Thẩm phán Mỹ dừng lệnh đóng cửa USAID

Thẩm phán liên bang hôm 18/3 cho rằng Elon Musk và Ủy ban Hiệu suất chính phủ (DOGE) của Nhà Trắng có khả năng vi phạm Hiến pháp khi đóng cửa USAID.

Thẩm phán Tòa án Quận Theodore Chuang ra phán quyết có lợi cho một nhóm gồm hơn hai chục nhân viên và nhà thầu hiện tại và trước đây của USAID. Những người này phản đối các nỗ lực đóng cửa USAID, do DOGE và ông Musk thực hiện.

Thẩm phán Chuang chấp thuận một phần yêu cầu của nhóm và cho biết trong một quyết định dài 68 trang rằng DOGE và Musk có khả năng vi phạm Điều khoản Bổ nhiệm và phân chia quyền lực của Hiến pháp Mỹ.

Ông ra lệnh cho Musk và các nhân viên của lực lượng chuyên trách DOGE khôi phục quyền truy cập vào email, hệ thống thanh toán và các hệ thống điện tử khác cho tất cả các nhân viên USAID hiện tại và các nhà thầu dịch vụ cá nhân.

Thẩm phán cũng ngăn cản DOGE và Musk thực hiện bất kỳ hành động nào liên quan đến việc đóng cửa USAID, bao gồm cho nhân viên nghỉ hành chính, sa thải nhân viên USAID, đóng cửa các tòa nhà, văn phòng hoặc chi nhánh và xóa nội dung trên các trang web.

Theo lệnh của thẩm phán, DOGE và Musk bị cấm thực hiện bất kỳ hành động nào khác liên quan đến USAID mà không có "sự cho phép rõ ràng" của một viên chức cơ quan có thẩm quyền pháp lý để thực hiện hành động. Chính quyền ông Trump có khả năng sẽ kháng cáo quyết định này.

Ông Chuang nói: "Nếu một tổng thống có thể không chịu sự giám sát của Điều khoản bổ nhiệm, bằng cách để các cố vấn vượt ra ngoài vai trò truyền thống của cố vấn Nhà Trắng - những người truyền đạt ưu tiên của tổng thống cho các giám đốc cơ quan, thay vào đó cho họ thực hiện quyền hạn đáng kể trong toàn bộ chính phủ liên bang và bỏ qua các viên chức được bổ nhiệm hợp lệ, thì Điều khoản bổ nhiệm sẽ chỉ còn là một thủ tục kỹ thuật".

USAID là một trong những cơ quan đầu tiên bị DOGE giám sát như một phần trong kế hoạch toàn diện của ông Trump nhằm thu hẹp quy mô của chính phủ liên bang. Ngay sau khi tổng thống trở lại nhiệm kỳ thứ hai, cơ quan này, được thành lập vào năm 1961, phải chịu lệnh tạm dừng tài trợ viện trợ nước ngoài trong 90 ngày, gây thiệt hại cho các tổ chức phi lợi nhuận, doanh nghiệp và nhóm viện trợ nhận được tài trợ từ USAID.

Các thành viên nhóm DOGE cũng được tiếp cận hệ thống tài chính và nhân sự của cơ quan này, và hàng trăm viên chức USAID bị cho nghỉ hành chính. Trang web của cơ quan bị đóng vào tháng trước, các tài khoản email bị vô hiệu hóa và trụ sở chính của USAID tại Washington, D.C. bị Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Mỹ tiếp nhận.

Các nhân viên và nhà thầu dịch vụ cá nhân không xác định danh tính của USAID đã đệ đơn kiện Musk và DOGE vào giữa tháng 2 và lập luận rằng hành động của Musk vi phạm Điều khoản Bổ nhiệm của Hiến pháp. Vụ kiện này là một trong số nhiều vụ kiện được đệ trình sau khi DOGE được thành lập, thách thức hành động của Musk và quyền tiếp cận các hệ thống liên bang nhạy cảm của lực lượng đặc nhiệm.