Thiệt hại Iran có thể hứng chịu trong đòn không kích của Israel

Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) ngày 26/10 triển khai chiến dịch Ngày Ăn năn tấn công loạt mục tiêu quân sự tại Iran, trong đó có trận địa phòng không và cơ sở chế tạo tên lửa đạn đạo. Truyền thông Israel đưa tin IDF điều hơn 100 máy bay quân sự, trong đó có tiêm kích tàng hình F-35, và phi cơ không người lái (UAV) tham gia chiến dịch.

Iran và Israel chưa công bố thông tin chi tiết về thiệt hại sau trận không kích.

Ảnh vệ tinh thương mại công bố ngày 27/10 và được hãng tin AP phân tích cho thấy thiệt hại đáng kể nhất có thể quan sát được là tại Parchin, cách thành phố Tehran khoảng 40 km về phía đông. Một tòa nhà ở đây bị phá hủy hoàn toàn, trong khi một số công trình bị hư hại.

Viện Khoa học và An ninh Quốc tế (ISIS) có trụ sở tại Mỹ cho rằng tòa nhà bị phá hủy trên sườn núi ở Parchin có tên Taleghan 2. Cơ sở này có thiết bị thử nghiệm các vụ nổ quy mô nhỏ, nhằm mô phỏng quá trình kích hoạt vụ nổ hạt nhân. Tuy nhiên, không rõ thiết bị còn ở tòa nhà Taleghan 2 vào thời điểm Israel tập kích hay không.

Israel không tấn công các cơ sở làm giàu uranium hoặc nhà máy hạt nhân Iran trong chiến dịch ngày 26/10. Rafael Mariano Grossi, giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), khẳng định các cơ sở hạt nhân Iran không bị ảnh hưởng, thanh tra của cơ quan này vẫn an toàn và đang tiếp tục công việc.

Ảnh vệ tinh còn cho thấy ít nhất hai công trình tại Khojir, cách trung tâm Tehran khoàng 20 km, bị hư hại trong trận tập kích.

Theo các chuyên gia phương Tây, loạt công trình trúng đòn không kích tại Khojir và Parchin là nơi Iran đặt thiết bị chế tạo nhiên liệu rắn dành cho tên lửa đạn đạo. Hư hại với các cơ sở này có thể làm gián đoạn đáng kể khả năng chế tạo mới và bổ sung kho dự trữ tên lửa đạn đạo của Iran, sau khi nước này phóng hàng trăm quả trong hai trận tập kích nhằm vào Israel hồi tháng 4 và tháng 10.

Một nhà máy tại khu công nghiệp Shamsabad, phía nam Tehran, dường như cũng bị hư hại trong đòn không kích. Nơi này có địa chỉ trùng với công ty TEICO chuyên sản xuất máy móc, thiết bị trong lĩnh vực dầu khí của Tehran. Doanh nghiệp Iran chưa bình luận về thông tin.

Ba quan chức Iran và ba quan chức Israel giấu tên cho biết trận tập kích của IDF còn phá hủy một số tổ hợp phòng không được triển khai để bảo vệ khu tổ hợp hóa dầu Bandar Imam và cảng gần đó, cùng nhà máy lọc dầu Abadan ở tỉnh Khuzestan và nhà máy tinh chế khí đốt Tange Bijar tại tỉnh Ilam.

Theo các quan chức Iran, những tổ hợp phòng không bị phá hủy đặt ra lo ngại về nguy cơ những trung tâm kinh tế và năng lượng trọng yếu trúng đòn nếu Israel và Iran tiếp tục tập kích ăn miếng trả miếng nhau.

Ba quan chức Israel cho biết một số đài chỉ huy di động và radar bị nhắm mục tiêu, chịu thiệt hại nghiêm trọng và không còn hoạt động. Một người trong số này khẳng định Israel chỉ tấn công hệ thống phòng không bảo vệ khu tổ hợp hóa dầu Bandar Imam, không nhằm trực tiếp vào địa điểm này.

Quân đội Iran thông báo 4 binh sĩ phòng không thiệt mạng, một số hệ radar phòng không tại Khuzestan, Ilam và Tehran chịu thiệt hại nhỏ. Tehran cũng nhấn mạnh lực lượng vũ trang đang khắc phục thiệt hại liên quan.

Ngoài tấn công trận địa phòng không bảo vệ cơ sở dầu khí, các quan chức còn nói rằng IDF đã phá hủy 3 khẩu đội tên lửa phòng không S-300 của Iran. Một tổ hợp S-300 từng bị vô hiệu hóa trong trận tập kích nhằm vào căn cứ quân sự ở tỉnh Isfahan hồi tháng 4.

"Iran không có khả năng thay thế kịp thời các hệ thống đó, điều này khiến họ trở nên dễ tổn thương hơn nhiều trước các cuộc tập kích trong tương lai", Ali Vaez, chuyên gia về Iran tại Tổ chức Khủng hoảng Quốc tế có trụ sở tại Mỹ, nêu quan điểm.

Giới chức Iran chưa bình luận về thông tin các hệ thống S-300 bị hư hại hoặc phá hủy trong cuộc không kích. Ngoài tên lửa S-300, phòng không Iran vẫn sở hữu những tổ hợp phòng thủ với tính năng tương đồng như AD-200 và Bavar-373.

Ba cơ sở chế tạo tên lửa của Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) là Falagh, Shaid Ghadiri và Abdol Fath cũng bị tập kích. Nhóm quan chức Israel tuyên bố trận không kích đã làm giảm năng suất chế tạo tên lửa của Iran. Tuy nhiên, các nguồn tin tại Tehran bác thông tin và cho biết những cơ sở này chịu thiệt hại nhỏ, chỉ gây trở ngại trong thời gian ngắn.