Thành lập Ủy ban Đạo đức Trí tuệ nhân tạo

Tại hội thảo về trí tuệ nhân tạo an toàn ngày 5/12 ở Hà Nội, Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ CNTT Việt Nam (Vinasa) công bố thành lập Ủy ban Đạo đức Trí tuệ nhân tạo. Sự kiện có sự chứng kiến của giáo sư Yoshua Bengio, một trong những người được mệnh danh là "cha đỡ đầu của AI".

Ủy ban ra đời nhằm thể hiện nỗ lực của Việt Nam trong việc xây dựng hệ sinh thái AI, trong đó đổi mới sáng tạo phải được phát triển trong khuôn khổ đạo đức, đảm bảo khả năng cạnh tranh toàn cầu và bảo vệ các giá trị xã hội.

Ngoài việc xây dựng chính sách và tiêu chuẩn đánh giá rủi ro, Ủy ban có vai trò là cầu nối hợp tác quốc tế và cố vấn cho Chính phủ. Các với các nhiệm vụ gồm phát triển tiêu chuẩn an toàn AI, phân tích rủi ro và nâng cao nhận thức về AI có trách nhiệm.

Nhiều quốc gia và khu vực trên thế giới đã bắt đầu đưa ra quy định cụ thể về đạo đức AI, trong đó có luật EU AI Act của châu Âu, Nguyên tắc AI của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), hay Khuyến nghị AI có đạo đức của UNESCO. Tất cả nhằm thiết lập các tiêu chuẩn quan trọng về tính minh bạch, trách nhiệm và công bằng trong quản trị AI.

Ủy ban Đạo đức AI ra đời cho thấy cam kết mạnh mẽ của Việt Nam trong việc đồng hành cùng cộng đồng quốc tế để giải quyết những thách thức và khai thác cơ hội phức tạp mà AI mang lại.

"Khi chúng ta khám phá tiềm năng của AI, điều quan trọng là ưu tiên quy chuẩn về an toàn và đạo đức. Thách thức không chỉ nằm ở việc tiến xa trong AI, mà còn ở việc ứng dụng công nghệ này một cách có trách nhiệm, cũng như đảm bảo nó đang phục vụ nhân loại, không làm tổn hại đến các giá trị cốt lõi", giáo sư Bengio phát biểu. "Việc thành lập Ủy ban Đạo Đức AI là bước đi quan trọng để dẫn dắt Việt Nam đến một tương lai phát triển AI phù hợp với các tiêu chuẩn toàn cầu về minh bạch, trách nhiệm và lợi ích xã hội".

Ông Nguyễn Tử Quảng, Phó chủ tịch Vinasa, sẽ là Chủ tịch Ủy ban Đạo đức AI. Theo ông, giống như bất kỳ công nghệ mới nào, AI không chỉ mang đến cơ hội mà còn ẩn chứa những nguy cơ, đòi hỏi sự cẩn trọng từ các nhà nghiên cứu và phát triển.

"Trong bối cảnh AI tạo ra cả cơ hội lẫn thách thức chưa từng có, nhu cầu về quản trị có trách nhiệm trở nên cấp bách hơn bao giờ hết. Ủy ban là một trong những minh chứng cho tầm nhìn của Việt Nam trong việc đảm nhận vai trò dẫn dắt có trách nhiệm trong kỷ nguyên AI", ông Trương Gia Bình, Chủ tịch FPT, cho biết.

Vào tháng 6, Thứ trưởng Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy cũng đề cập vấn đề đạo đức, pháp lý liên quan đến AI. Ông mong muốn có các nghiên cứu đánh giá tác động đến xã hội khi triển khai ứng dụng AI trong cuộc sống và đề ra các giải pháp với xã hội, gia đình, giáo dục...

Hồi tháng 5, đại diện Bộ Công an cho rằng cần sớm hoàn thiện hành lang pháp lý về AI, quy định trách nhiệm nếu trí tuệ nhân tạo bị lợi dụng để phạm tội. Đánh giá AI là công nghệ quan trọng, có thể mang lại đột phá cho phát triển kinh tế, tuy nhiên theo Thượng tá Nguyễn Anh Tuấn, Phó giám đốc Trung tâm Dữ liệu Quốc gia về Dân cư - Bộ Công an, AI tiềm ẩn nhiều rủi ro, tác động tiêu cực đến an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội. Các nguy cơ được nhắc đến như vi phạm quyền riêng tư, thông tin sai sự thật, phân biệt đối xử, bị lợi dụng để lừa đảo.