Tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp ở Đông Triều: Chuyển biến tích cực

Phát triển toàn diện trên các lĩnh vực có thế mạnh, giá trị sản xuất nông nghiệp của Đông Triều đạt 1.289 tỷ đồng trong năm qua, chiếm tỷ trọng 8,9% cơ cấu kinh tế của thị xã. Công tác dồn điền, đổi thửa đã tạo ra 25 vùng sản xuất lớn tập trung, tạo ra sản lượng hàng hóa lớn cung cấp cho thị trường. Qua đó cũng đã hình thành và phát triển kết cấu hạ tầng các vùng sản xuất tập trung tương đối tốt, thúc đẩy ứng dụng KHCN vào sản xuất... Đây chính là kết quả đáng khích lệ mà ngành Nông nghiệp Đông Triều đạt được sau hơn 2 năm thực hiện tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp, theo Nghị quyết số 05-NQ/TU ngày 24/12/2015 của BCH Đảng bộ thị xã.

Cánh đồng 120 triệu đồng/ha

Vùng trồng hoa, cây cảnh tại thôn Quảng Mản, xã Bình Khê là 1/25 vùng đã tiến hành dồn điền, đổi thửa trên địa bàn TX Đông Triều.

Thăm cánh đồng trồng hoa, cây cảnh tại thôn Quảng Mản (xã Bình Khê, TX Đông Triều) vào dịp giáp Tết Nguyên đán vừa qua, chúng tôi như ngợp trong màu vàng rực của những vườn quất sai trĩu quả, màu hồng của những ruộng đào phai, đào thế khoe sắc và các loại hoa dơn, cúc, ly đang trổ nụ đầy cành. Đây đó, các nhà vườn tranh thủ tưới, chăm cây, hoa và người dân, thương lái tất bật bứng cây cảnh đưa đi tiêu thụ khắp các ngả đường... Tất cả toát lên sức sống của một vùng quê đang khởi sắc.

Vùng hoa, cây cảnh tại thôn Quảng Mản là 1/25 vùng đã tiến hành dồn điền, đổi thửa tại Đông Triều. Cả thị xã hiện có 15 xã, phường đã thực hiện xong công tác dồn điền, đổi thửa xây dựng cánh đồng mẫu với tổng diện tích 549,9ha và 4.759 hộ dân tham gia. Qua đây tạo điều kiện thuận lợi cho việc tổ chức, chỉ đạo sản xuất, tạo thành vùng sản xuất hàng hóa với năng suất, chất lượng nông sản được nâng lên. Đồng thời, thuận lợi cho áp dụng cơ giới hóa 100% trong khâu làm đất, thu hoạch và giảm chi phí sản xuất, tổn thất sau thu hoạch...

Vườn na dai của gia đình anh Trần Quốc Hương, thôn Đìa Mối, xã An Sinh nằm trong vùng quy hoạch sản xuất tập trung na dai có diện tích 986ha, cho thu nhập từ 200-300 triệu đồng/ha của Đông Triều.

Theo đánh giá của địa phương, sau 2 năm thực hiện Nghị quyết 05, đến nay, lĩnh vực trồng trọt (gồm cả lâm nghiệp) chiếm 36% tỷ trọng cơ cấu ngành, với tổng sản lượng lương thực đạt hơn 51.904 tấn, giá trị thu nhập đạt 120 triệu đồng/ha/năm.

Cùng với trồng trọt, ngành Chăn nuôi (bao gồm cả thủy sản) của thị xã đã khẳng định vị thế của mình khi vươn lên chiếm 64,01% tỷ trọng cơ cấu ngành Nông nghiệp. Đến nay, đàn trâu, bò phát triển ổn định đạt trên 5.000 con, đàn lợn năm 2017 là 75.421 con, đàn gia cầm trên 663.000 con, duy trì đàn bò sữa 200 con. Chăn nuôi tại các trang trại, gia trại đi theo hướng chuyên canh với quy mô lớn theo hướng công nghiệp, bán công nghiệp. Trên địa bàn hiện có trên 200 trang trại, gia trại chăn nuôi lợn với quy mô bình quân từ 150-300 con/lứa; trên 100 trang trại, gia trại chăn nuôi gà với quy mô bình quân trên 1.000 con gà/lứa. Đàn bò sữa giảm các hộ nuôi nhỏ lẻ, tập trung vào các hộ chăn nuôi lớn từ 5 đến 30 con và đi vào hướng chuyên canh. Cùng với sự tăng lên về quy mô, Đông Triều đã thu hút một số doanh nghiệp đầu tư vào sản xuất giống, thương phẩm, giết mổ. Một số các chủ trang trại, gia trại bước đầu đã có sự liên kết giữa người sản xuất và các doanh nghiệp, tạo đầu ra cho sản phẩm.

