Thị trường gạo sẽ có thêm tín hiệu tích cực

Thị trường sẽ có thêm tín hiệu tích cực khi Thái Lan đang trong quá trình đàm phán với Việt Nam và Ấn Độ nhằm giải quyết vấn đề giá gạo sụt giảm.

Giá lúa tươi bật tăng trở lại

Tình trạng giá gạo xuất khẩu giảm kéo dài từ cuối năm 2024 đến nay đã tác động mạnh mẽ đến thị trường lúa gạo trong nước. Tuy nhiên, với các động thái điều hành của các Bộ ngành và địa phương, trong 2 ngày qua, giá lúa tươi đã bật tăng nhẹ trở lại.

Cụ thể, giá lúa gạo trong nước điều chỉnh tăng 100 đến 200 đồng/kg với một số loại lúa như Đài thơm, OM, lúa Nhật, lúa nàng hoa dao động trong khoảng từ 5.700-9.200 đồng/kg.

Trên thị trường xuất khẩu, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam hôm nay bình ổn so với cuối tuần qua. Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam, hiện gạo tiêu chuẩn 5% ở mức 389 USD/tấn; gạo 25% tấm ở mức 364 USD/tấn; gạo 100% tấm ở mức 307 USD/tấn.

Giải pháp vượt qua giai đoạn giá xuất khẩu gạo giảm

Mức tăng nhẹ này được đánh giá là không bền vững trong bối cảnh nguồn cung gạo trên thị trường thế giới giai đoạn này đang khá dồi dào. Vì thế, nhiều giải pháp đã được các bên đưa ra để chặn đà giá giảm.

Hiệp hội lương thực Việt Nam (VFA) kiến nghị Bộ Công thương kích hoạt giá sàn gạo xuất khẩu theo Nghị định 107. Mức đề nghị là 500 USD/tấn. Theo VFA, đề xuất này nhằm ngăn chặn hiện tượng doanh nghiệp cạnh tranh không lành mạnh về giá, bảo đảm giá mua lúa gạo từ người nông dân không bị giảm tương ứng. Bên cạnh đó, VFA kiến nghị Ngân hàng Nhà nước cung cấp gói tín dụng lãi suất thấp, kéo dài thời gian vay để doanh nghiệp trữ gạo, chủ động giá bán thay vì bán thô ồ ạt.

Ông Trần Tấn Đức - Tổng Giám đốc Tổng công ty Lương thực miền Nam cho biết: “Giai đoạn này các doanh nghiệp vừa mua, vừa bán, vừa xuất khẩu nhưng cũng trữ lại. Khi mua tại thời điểm này, chúng ta chuyển từ kho của doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp xuất khẩu sang kho Cục Dự trữ quốc gia của doanh nghiệp Nhà nước và tạo tính thanh khoản. Các doanh nghiệp có tiền để tiếp tục triển khai thu mua. Tôi thấy, mua tạm trữ trong giai đoạn này rất cần thiết”.

Cùng với tiếp tục mở rộng Đề án 1 triệu ha chất lượng cao, phát thải thấp, điều chỉnh cơ cấu mùa vụ sản xuất cũng sẽ được ngành nông nghiệp tính toán để vừa thích ứng hạn mặn, vừa thích ứng thị trường

Ông Huỳnh Tấn Đạt - Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, Bộ Nông nghiệp và Môi trường chia sẻ: “Bên cạnh đó, chúng tôi khuyến khích bà con nông dân chuyển đổi, đa dạng hóa các sản phẩm, đặc biệt chế biến các sản phẩm từ gạo. Hiện nay, các địa phương đã áp dụng rất mạnh đối với các sản phẩm này để làm sao có sản phẩm OCOP, những sản phẩm chủ lực của từng địa phương để chúng ta có thể nâng cao giá trị, giảm áp lực cho mặt hàng lúa gạo trong thời gian tới”.

Ông Trương Mạnh Linh - Giám đốc điều hành kinh doanh gạo, Tập đoàn Tân Long nêu ý kiến: “Chúng tôi đẩy mạnh thu mua cũng như sấy, trữ, bảo quản sau thu hoạch cho các hợp tác xã, các đối tác mà chúng tôi đang liên kết, xử lý lúa gạo đạt đúng được thời gian yêu cầu, đạt đúng chất lượng”.

Theo ngành chức năng và các doanh nghiệp, với cơ cấu 80% là lúa chất lượng cao, gạo Việt ít bị ảnh hưởng bởi sự cạnh tranh từ gạo giá rẻ của Ấn Độ. Từ thế mạnh phân khúc riêng, hiện nông dân trồng lúa thơm và đặc sản như ST25 vẫn được thương lái mua với giá cao hơn cùng kỳ. Những doanh nghiệp xuất khẩu thị trường cao cấp vẫn giữ được mức giá từ 720 USD -1220 USD/tấn.

Thái Lan đề xuất đàm phán để ổn định giá gạo

Thị trường sẽ có thêm tín hiệu tích cực khi Thái Lan đang trong quá trình đàm phán với Việt Nam và Ấn Độ nhằm giải quyết vấn đề giá gạo sụt giảm. Động thái trên diễn ra trong bối cảnh giá gạo Thái Lan hiện nay đã giảm 30% so với cùng kỳ năm ngoái.

Bộ Thương mại Thái Lan cho biết, các cuộc đàm phán với Ấn Độ và Việt Nam sẽ tập trung vào việc phối hợp các chiến lược thị trường để kiểm soát cạnh tranh nhằm ngăn chặn giá giảm thêm và đưa ra các biện pháp hỗ trợ người nông dân trồng lúa ở cả ba quốc gia.

Cùng với đó, Bộ Thương mại Thái Lan cũng đang triển khai các phương án cải thiện sinh kế cho người nông dân, hối thúc chuyển hướng sang các loại cây trồng thay thế có thu nhập cao.

Theo Bộ Thương mại Thái Lan, nông dân ở miền Trung nước này đã bắt đầu thu hoạch lúa trái vụ, nhưng giá gạo ở nước này hiện đã giảm khoảng 4.000 Baht một tấn so với cùng kỳ năm trước, xuống còn khoảng 6.000 - 7.000 Baht tức là từ 178-210 USD/tấn.

Nguyên nhân giá gạo giảm chủ yếu là do các yếu tố bên ngoài, đáng chú ý là việc Ấn Độ nối lại xuất khẩu và nhu cầu giảm mạnh từ Indonesia và Philippines.

Theo Bộ Thương mại Thái Lan, Chính phủ nước này đang xem xét các loại cây trồng có giá trị khác mà nông dân có thể trồng dễ dàng và mang lại lợi nhuận; đồng thời cho biết với giá thị trường hiện tại, nông dân có thể mong đợi mức giá gạo khoảng 9.500 Baht/tấn. Bộ Thương mại Thái Lan dự báo, lượng gạo xuất khẩu của nước này trong năm nay sẽ giảm 24% so với năm ngoái, xuống còn khoảng 7,5 triệu tấn.

Cùng với giải pháp trong nước, liên kết quốc tế sẽ là cơ sở để Việt Nam tăng cường sự chủ động điều phối thị trường. Dự báo nhu cầu nhập khẩu gạo từ Trung Quốc, Philippines năm nay khoảng 5-6 triệu tấn và sẽ tăng từ quý II/2025 cũng là yếu tố hỗ trợ giá gạo Việt Nam phục hồi.