Bài 2: Lộ trình đưa cảng biển trở thành mũi nhọn của nền kinh tế dịch vụ

Nghị quyết 15-NQ/TU của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã đặt ra 8 chỉ tiêu cụ thể trong 3 giai đoạn 2019-2025 và 2026-2030 và tầm nhìn đến năm 2045. Trong đó, nhấn mạnh phát triển cảng biển Quảng Ninh phải rõ tính chất đặc thù, bám sát chủ trương, định hướng trong Chiến lược phát triển kinh tế biển Việt Nam.

Tàu ANNOU MAX trọng tải 176.364 tấn là tàu vận tải lớn nhất từ xưa đến nay cập cảng phía Bắc, neo hạ tại khu vực cảng Hòn Nét, TP Cẩm Phả ngày 4/6/2019.

Cú hích cho phát triển cảng biển

Nghị quyết 15-NQ/TU đặt mục tiêu, giai đoạn 2019-2025, cảng biển phấn đấu doanh thu đạt khoảng 25.000 tỷ đồng, tăng trưởng bình quân 17,5%, đóng góp khoảng 1,2-1,5% trong GRDP của tỉnh, phát triển dịch vụ cảng hành khách có giá trị tăng cao; phát triển thêm từ 2-3 dịch vụ cảng hàng hóa; ưu tiên hoàn thiện hạ tầng cảng biển. Giai đoạn 2026-2030, cảng biển phấn đấu doanh thu đạt khoảng 47.500 tỷ đồng, tăng trưởng bình quân 18,5%, đóng góp khoảng 3-3,5% trong GRDP của tỉnh; đầu tư Cảng khách quốc tế Vân Đồn, Vạn Hoa thành cảng lưỡng dụng... Đến năm 2045, định hướng phát triển cảng biển và kết cấu hạ tầng theo hướng đồng bộ, hiện đại, ứng dụng mạnh mẽ khoa học kỹ thuật vào quản lý, khai thác, phát triển 20/20 dịch vụ, phát triển hậu cần sau cảng và logistics theo quy hoạch. Giai đoạn này sẽ tập trung khai thác tối đa quy hoạch khu bến Yên Hưng, TX Quảng Yên để xây dựng nơi đây thành trung tâm dịch vụ cảng biển, mang đặc thù là nơi cung cấp các dịch vụ logistics cho hệ thống các cảng của TP Hải Phòng.

Để triển khai thực hiện nghị quyết, tỉnh đã tổ chức xây dựng kế hoạch, bám sát, cụ thể hóa lộ trình, tiến độ, nhu cầu vốn đầu tư cho từng giai đoạn. Cùng với đó là các nhiệm vụ, giải pháp phù hợp, có trọng tâm, trọng điểm gắn với tình hình thực tế của tỉnh và từng địa phương, đơn vị.

Giải pháp chủ yếu của kế hoạch sẽ tập trung vào tháo gỡ điểm nghẽn, nâng cao năng lực quản trị, khả năng thích ứng môi trường kinh doanh của các đơn vị, doanh nghiệp; ưu tiên đầu tư phát triển hạ tầng cảng biển là kho bãi, khu hậu cần logistics, cảng cạn. Về dịch vụ, sẽ phát triển cảng khách quốc tế theo hướng chất lượng cao, tầm cỡ quốc tế, nâng cao chất lượng 9 nhóm dịch vụ cảng hàng hóa thế mạnh, là: Dịch vụ công, dịch vụ kinh doanh trực tiếp, dịch vụ lưu kho bãi, dịch vụ xếp dỡ hàng hóa, cung ứng tàu biển lai dắt, dịch vụ đa phương thức...

Để thu hút nguồn hàng, Quảng Ninh sẽ triển khai nhiều chính sách thu phí hạ tầng theo hướng ưu đãi; tiếp tục xúc tiến đầu tư cho phát triển hạ tầng cơ sở gắn với cụm, khu công nghiệp, khu kinh tế, mở thêm các tuyến vận tải hàng hóa, liên kết dịch vụ, đào tạo nguồn nhân lực, các giải pháp về marketing quảng bá, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp khai thác cảng để hình thành chuỗi dịch vụ - du lịch đường biển kết nối chặt chẽ với nhau. Bên cạnh đó là xây dựng cơ chế giám sát chất lượng hoạt động dịch vụ cảng biển, khuyến khích các doanh nghiệp cùng ngành nghề thành lập và tham gia hiệp hội để hỗ trợ phát triển thu hút nguồn hàng bằng những lợi thế cạnh tranh, hình thành những tổng kho hàng hóa.

