Sớm đầu tư nâng cấp các tuyến đê, cống dưới đê

Các tuyến đê biển trên địa bàn phường Bình Ngọc (TP Móng Cái) đang trong tình trạng xuống cấp, ảnh hưởng đến an toàn và sản xuất của người dân. Cử tri phường đã nhiều lần kiến nghị, mong muốn thành phố quan tâm sớm đầu tư, nâng cấp các tuyến đê biển, cống dưới đê để người dân yên tâm sinh sống, sản xuất.

Ông Nguyễn Hùng Chiến, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND phường Bình Ngọc, cho biết: Trên địa bàn phường hiện có 2 tuyến đê cấp IV, là đê Hải Long (khu 2), đê Mắn Thí (khu 4), tổng chiều dài 7km, bảo vệ tính mạng cho nhân dân và hơn 190ha nuôi trồng thủy sản (NTTS), gần 150ha đất sản xuất nông nghiệp. Trong đó: Đê Hải Long dài 5,15km, cao trình 4,5m, mặt đê đã được Nhà nước đầu tư bê tông hóa, 2 phía đê được kè đá; đê Mắn Thí dài 1,85km, cao trình 4m, hiện chưa được bê tông hóa. Đoạn đê Hải Long trên địa bàn khu 2, những năm gần đây do dòng chảy trực tiếp của sông Ka Long vào phần chân đê và phần kè đê phía ngoài biển, hiện 130m đê bị xói chân, sạt lăng trụ đá hộc giữ chân đê, lún và nứt gãy tấm đan bê tông phía trên; chiều sâu xói từ đỉnh tấm đan bê tông giữ chân đê xuống từ 0,4-0,6m.

Tuyến đê phía Tây dòng sông Mắn Thí đến Đồng Gio (khu 4) hiện trạng là đê đắp đất, chưa được gia cố mái phía sông, có khoảng 300m bị xói nghiêm trọng. Đoạn đê này hiện bị xói mất mái đắp phía sông, một số vị trí đã xuất hiện các hố xói hở hàm ếch. Do vị trí nằm ở phía bờ lõm của sông, nếu không kịp thời đầu tư gia cố mái đê, tuyến đê có nguy cơ cao bị sạt lở thêm vào mùa mưa bão hằng năm, gây nguy hiểm cho tuyến đê và các hộ dân đang sinh sống, NTTS phía sau đê.

Trên địa bàn phường còn có 10 cống tiêu thoát nước phục vụ sản xuất nông nghiệp và NTTS. Riêng trên đê Mắn Thí có 2 cống 3 cửa qua đê do Công ty TNHH Centreway (Holding) Việt Nam (thuê đất 20 năm để NTTS) đầu tư xây dựng năm 2002 (bằng gạch xây) để lấy nước NTTS, hiện đã bị xuống cấp, hư hỏng nghiêm trọng. Tường thân cống, tường cánh bị sập, làm sạt lở mái đê tiếp giáp tường cánh cống, đáy cống bị sập hình thành các dòng thấm, dòng xói lớn dưới đáy cống và dòng thấm 2 bên tường cống xuyên qua đê, các cánh cống trên cống xả bị hư hỏng hoàn toàn, không đảm bảo khả năng ngăn nước thủy triều vào khu vực phía trong đê có các hộ dân sinh sống và NTTS.

Các hộ dân tự bỏ tiền đầu tư xây bịt 2 cửa cống chỉ để 1 cửa xả đảm bảo xả nước và hạn chế nước thủy triều dâng chảy qua cống gây ngập úng khu vực phía trong đê. Đặc biệt, hệ thống cống lấy nước và xả nước của Công ty TNHH Centreway (Holding) Việt Nam nằm đúng vào dòng chảy của sông Chùa (xã Hải Xuân), nên mùa mưa lũ dòng chảy thẳng vào cống, rất nguy hiểm đến an toàn của tuyến đê và khu vực NTTS trong cánh đồng Mắn Thí của các hộ dân trong đê.

UBND phường Bình Ngọc đã 3 lần mời đại diện Công ty này làm việc, đề nghị Công ty sửa chữa lại mang cống bị sụt lở và hệ thống trục quay, phai cánh cống bị hư hỏng, nhưng chỉ có nhân viên của Công ty tham gia, lãnh đạo Công ty không đến làm việc.

Trước kiến nghị của cử tri, cuối tháng 7/2023, UBND TP Móng Cái đã thành lập đoàn kiểm tra hiện trạng 2 tuyến đê và hệ thống cống dưới đê trên địa bàn phường Bình Ngọc. Qua kiểm tra tại các vị trí xung yếu, đoàn kiểm tra xác định, đối với vị trí sạt lở trên tuyến đê Hải Long cần thiết phải gia cố đoạn chân đê dài 130m bị sạt lở, để giữ chân đê không bị sạt lở nặng thêm trong các mùa mưa bão, đảm bảo an toàn ổn định lâu dài cho tuyến đê này. Đối với tuyến đê sông Mắn Thí và các cống qua đê cần thiết phải sớm đầu tư xây dựng đoạn đê dài 300m đang bị xói lở, để tránh tình trạng xói sâu vào thân đê, gây nguy hiểm cho tuyến đê, bảo vệ tài sản, tính mạng của người dân sinh sống sau đê. Đồng thời cần khẩn trương đầu tư xây mới lại 2 cống qua đê nằm trên tuyến đê đang bị hư hỏng nặng, để đảm bảo an toàn cho cả tuyến đê.

Đoàn kiểm tra báo cáo đề xuất quy mô đầu tư đối với tuyến đê này là đắp hoàn trả mái đê phía sông, xây dựng hệ thống khung dầm bê tông cốt thép, kè đá lát khan hoặc sử dụng cấu kiện bê thông đúc sẵn để bảo vệ mái đê; xây dựng thay thế 2 cống 3 cửa hiện đã bị hư hỏng nặng.