Theo sách Lịch sử Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh (1945-1955), các đảng bộ Quảng Yên, Hòn Gai đã khẩn trương củng cố tổ chức Đảng và chính quyền nhân dân để chuẩn bị mọi lực lượng cho cuộc kháng chiến toàn dân chống Pháp sắp nổ ra vào cuối năm 1946.
Ở tỉnh Quảng Yên, cuối năm 1946, số lượng đảng viên đã lên tới 500 người, hầu hết các xã đồng bằng đều có đảng viên, nhiều xã có chi bộ đảng. Với Đảng bộ khu đặc biệt Hòn Gai, số lượng đảng viên cũng tăng lên không ngừng, nhiều người là công nhân mỏ.
Tháng 8 năm 1946, khu ủy 12 tăng cường cho tỉnh Hải Ninh những cán bộ, đảng viên đã kinh qua nhiều năm hoạt động cách mạng, chi bộ đảng đầu tiên của tỉnh Hải Ninh ra đời. Ngày 15 tháng 3 năm 1946, Ban cán sự tỉnh Hải Ninh được thành lập, lãnh đạo nhân dân Hải Ninh chuẩn bị kháng chiến. Ban cán sự Hải Ninh họp phiên đầu tiên để ra nghị quyết: đẩy mạnh việc xây dựng lực lượng vũ trang sẵn sàng chiến đấu chống thực dân Pháp xâm lược, đoàn kết các dân tộc, các lực lượng, tiến hành kháng chiến, củng cố chính quyền các cấp và các đoàn thể cách mạng.
Như vậy, trước khi kháng chiến toàn quốc nổ ra, tổ chức Đảng, chính quyền nhân dân, các đoàn thể quần chúng ở các tỉnh Quảng Yên, Hòn Gai, Hải Ninh đều được củng cố từ cấp tỉnh, huyện đến cơ sở. Một trong những nhiệm vụ quan trọng chuẩn bị kháng chiến là việc xây dựng các đơn vị vũ trang tập trung và dân quân tự vệ. Phong trào tòng quân cứu nước và luyện tập quân sự sôi nổi từ đồng bằng, thành thị đến rừng núi.
Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ảnh tư liệu.
Tỉnh Quảng Yên thành lập hai đại đội tập trung, đại đội Bạch Đằng và đại đội Trần Hưng Đạo. Xưởng sản xuất vũ khí được lập ra ở Mạo Khê (Đông Triều) từ giữa năm 1945, nay tiếp tục được củng cố và trang bị máy móc, bổ sung công nhân kỹ thuật lành nghề làm nhiệm vụ chỉ đạo và sửa chữa các loại mìn, lựu đạn, súng bộ binh, dao găm, mã tấu...
Đầu năm 1946, Khu đặc biệt Hòn Gai, xây dựng 1 tiểu đoàn vệ quốc quân (224) và nhiều đơn vị tự vệ công nhân ở Hòn Gai, Cửa Ông, Cẩm Phả. Đầu tháng 11 năm 1946, các đội quyết tử bảo vệ Khu mỏ ra đời, chuẩn bị cho cuộc chiến đấu quyết liệt sắp nổ ra.
Tỉnh Hải Ninh thành lập các đơn vị vũ trang tập trung ở một số huyện và nhiều đội dân quân du kích ở thôn, xã. Một số huyện thuộc tỉnh Quảng Yên thành lập các đơn vị chủ lực vệ quốc quân làm nhiệm vụ Nam tiến, chi viện cho đồng bào miền Nam kháng chiến.
Cuối năm 1946, thực dân Pháp ngày càng tỏ ra ngoan cố theo đuổi chính sách xâm lược, không chịu ký Hiệp định chính thức, đồng thời đẩy mạnh khiêu khích bằng quân sự chống thiện chí hòa bình của Đảng và nhân dân ta. Theo sự chỉ đạo của Trung ương, các đảng bộ đã vạch ra kế hoạch chiến đấu cụ thể trong tư thế tất cả cho kháng chiến, tất cả vì độc lập, tự do.
Chính phủ và nhân dân ta đã nhân nhượng để cứu vãn hòa bình, nhưng thực dân Pháp càng ngày càng hung hăng lấn tới, khả năng hòa hoãn không còn nữa. Ngày 19 tháng 12 năm 1946, lệnh toàn quốc kháng chiến ban ra, nhân dân Quảng Yên, Hòn Gai, Hải Ninh bước vào cuộc kháng chiến cứu nước vĩ đại của toàn dân tộc.
Ý kiến ()