Phát triển sản phẩm hương sạch

Từ các nguyên liệu tự nhiên, HTX Thảo mộc Tuệ Lâm (Bình Liêu) đã nghiên cứu ra công thức, quy trình sản xuất sản phẩm hương sạch. Đây là giải pháp hợp lý, khoa học vừa tận dụng các nguyên liệu tự nhiên, sản phẩm thừa sau quá trình trưng cất tinh dầu hồi, quế vừa sản xuất ra các sản phẩm sạch, an toàn cho người tiêu dùng.

Ông Đỗ Đức Uyên, Giám đốc HTX Thảo mộc Tuệ Lâm (thôn Nà Bắp, Húc Động, Bình Liêu) chia sẻ: Cơ sở chúng tôi có thế mạnh sản xuất các loại tinh dầu hồi quế. Với nguồn nguyên liệu dồi dào, chất lượng, sẵn có ở địa phương, các sản phẩm truyền thống này nhanh chóng được khách hàng tiêu thụ khá mạnh từ năm 2016. Trong đó, các sản phẩm thừa, bã từ việc sản xuất tinh dầu hồi quế bỏ đi rất nhiều. Ban đầu các phế phẩm này không được tận dụng mà chỉ để cho người dân làm phân bón rau, chống sâu bệnh. Thấy lãng phí, ông Uyên cũng tính toán các phương án để tận dụng sản phẩm thừa này.

Sau quá trình trưng cất tinh dầu hồi và quế, bã được thải ra số lượng rất lớn, lên tới hàng chục tấn, rất lãng phí. Vì thế, đầu năm 2020, qua nghiên cứu trên mạng, anh Uyên nhận thấy nghề làm hương là cách tốt nhất để tận dụng hiệu quả nguồn nguyên liệu thừa trên.

Vì thế, anh quyết định làm sản phẩm hương sạch từ thảo mộc sẵn có từ quá trình sản xuất tinh dầu và nguyên liệu truyền thống ở địa phương. Vốn sinh ra ở Nam Định - vùng có truyền thống làm hương, anh Uyên đã lặn lội về quê tìm học kỹ thuật làm hương truyền thống; về tận vùng làng hương Thăng Bình (Quảng Nam) tìm hiểu, mua thêm nguyên liệu làm hương.

Sẵn nguồn nguyên liệu, anh Uyên bắt tay vào sản xuất hương sạch. Tuy nhiên, làm hương sạch không hề đơn giản, đặc biệt là hương bài. Không giống với các loại hương khác, để làm hương bài không hề đơn giản bởi hương bài rất ít bắt lửa, khó cháy. Sau hơn nửa năm mày mò, nghiên cứu, cuối năm 2020, anh Uyên và các kỹ thuật viên của HTX đã tìm ra công thức chuẩn, tỉ lệ các nguyên liệu phối trộn với nhau cũng như quy trình chế biến hương sạch. 

Theo đó, hương sạch sẽ được chế biến hoàn toàn từ các nguyên liệu sạch như bột hồi, quế, bã mía, bột cây bời lời có tác dụng kết dính được nhập từ Quảng Nam. Đặc biệt với hương bài sạch, cần có thêm rễ cây bài được thu hái tại các khu rừng ở Bình Liêu. Tất cả các nguyên liệu này sẽ được cho vào sơ chế, trải qua các công đoạn rửa, trộn, nghiền thành bột nghiền và phối trộn với nhau theo tỷ lệ nhất định.

Sau đó, hỗn hợp trên sẽ được đưa vào máy bắn hương. Que tre dùng để ép thành hỗn hợp bột hương cũng được nhuộm màu bằng nước cây cơm lông, chứ không dùng phẩm màu.

Đối với hương sạch, để đảm bảo chất lượng, mỹ quan, sản phẩm phải dùng máy sấy chứ không dùng cách phơi truyền thống. “Bởi hoàn toàn không dùng các phụ gia kết dính, nên hương sạch được sấy bằng công nghệ sấy kín, kiểm soát được nhiệt độ để hương khô từ từ không thì hương sẽ nứt. Đồng thời khi sấy không được dùng nhiệt độ quá cao, sẽ khiến hương mất mùi", anh Uyên cho biết thêm.

Sản phẩm hương sạch sau khi được sấy khô ráo sẽ được cơ quan chức năng kiểm nghiệm an toàn, không độc hại với người dùng, mới được đưa ra đóng gói.

Để đảm bảo chất lượng sản phẩm hương sạch, cơ sở đã đầu tư hệ thống nhà xưởng rộng khoảng 200-300m2, máy móc thiết bị đầy đủ gồm: Máy trộn rửa nguyên liệu, máy sấy, máy nghiền, máy bắn hương... Tổng giá trị đầu tư trên 600 triệu đồng. Sản phẩm hương sạch tham gia OCOP tháng 10/2020. Hiện sản phẩm của đơn vị đã được xuất bán rộng rãi trong tỉnh và các tỉnh ngoài như: Lào Cai, Hà Nội, TP Hồ Chí Minh.