Tại sao bạn hay mất tiền oan cho Netflix, Spotify?

Các nền tảng streaming trực tuyến thiết kế tinh vi để người dùng quên mất hạn đóng tiền hay hủy gói đăng ký tháng khi cần.

Với sự phát triển của loạt ứng dụng phát trực tuyến như Netflix, Spotify, YouTube Premium, việc trả tiền cho các dịch vụ này không còn quá xa lạ với người Việt. Chấp nhận trả phí dịch vụ hàng tháng, đổi lại họ sẽ nhận được sự tiện lợi - có thể nghe, phát bất cứ lúc nào, bất cứ nơi đâu - và không có quảng cáo.

Tuy nhiên, khi phí hàng tháng ngày càng tăng cũng là lúc người dùng bắt đầu đặt những dịch vụ này lên bàn cân để hủy bớt các gói ít sử dụng, tiết kiệm chi phí. Nhưng điều đó khó hơn bạn tưởng. Các ứng dụng phát trực tuyến được thiết kế tinh vi để khiến chúng ta quên rằng mình có thể hủy đăng ký khi cần.

Tony Hu, Giám đốc chương trình kỹ thuật tại Viện Công nghệ Massachusetts, cho biết người dùng sẽ không nhận được lời nhắc rằng kỳ đăng ký sắp được gia hạn. “Cũng giống như khi bước vào một sòng bạc, bạn sẽ không bao giờ thấy thấy biển báo lối ra được đặt ở vị trí nổi bật với mắt nhìn”, chuyên gia nói thêm.

Tháng 5/2023, nghiên cứu viên Caroline Sinders đã công bố kết quả điều tra về cách các công ty dịch vụ streaming như Netflix, Hulu, Vimeo và New York Times gây khó khăn cho người dùng khi hủy đăng ký gói.

Được thực hiện vào năm 2022, nghiên cứu cho thấy một số hãng đã cố tạo ra rào cản trong quá trình này, ví dụ như yêu cầu phải gọi điện để hủy đăng ký. Mặc dù nghiên cứu cho thấy các nền tảng streaming như Netflix và Hulu dễ hủy hơn, người dùng có thể phải trả phí lâu hơn họ nghĩ vì quên bẵng mà chẳng làm gì cả, Sinders nói.

Các nền tảng này không gửi email nhắc nhở người dùng rằng sắp hết gói dịch vụ. Đến khi đã thanh toán, họ lại không gửi biên lai qua email.

Harry Brignull, chuyên viên tư vấn, đồng thời là tác giả cuốn sách về thủ thuật các công ty công nghệ sử dụng để kiểm soát người dùng, đã chỉ ra rằng ngành công nghiệp phát trực tuyến đã khiến người tiêu dùng quen và chấp nhận cách làm này. “Tại sao tất cả chúng ta đều cảm thấy ổn với điều này? Thông thường, nếu bạn mua đồ từ cửa hàng, bạn luôn đòi nhận biên lai”, ông nói.

Tuy nhiên, các ứng dụng này lại gửi rất nhiều email sau khi người dùng hủy gói. Họ hy vọng thu hút người dùng quay lại bằng cách quảng cáo về các chương trình truyền hình và phim mới.

Netflix từ chối bình luận về lý do không gửi biên lai thanh toán hàng tháng và không thông báo gia hạn. Hãng cũng không đề cập đến cách tốt nhất để mọi người quản lý gói đăng ký của họ và xem các khoản thanh toán trước đây. Hulu, Disney và HBO Max cũng không phản hồi với New York Times.

“Việc không nhắc nhở người dùng có phải là một kiểu thiết kế độc hại hay không. Theo tôi, chúng đúng là như vậy vì các hãng đặt rất nhiều trách nhiệm lên người dùng, buộc họ phải tự ghi nhớ”, nghiên cứu viên Caroline Sinders nhận định

Chiêu trò này này đã trở thành tiêu chuẩn của ngành dịch vụ streaming. Cách duy nhất để thoát khỏi nó là chính chúng ta phải tạo ra một hệ thống nhắc nhở thời điểm hủy đăng ký dịch vụ phù hợp. Chuyên viên tư vấn Harry Brignull khuyến khích người dùng mỗi tháng nên thiết lập lời nhắc vài ngày trước khi đến hạn gia hạn đăng ký.

Chia sẻ với New York Times, Giám đốc Tony Hu tại Viện Công nghệ Massachusetts cũng có có thói quen lập một danh sách các ứng dụng streaming ông đóng phí hàng tháng, cùng những bộ phim mà ông và gia đình đang theo dõi. Danh sách này sẽ giúp họ xác định thời điểm nên hủy.

Bên cạnh đó, thanh toán thông qua ứng dụng ví điện tử bên thứ 3 à một cách khác để nhận được lời nhắc khi đến ngày gia hạn.

Ví dụ như khi đăng ký Netflix qua App Store của Apple, bạn sẽ được hãng lập hóa đơn và gửi biên lai thanh toán hàng tháng qua email. Momo cũng tương tự. Apple cũng giúp bạn dễ dàng xem tất cả gói đăng ký và ngày gia hạn của mình trong ứng dụng cài đặt, để có thể hủy chúng dễ dàng hơn.

Nhưng nếu muốn đảm bảo hệ thống không bao giờ có thể gia hạn tự động, bạn nên hủy đăng ký ngay sau khi mua gói. Điều đó có nghĩa là nếu tháng sau muốn sử dụng tiếp, bạn sẽ lại phải đăng ký thêm một lần. Mặc dù tốn nhiều công sức và thời gian hơn bình thường, thói quen này sẽ rất hiệu quả để giúp bạn kiểm soát gói dịch vụ hàng tháng, New York Times nhận định.

Nói chung, dù chọn cách làm nào, điều quan trọng nhất vẫn là nên “giảm tốc” và “bình tĩnh” lại, nghiên cứu viên Sinders nói. Khi bạn đã sẵn sàng hủy đăng ký, hãy làm việc đó trên laptop hoặc tablet thay vì trên điện thoại. Bởi vì dùng smartphone, bạn có thể dễ dàng bị gián đoạn hoặc mất tập trung bởi hàng loạt ứng dụng và thông báo. Hay khi tạo lời nhắc hủy đăng ký, bạn hãy đặt thời gian vài ngày trước khi hệ thống trừ tiền.