản phẩm nông nghiệp của tỉnh; chính sách khuyến khích phát triển hàng hoá nông nghiệp tập trung trên địa bàn tỉnh và Nghị định 67/2014/NĐ-CP về một số chính sách phát triển thuỷ sản. Đến nay, có 31 trường hợp người dân vay vốn đóng tàu khai thác thuỷ sản xa bờ được hưởng chính sách hỗ trợ của tỉnh; 12 trường hợp được vay vốn đóng tàu công suất lớn (từ 400CV trở lên) theo Nghị định 67/2014/NĐ-CP.

Tuy nhiên, kết quả tăng số tàu khai thác xa bờ, nỗ lực lớn nhất là từ người dân. Trong số 307 tàu khai thác thuỷ sản xa bờ tăng từ năm 2015 đến nay, ngoài 43 trường hợp được hưởng các chính sách hỗ trợ kể trên, số còn lại đều do người dân tự huy động nguồn lực để đóng tàu.

Anh Nguyễn Văn Nhân (khu 2, phường Phong Cốc, TX Quảng Yên) cho biết: Gia đình anh có truyền thống đi biển. Trước đây anh hầu như đánh bắt gần bờ. Từ khi được định hướng của chính quyền, gia đình tập trung đầu tư tàu công suất lớn, đánh bắt vùng lộng, vùng ngư trường xa. Gia đình anh đã đóng mới 2 tàu, công suất trên 90CV/tàu. Đến nay, riêng Phong Cốc có đội tàu khai thác thuỷ sản gần 20 chiếc tàu, công suất từ 90-400CV.

Anh Trần Đình Đức (thôn Nam, xã Phú Hải, huyện Hải Hà) nói: Chi phí đóng mới tàu khai thác xa bờ khá lớn, tuy nhiên xác định làm nghề lâu dài, nên gia đình anh quyết tâm huy động nguồn lực để thực hiện. Khai thác thuỷ sản xa bờ không chỉ mang lại giá trị kinh tế cao cho ngư dân, mà còn góp phần bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản, đảm bảo sinh kế lâu dài cho những người sống dựa vào biển.

Ông Phạm Văn Lai (xã Thanh Lân, huyện Cô Tô) cho biết: Tàu khai thác đóng mới, công suất lớn hoạt động thực sự rất hiệu quả. Quý I vừa qua, gia đình ông đạt sản lượng khai thác trên 15 tấn cá, chủ yếu là cá thu cỡ lớn, doanh thu trên 1,6 tỷ đồng, trừ chi phí, mỗi tàu lãi gần 900 triệu đồng.

Việc tăng cao số lượng tàu khai thác thuỷ sản xa bờ đã góp phần thay đổi cơ cấu tổ chức sản xuất, đội tàu khai thác, ngành nghề khai thác thuỷ sản toàn tỉnh theo hướng tích cực, mang lại giá trị lớn và bền vững. Theo Chi cục Thuỷ sản (Sở NN&PTNT), về tổ chức sản xuất đã hình thành đội, nhóm tàu khai thác tuyến khơi và các nghiệp đoàn nghề cá, tổ đội sản xuất, hợp tác xã hoạt động hiệu quả. Hiện toàn tỉnh có 10 nghiệp đoàn nghề cá, 8 tổ đội sản xuất với gần 250 tàu cá xa bờ, trên 1.100 lao động. Tàu khai thác xa bờ tăng, tương ứng giảm tàu gần bờ; từ năm 2013 đến nay toàn tỉnh giảm gần 3.500 tàu gần bờ. Do khai thác vùng lộng, khơi, nên nghề khai thác được cơ cấu lại theo hướng hạn chế những nghề khai thác mang tính huỷ diệt nguồn lợi, không thân thiện với môi trường, phát triển các nghề khai thác hiện đại. Tàu công suất lớn, ngư dân có điều kiện ứng dụng khoa học công nghệ trong khai thác và bảo quản sản phẩm, lựa chọn đối tượng khai thác, dò tìm đàn cá (máy dò ngang), bảo quản cá trên tàu sau thu hoạch, các thiết bị an toàn hàng hải và cảnh báo thời tiết nguy hiểm... Hiện hầu hết ngư dân đã sử dụng hầm lạnh thay thế cách bảo quản sản phẩm truyền thống bằng muối, đá lạnh trước đây; nhờ vậy có thể vươn ra các ngư trường xa hơn, bám biển dài ngày hơn... Theo tính toán của các chủ tàu, hiện giá trị sản phẩm khai thác xa bờ tăng 50-70% so với thời điểm trước năm 2015.

Với sự phát triển đội tàu khai thác thuỷ sản xa bờ như trên, hiện Sở NN&PTNT đã chủ động đề xuất tỉnh nâng chỉ tiêu đến năm 2020 quy hoạch số lượng tàu cá toàn tỉnh là 7.000 chiếc, trong đó tàu xa bờ là 600 chiếc. Theo ông Nguyễn Hữu Giang, Giám đốc Sở NN&PTNT, nếu đạt được con số này sẽ là động lực thúc đẩy mạnh mẽ, tạo nên bước tiến mới trong ngành khai thác thuỷ sản, đúng với định hướng phát triển kinh tế thuỷ sản của tỉnh.

Việt Hoa