Sử dụng thanh toán qua POS: An toàn, tiện lợi

Thứ 3, 27/09/2011 | 06:12:43 [GMT +7] A A

ATM không chỉ là “thẻ rút tiền”...

Theo số liệu thống kê của Ngân hàng Nhà nước, hiện tại thị trường thẻ ngân hàng trên địa bàn tỉnh đã đạt tới con số 553.800 thẻ nội địa và 26.500 thẻ quốc tế. Đa số các thẻ này khách hàng đều có thể thực hiện các chức năng thanh toán qua các máy POS trên địa bàn.

Khách hàng thanh toán tiền qua thẻ tại Công ty TNHH MTV Ngọc Nhi (Hạ Long).

Máy POS (thiết bị chấp nhận thanh toán qua thẻ ngân hàng) có những tính năng như: Thể thanh toán tại các cửa hàng trung tâm thương mại, siêu thị, thanh toán các khoản dịch vụ như điện, nước, điện thoại, bảo hiểm, thực hiện giao dịch như kiểm tra số dư... Chỉ cần sử dụng thao tác đơn giản là quẹt thẻ ATM (thẻ tín dụng có số dư hoặc thẻ ghi nợ) qua máy POS, khách hàng đã có thể thanh toán một lượng tiền lớn một cách nhanh chóng, tiện lợi. Bên cạnh đó, các máy POS đều rất hiện đại, có thể sử dụng được bằng tiếng Việt, dễ sử dụng. Về vấn đề bảo mật, hiện nay thẻ tín dụng đang hướng đến chuẩn EVM (thẻ Chip) trong thanh toán. Loại thẻ này được tích hợp nhiều công nghệ bảo mật tiên tiến để tránh các rủi ro và gian lận trong thanh toán. Ngoài ra, hầu hết các ngân hàng sử dụng các công cụ như internet hoặc mobile để thông báo thường xuyên cho các khách hàng về giao dịch trên tài khoản. Chủ thẻ có thể sử dụng dịch vụ này để nhận các thông báo thường xuyên về giao dịch của thẻ tín dụng.

Để tạo điều kiện cho khách hàng, thời gian qua các ngân hàng thương mại trên địa bàn đã từng bước đầu tư, nâng cấp hệ thống POS hiện có, mở rộng ra nhiều địa điểm tại các khu vực trung tâm mua sắm, siêu thị, nhà hàng, khách sạn... để đáp ứng kịp thời thanh toán của đối tác, cũng như người sử dụng thẻ. Đến thời điểm này, số lượng máy POS toàn tỉnh là 640 máy được lắp đặt tại hơn 400 điểm bán hàng. Trong đó, chủ yếu tập trung ở các địa bàn đông dân cư như TP Hạ Long, TP Uông Bí, TX Cẩm Phả, huyện Đông Triều...

Sử dụng thanh toán qua POS có thể nói là “tiện lợi đủ đường” cho cả chủ thẻ, ngân hàng và đại lý chấp nhận thanh toán POS. Đối với chủ thẻ, sử dụng thanh toán qua POS không hề mất phí mà còn được các ngân hàng cộng thêm điểm vào thẻ ATM (số điểm có thể quy đổi thành tiền mặt hoặc quà tặng). Đây cũng là cách tốt nhất để hạn chế tối đa rủi ro thất thoát tiền mặt từ những nhầm lẫn không đáng có khi đi mua hàng. Yếu tố an toàn khi sử dụng thanh toán POS cũng rất cao. Bên cạnh đó, khi tài khoản thẻ không còn đủ tiền khách hàng cũng có thể sử dụng thẻ ghi nợ (ở hầu hết các ngân hàng hiện nay đều có loại thẻ này, thời hạn trả nợ và tính lãi có thể lên tới 30 ngày sau khi mua hàng). Đối với các ngân hàng khi liên kết POS được lợi từ những khoản thanh toán đến thẳng ngân hàng mà không cần bất cứ thủ tục nào; tiết giảm chi phí giao dịch; tính lưu động của nguồn tiền cũng dồi dào hơn. Mặt khác, gia tăng sử dụng thanh toán qua thẻ ATM cũng là cách tốt để ngân hàng tiếp thị các sản phẩm của mình. Đối với các đại lý chấp nhận thanh toán qua POS không bị mất khoản tiền lắp đặt máy POS mà được ngân hàng lắp đặt miễn phí. Mặc dù có thể sẽ phải chịu một mức phí khi phát sinh thanh toán, tuy nhiên phí này không đáng kể. Đổi lại, các đại lý này có thể tiết kiệm được nhân sự như thu ngân, kiểm tiền, kế toán; hạn chế rủi ro trong thanh toán bằng tiền mặt…

