Rạp chiếu bóng quốc doanh: Làm gì trước áp lực cạnh tranh với tư nhân

Trung tâm Phát hành phim và Chiếu bóng Quảng Ninh hiện chỉ còn quản lý 2 rạp chiếu bóng là rạp Hạ Long (TP Hạ Long) và rạp Quang Trung (TP Uông Bí). Và cũng như tình trạng chung trong cả nước, hiện 2 rạp chiếu bóng này đang chỉ hoạt động lay lắt, cầm chừng...

Rạp chiếu bóng Quang Trung (TP Uông Bí) mặc dù đã được cải tạo lại nhưng vẫn rất vắng khán giả.

Một trong những nguyên nhân khiến rạp chiếu bóng do Nhà nước quản lý rơi vào tình cảnh đó là do ít được đầu tư, đổi mới. Trong khi các thương hiệu tư nhân như CGV, Lotte được đầu tư hiện đại, thuận tiện cho người xem thì các rạp Nhà nước vẫn chỉ được đầu tư chắp vá. Ông Nguyễn Hồng Tiến, Phó Giám đốc Trung tâm Phát hành phim và Chiếu bóng Quảng Ninh, chia sẻ: Từ 2013, nguồn phim nhựa đã hết, các rạp chuyển sang chiếu phim số. Nhưng tiền mua bản quyền phim số đã ngốn hết 60% doanh thu. Phần còn lại chỉ đủ cho chi phí điện, nước, quảng cáo, trả lương... Chưa kể có rạp chỉ có máy chiếu phim nhựa, phải liên kết với doanh nghiệp đầu tư máy chiếu phim kỹ thuật số, nên doanh thu của rạp còn lại chỉ vẻn vẹn là 20%...

Rạp Quang Trung (Uông Bí) vốn là kho lương thực được cải tạo thành rạp có công suất khoảng 200 ghế với 1 phòng chiếu. Mặc dù cũng có  được đầu tư, sửa sang hàng năm nhưng chỉ là chắp vá nên rạp vẫn xuống cấp, cũ nát rất nhanh. Tuy vẫn duy trì 1 suất chiếu/ngày nhưng lượng khách rất ít, chủ yếu là phục vụ các dịp lễ, Tết. Doanh thu trung bình 5-6 triệu đồng/tháng. Còn rạp Hạ Long, từ tháng 7-2015 thì chuyển Thư viện tỉnh, với trang thiết bị có khá hơn nhưng hoạt động vẫn cầm chừng. Nguyên nhân chính vẫn là do các rạp Nhà nước chậm đổi mới công nghệ và nguồn phim. Trong khi các rạp tư nhân như CGV, Lotte... đều đã đầu tư công nghệ chiếu phim số mới nhất, thì các rạp Nhà nước mới đang dần chuyển từ máy chiếu phim nhựa sang công nghệ HD, kỹ thuật số... Một câu chuyện khác là nguồn phim, “linh hồn” làm nên sức sống của rạp, thì rạp Nhà nước lép vế hẳn. Hiện những phim mới, nhất là phim nước ngoài được khán giả quan tâm, khi chiếu ở các rạp này chủ yếu là phim mua lại bản quyền từ rạp tư nhân… Nói cách khác, các phim hấp dẫn hầu như chỉ được chiếu ở rạp Nhà nước sau khi đã công chiếu từ 3-4 tuần ở rạp tư nhân. Thế nên những phim “gây sốt”, phim “bom tấn” được dư luận quan tâm khi ra rạp thì có lẽ đã nguội, thành... “bom xịt”…

Nói các rạp chiếu phim do Nhà nước quản lý không chịu đầu tư nâng cấp thì cũng không hẳn đúng. Năm 2010 khi phim nhựa lỗi thời, ít chiếu, rạp Hạ Long chính là một trong những rạp đầu tiên được đầu tư máy chiếu kỹ thuật số trong cả nước. Rạp còn đầu tư 500 triệu đồng xây 1 phòng chiếu định dạng chuẩn HD với khoảng 40 ghế nhằm tạo sự lựa chọn đa dạng cho người xem. Rạp cũng có nhiều đổi thay trong cung cách phục vụ, thêm dịch vụ thức ăn nhanh, nước uống... phục vụ khách. Rạp Uông Bí cũng kêu gọi doanh nghiệp Sài Gòn đầu tư thiết bị chiếu phim HD, giảm giá vé để hút khách... Tuy nhiên, mặc dù đã nỗ lực nhiều nhưng các rạp do Nhà nước quản lý vẫn lép vế trước áp lực cạnh tranh. Riêng phòng chiếu HD rạp Hạ Long gần đây khi chuyển địa điểm thì đã tạm dừng hoạt động do thiếu không gian bố trí. Vì thế, việc cạnh tranh với các rạp tư nhân càng khó khăn hơn.

Hiện nay, có thể nói công việc mà các rạp chiếu phim do Nhà nước quản lý cũng như Trung tâm Phát hành phim Quảng Ninh thực hiện tốt đó là hoạt động phục vụ nhiệm vụ chính trị. Vào các dịp kỷ niệm các ngày lễ lớn, Trung tâm đều có các đợt chiếu phim miễn phí tại các rạp, phục vụ mọi đối tượng. Theo thống kê, trung bình rạp Nhà nước phục vụ 13 tuần chiếu phim/năm nhân các sự kiện đặc biệt ngày lễ lớn, dịp Tết... thu hút hàng vạn khán giả. Ngoài ra, Trung tâm cũng trích từ kinh phí hoạt động hàng năm đầu tư 3 bộ máy chiếu phim HD trị giá khoảng 300 triệu đồng, để tổ chức các buổi chiếu lưu động phục vụ đồng bào. Hiện trung bình 3 đội chiếu phim lưu động của Trung tâm thực hiện khoảng 600 buổi chiếu/năm phục vụ cán bộ, chiến sĩ, nhân dân các địa phương biên giới, hải đảo.

Như vậy, vấn đề đặt ra hiện nay là, với một đơn vị chiếu bóng vừa phải thực hiện nhiệm vụ chính trị, vừa phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt của cơ chế thị trường thì cần có một cơ chế phù hợp. Trong khi chờ những phương án đổi mới, thiết nghĩ cần quan tâm giúp đỡ, tạo điều kiện để các đơn vị này thực hiện tốt nhiệm vụ của mình.

Hà Phong