Diện tích nuôi trồng thủy sản được duy trì ổn định 1.500ha, với năng suất bình quân đạt 4,33 tấn/ha, trong đó, diện tích nuôi thâm canh đạt 10-12 tấn/ha/năm. So với năm 2015, tổng sản lượng thủy sản tăng 25,2%, đạt 7.466 tấn; diện tích nuôi thâm canh công nghiệp tăng 40ha, đạt 400ha; thu nhập bình quân tăng 40 triệu/ha, đạt 300 triệu/ha/năm, nhiều hộ đã làm giàu từ nghề nuôi cá.

Đồng bộ hoá cơ sở hạ tầng và hút nguồn lực đầu tư

Trong 2 năm 2016-2017, bằng nguồn vốn nông thôn mới, nguồn ngân sách thị xã và huy động nguồn lực của nhân dân, thị xã đã tập trung đầu tư hạ tầng dùng chung của 4 vùng điểm, gồm: Cánh đồng mẫu tại xã Bình Dương, Nguyễn Huệ, vùng hoa tại xã Bình Khê và vùng nuôi trồng thủy sản tại xã Hoàng Quế. Tổng kinh phí huy động là 16,461 tỷ đồng, trong đó nhà nước hỗ trợ 13,884 tỷ đồng, còn lại huy động đóng góp của tổ chức, cá nhân. Ngoài ra, các xã, phường cũng tích cực huy động nhiều nguồn lực đầu tư hạ tầng vùng sản xuất tập trung của địa phương được phê duyệt quy hoạch. 2 năm qua đã thực hiện trên 30 hạng mục công trình hạ tầng với tổng kinh phí gần 22 tỷ đồng, trong đó nhà nước hỗ trợ 6,5 tỷ đồng, còn lại huy động nguồn lực từ tổ chức, cá nhân.

Cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp của thị xã hiện đạt trên 95%, trong đó khâu thu hoạch đạt trên 80%. Trong ảnh: Thu hoạch lúa mùa năm 2017 tại xã Thủy An, TX Đông Triều.

Xác định KHCN là động lực then chốt, tạo bước đột phá cho tái cơ cấu ngành nông nghiệp, tỉnh và thị xã đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách khuyến khích ứng dụng KHCN vào sản xuất thông qua doanh nghiệp, nhất là sản xuất giống, ứng dụng công nghệ cao, các tiến bộ kỹ thuật, cơ giới hóa vào sản xuất, bảo quản, chế biến sản phẩm. Trong 2 năm qua, thị xã đã triển khai 15 mô hình, dự án trên địa bàn. Các mô hình đã tích cực đưa các giống mới, có chất lượng cao vào sản xuất đã đem lại hiệu quả kinh tế cao. Đồng thời, tiếp tục thu hút, khuyến khích các nhà đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp trên địa bàn.

Mặc dù đã đạt được nhiều kết quả, tuy nhiên theo đánh giá của địa phương, vẫn còn không ít tồn tại, hạn chế. Đó là mối liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm chưa chặt chẽ, dẫn đến giá cả không ổn định, phần lớn phụ thuộc vào thương lái. Chưa thu hút và kêu gọi được nhiều doanh nghiệp vào đầu tư liên kết sản xuất và chế biến tiêu thụ thành chuỗi. Hạ tầng dùng chung một số vùng chưa đồng bộ, nhất là vùng nuôi trồng thủy sản (thiếu hệ thống tiêu thoát nước, dễ xảy ra dịch bệnh) trong khi nhu cầu nguồn kinh phí đầu tư vùng sản xuất tập trung là rất lớn. Công tác quản lý VSATTP tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn. Chưa dành nguồn lực thích đáng để hỗ trợ phát triển sản xuất, nhất là hỗ trợ cho doanh nghiệp, HTX, người sản xuất áp dụng công nghệ, chế biến nâng cao giá trị sản phẩm các sản phẩm chủ lực của thị xã...

Xác định nguyên nhân và tìm hướng tháo gỡ những tồn tại, hạn chế này là yêu cầu cấp thiết, để mục tiêu tái cơ cấu nông nghiệp của Đông Triều về đích thành công.

Phan Hằng