Sôi nổi phong trào sáng tạo KHKT trong thanh thiếu nhi

Qua 8 lần tổ chức, cuộc thi sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng (TTNNĐ) tỉnh đã trở thành sân chơi lý thú, bổ ích cho nhiều bạn trẻ. Cuộc thi là cơ hội để TTNNĐ trong tỉnh được phát huy năng lực sáng tạo, vận dụng kiến thức đã học vào giải quyết những vấn đề thực tiễn cuộc sống. Qua đó thúc đẩy phong trào học tập nghiên cứu sáng tạo ứng dụng KH&CN trong TTNNĐ.

Đối tượng tham gia cuộc thi là học sinh tiểu học, THCS và THPT. Từ cuộc thi, rất nhiều ý tưởng sản phẩm, mô hình sáng tạo đã được ứng dụng, hiện thực hóa trong thực tiễn sản xuất và đời sống. Đáng chú ý những sản phẩm về bảo vệ môi trường, thân thiện với môi trường, phát triển kinh tế xuất hiện ngày càng nhiều, thể hiện sự đầu tư về trí tuệ của học sinh.

Cuộc thi lần thứ VIII năm 2023 có 168 mô hình, sản phẩm hợp lệ, dự thi ở 5 lĩnh vực: Thân thiện với môi trường; ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế; công nghệ thông tin và điện tử viễn thông; đồ dùng dành cho học tập; dụng cụ sinh hoạt gia đình, đồ chơi trẻ em.

Xuất phát từ việc gia đình có người già cần chăm sóc và bị lãng tai, các học sinh Trường THCS Mạo Khê 1 (TX Đông Triều) đã tạo ra sản phẩm "The Deaf People" giúp cho người chăm sóc và người già giảm bớt áp lực. Đây là phần mềm được cài đặt và hoạt động trên thiết bị di động, có tính ứng dụng cao dành cho những người khiếm thính, người già lãng tai, người bệnh nhận thức được nhưng mất khả năng vận động…, giúp người chăm sóc và người được chăm sóc hiểu nhau nhanh hơn, việc chăm sóc diễn ra hiệu quả, tạo mối quan hệ thân thiết hơn, không phân biệt giữa người khiếm thính và người bình thường.

Vận dụng kiến thức được học, kết hợp với tự tìm hiểu, Đặng Bá Duy Hưng, học sinh Trường THPT Hòn Gai (TP Hạ Long) đã sáng tạo ra mô hình "Nhà thông minh", có khả năng dự báo và cảnh báo sớm hiện tượng rò rỉ khí gas cũng như phát hiện ra khói và các khí gây cháy nổ... Mô hình tích hợp Internet vạn vật kết nối, giúp chủ nhân có thể tương tác với các thiết bị điện qua điện thoại thông minh.

Đẩy mạnh phong trào nghiên cứu, sáng tạo KHKT trong các trường học, cùng với sự ủng hộ của gia đình, rất nhiều sản phẩm ấn tượng đã được học sinh trong tỉnh tạo ra. Trong đó có những sản phẩm, mô hình được tạo ra từ những vật liệu sẵn có, tái chế trong cuộc sống hằng ngày, qua sáng tạo của học sinh, được ứng dụng vào cuộc sống.

Những năm gần đây, cuộc thi được tổ chức ở cả 2 cấp huyện và tỉnh. Ngay sau khi Ban tổ chức triển khai cuộc thi cấp tỉnh, các địa phương đã chủ động tích cực tổ chức cuộc thi cấp huyện với nhiều hình thức phong phú đa dạng. Việc tổ chức cuộc thi ở cả 2 cấp góp phần lan tỏa sâu rộng phong trào nghiên cứu sáng tạo trong TTNNĐ, đồng thời lựa chọn được nhiều đề tài chất lượng tham gia cuộc thi cấp tỉnh.

Theo kế hoạch, cuộc thi lần thứ IX năm 2024 tại cấp huyện tổ chức tiếp nhận hồ sơ, sơ loại, đánh giá, chấm giải và trao thưởng các đề tài tham dự trước ngày 15/5; lựa chọn các đề tài tiêu biểu, xuất sắc, gửi tham gia cuộc thi cấp tỉnh trước ngày 31/5.

Cuộc thi sáng tạo TTNNĐ tỉnh ngày càng khẳng định vị trí là một sân chơi bổ ích, trí tuệ, khoa học cho học sinh, giúp các em không chỉ thỏa mãn niềm đam mê sáng tạo, mà còn có ý nghĩa nhân văn khi gửi gắm trong mỗi sản phẩm là ước mơ, khát vọng của bản thân.