Tiếp tục phát triển việc kết nối Pos trên địa bàn

Có thể nói, chủ trương phát triển các phương thức thanh toán thông qua hệ thống POS, ngoài việc tạo môi trường phát triển các tiện ích thanh toán, nâng cao năng lực cạnh tranh trong việc cung cấp dịch vụ của các nhà cung ứng, còn giúp người tiêu dùng không mất phí, thời gian so với rút tiền mặt tại máy ATM; giảm thiểu thói quen sử dụng, lưu thông tiền mặt trong dân cư. Góp phần đưa chủ trương thanh toán không dùng tiền mặt theo định hướng của Chính phủ đi vào cuộc sống. Tuy nhiên, mặc dù tiện ích thanh toán qua POS có thể nói là rất lớn, tuy nhiên, thời gian qua, số lượng các điểm đại lý POS phát sinh doanh thu trên địa bàn chỉ tập trung vào đối tượng khách hàng nước ngoài còn chủ thẻ nội địa sử dụng tính năng thanh toán là rất ít. Nguyên nhân chính là do các máy POS chỉ thanh toán được với những thẻ ATM của chính ngân hàng đó phát hành hoặc POS của ngân hàng khác trong cùng liên minh thẻ ATM (có sử dụng chung hệ thống kết nối banknet, Smarlink, VNBC)... Như vậy, máy POS không thể chấp nhận được mọi loại ATM của khách hàng. Điều này gây bất tiện cho người dùng. Ngoài ra, do chưa hiểu hết những tính năng ưu việt của POS nên cũng chưa có nhiều cửa hàng kinh doanh sử dụng POS trong thanh toán. Một nguyên nhân khác đó là do thói quen sử dụng tiền mặt trong thanh toán đã ăn sâu vào tư duy của người dân hiện nay, rất khó để thay đổi.

Theo chỉ thị của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đến hết 31-12-2011, các tổ chức phát hành, thanh toán thẻ trên toàn quốc phải hoàn thành kết nối liên thông mạng lưới POS. Để thực hiện điều này, trong tháng 9, Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh Quảng Ninh đã tiến hành kiểm tra kết nối POS toàn hệ thống trên địa bàn tỉnh. Qua kiểm tra cho thấy, đa số các máy kết nối POS đảm bảo được chức năng kết nối thanh toán qua thẻ cho khách hàng. Theo thống kê của Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh Quảng Ninh, số lượng điểm kết nối thành công hiện nay trên địa bàn chỉ đạt gần 50% (197 điểm); tuy nhiên vẫn còn có trên 200 điểm chưa thực hiện được việc kết nối. Trong thời gian tới, việc tăng cường kết nối liên thông mạng lưới POS trên địa bàn sẽ tiếp tục được đẩy mạnh. Theo đó, các ngân hàng sẽ tăng cường việc thực hiện kết nối POS với toàn hệ thống, nhằm đáp ứng tốt hơn các nhu cầu của khách hàng.

Phát triển hệ thống POS cũng không phải là việc quá khó, các ngân hàng có thể hợp tác với các công ty để tận dụng POS nhằm giảm chi phí đầu tư, ngoài ra để kích thích xã hội hoá việc này cần giảm chi phí giao dịch. Tuy nhiên, điều quan trọng hơn là làm sao để sử dụng tiện ích này có hiệu quả nhất. Theo đó, các Ngân hàng thương mại ngoài việc nâng cao chất lượng dịch vụ, chăm sóc khách hàng, hướng dẫn chủ thẻ cách sử dụng nhằm tạo thuận lợi cho người dùng cần có chính sách khuyến khích chủ thẻ, điểm chấp nhận thẻ sử dụng qua các hình thức khuyến mại... Song song với đó, công tác thông tin, truyền thông sử dụng các tiện ích từ ATM (trong đó có thanh toán qua thẻ) cần phải được tuyên truyền mạnh mẽ hơn nữa trên các phương tiện thông tin đại chúng để người dân tiếp cận. Nhà nước có thể xem xét các chính sách hỗ trợ giai đoạn đầu thông qua việc: Miễn giảm thuế nhập khẩu thiết bị POS, có chính sách thuế phù hợp (miễn giảm thuế cho các giao dịch qua POS...), hoặc đưa POS vào tiêu chuẩn để công nhận nhà hàng, khách sạn, siêu thị, điểm bán hàng...

Hồng Nhung

Ông Vũ Thanh Tùng, Giám đốc Eximbank Chi nhánh Quảng Ninh: NHNN có thể xem xét việc hạn chế lắp đặt máy ATM sao cho hiệu quả nhất

Song hành với lượng người dùng tăng thêm, đặc biệt sau khi có Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về việc trả lương qua tài khoản cho các đối tượng hưởng lương từ ngân sách Nhà nước là việc các ngân hàng cố gắng lắp đặt thêm nhiều máy ATM phục vụ khách hàng. Tuy nhiên, bên cạnh những thuận lợi thì cũng còn có bất cập đó là mục tiêu điện tử hoá các giao dịch thanh toán sẽ trở nên khó khăn hơn. Bởi càng nhiều máy ATM đặt tại các trung tâm thương mại, người dùng càng dễ rút tiền mặt để thanh toán khi mua hàng. Cả người mua và người bán đều có thể giao dịch bằng tiền mặt qua máy ATM được đặt khắp mọi nơi.

Theo tôi, NHNN nên xem xét tính hiệu quả của các máy ATM trên địa bàn tỉnh hiện nay, đặc biệt là tại các thành phố lớn (nơi tập trung nhiều máy ATM). Từ đó, một mặt có thể phân bổ lượng máy ATM đến các huyện, thị xã trên địa bàn nhiều hơn; mặt khác, cũng góp phần thúc đẩy gia tăng giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt.

Bà Nguyễn Thị Loan, Phó Giám đốc Vietcombank Chi nhánh Quảng Ninh: Cần có cơ chế, chính sách ưu đãi nhiều hơn cho các đơn vị sử dụng máy POS

Một số doanh nghiệp bán sản phẩm hiện nay còn khá e dè với việc sử dụng máy POS để cho khách hàng thanh toán chính là vì lý do sẽ phải mất % chiết khấu từ hoá đơn mua hàng của khách (trong khi nếu khách dùng tiền mặt để trả thì doanh nghiệp sẽ không mất gì). Bởi vậy, tôi nghĩ trong giai đoạn hiện nay, khi Chính phủ khuyến khích người dân sử dụng thanh toán không dùng tiền mặt để hạn chế đồng tiền lưu thông trên thị trường thì cũng nên chăng xem xét có những cơ chế, chính sách ưu đãi nhất định về thuế cho doanh nghiệp khi doanh nghiệp đó trở thành một đơn vị chấp nhận thẻ thanh toán POS. Còn đối với các ngân hàng cũng nên có những hỗ trợ nhất định như bảo trì máy, hướng dẫn sử dụng thiết bị, quảng bá hình ảnh doanh nghiệp cùng với thẻ ATM… Như vậy mới khuyến khích các doanh nghiệp kinh doanh sản phẩm sử dụng máy POS.

Chị Phạm Thị Thu Hiền, Công ty TNHH TM&DV Bách Khoa 2, phường Quang Trung, TP Uông Bí: Các ngân hàng cần hiện đại hoá, hoàn thiện các dịch vụ thẻ ATM hơn nữa

Muốn thay đổi thói quen sử dụng tiền mặt sang sử dụng thanh toán qua thẻ của người dân hiện nay vẫn là một điều không phải một sớm một chiều là thành công. Tuy nhiên, việc thay đổi này hoàn toàn có thể làm được. Theo đó, các ngân hàng phát hành thẻ nên quan tâm hơn nữa để hiện đại hoá và hoàn thiện các dịch vụ thẻ ATM của ngân hàng mình như liên kết với một số đơn vị kinh doanh để tặng thẻ ATM cho khách hàng; tích điểm cho khách hàng khi thanh toán qua máy POS; dành nhiều phần quà hấp dẫn, giá trị cao để kích thích khách hàng sử dụng dịch vụ nhiều hơn… Khi khách hàng đã chấp nhận dùng thẻ ATM để thanh toán thì thói quen sử dụng tiền mặt cũng sẽ được hạn chế dần.

Chị Nguyễn Thị Thảo, số nhà 409, đường Lê Thánh Tông, TP Hạ Long: Việc tuyên truyền, phổ biến sử dụng máy POS phải rộng rãi hơn

Theo tôi thấy, việc người dân ít sử dụng thẻ ATM trong thanh toán không hoàn toàn là do thói quen thích sử dụng tiền mặt. Có rất nhiều người nhận thức được tiện ích của việc thanh toán không dùng tiền mặt nhưng họ lại không biết nhiều về việc có thể sử dụng thẻ ATM của mình để thanh toán ở những điểm nào và cách thức thanh toán như thế nào. Đó là chưa kể nhiều điểm chấp nhận thanh toán qua thẻ cũng không mặn mà gì với việc giới thiệu dịch vụ này cho khách hàng.

Tôi được biết, trên địa bàn tỉnh ta trong một vài năm trở lại đây đã phát triển thêm nhiều điểm đặt máy POS nhưng chủ thẻ như chúng tôi không hề biết để sử dụng. Vì thế, các ngân hàng phát hành thẻ nên tuyên truyền nhiều hơn về vấn đề này bên cạnh việc tăng cường phát hành thẻ ATM như hiện nay. Bên cạnh đó, ngân hàng và các điểm kết nối dịch vụ cũng cần có một thoả thuận gì đó cho phù hợp để điểm kết nối nhiệt tình hơn nữa trong việc hướng dẫn khách hàng sử dụng thanh toán qua thẻ ATM.

Lê Hồng (thực hiện)