Việc ban hành Nghị quyết nhằm xây dựng chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chính sách pháp luật và các chương trình, đề án, dự án, đặc biệt là huy động nguồn lực trong kế hoạch đầu tư trung hạn cho phát triển kinh tế biển phù hợp với chiến lược, kế hoạch phát triển KT-XH nước ta trong thời kỳ mới.

Cơ hội bứt phá

Hiện tuyến đường biển của Quảng Ninh đảm nhận khoảng 8,3% khối lượng vận chuyển hàng hóa và 11,3% khối lượng vận chuyển hành khách, chiếm 40,5% tổng lượng hàng hóa thông qua các cảng biển khu vực phía Bắc. Quảng Ninh đẩy mạnh phát triển kinh tế biển gắn với toàn bộ nền kinh tế của tỉnh đang là định hướng, xu thế lớn, phù hợp với chủ trương, chiến lược phát triển kinh tế của đất nước đó là vươn ra biển lớn, gắn với chủ động tăng cường và mở rộng quan hệ đối ngoại, hợp tác quốc tế về biển.

Siêu du thuyền Aviva của tỷ phú người Anh Joe Lewis (ông chủ đội bóng đá Tottenham Hotspur), đến Hạ Long vào tháng 5/2019.

Từ tinh thần “xương sống” là Nghị quyết 15-NQ/TU, Quảng Ninh đã thành lập Ban chỉ đạo và xây dựng kế hoạch phát triển cảng biển và dịch vụ cảng biển, triển khai đồng bộ các giải pháp hỗ trợ phát triển như thực hiện miễn, giảm phí cơ sở hạ tầng cảng biển; thành lập bộ phận cải cách thủ tục hành chính thường trực tại các cảng; chỉ đạo các cơ quan chức năng tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các hãng tàu làm thủ tục thông quan hàng hóa... các giải pháp này đang rất phù hợp với nhu cầu thực tế của vận tải biển hiện nay trên thế giới.

Việc sử dụng tàu to sẽ tiết kiệm được chi phí vận tải, thời gian chờ đợi làm hàng, do không phải chuyển tải hàng hóa tại cảng trung gian, tạo điều kiện thuận lợi cho khách hàng, đảm bảo chất lượng hàng hóa... đã được các hãng tàu, chủ hàng đánh giá cao.

Điều này thể hiện qua việc ngoài tuyến hàng kết nối truyền thống như ACS đón các tàu chở container cỡ lớn trên 5.000 Teus vào làm hàng theo tuyến Ấn Độ - Malaysia - Singapore - Cái Lân (Việt Nam) - Hàn Quốc - Trung Quốc... thời gian qua hệ thống cảng biển của Quảng Ninh bắt đầu đón nhận những tàu hàng siêu trường, siêu trọng như tàu ANNOU MAX, quốc tịch Marshall IsLands, tải trọng 176.364 tấn, lớn nhất từ xưa đến nay đã hạ neo tại khu vực cảng Hòn Nét, TP Cẩm Phả. Sau đó là liên tiếp các tàu tải trọng trên 150.000 tấn về làm hàng tại Quảng Ninh.

Không chỉ hàng hóa, lượng hành khách thông qua tàu biển để đến với Quảng Ninh thời gian qua cũng tăng đột biến. Đặc biệt, từ sau khi Quảng Ninh đưa Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long vào khai thác, các tàu biển quốc tế, đẳng cấp 5 sao của các hãng lữ hành uy tín đều chọn Hạ Long là điểm đến, trong đó có cả các siêu du thuyền.

Tỷ phú người Anh Joe Lewis (ông chủ đội bóng đá Tottenham Hotspur), đến Hạ Long vào tháng 5/2019 bằng siêu du thuyền Aviva đã cho biết, ông đi qua nhiều cảng tàu trên thế giới và 6 cảng tàu của Việt Nam thì Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long là cảng tàu đẹp, hiện đại và thuận lợi nhất, rất phù hợp để các du thuyền hạng sang ghé thăm.

Theo thống kê từ Cảng vụ hàng hải Quảng Ninh, trong 7 tháng năm 2019 đã có trên 46 triệu tấn hàng hóa, thông qua các cảng của Quảng Ninh, tăng 127% so với cùng kỳ năm 2018; gần 70.000 lượt hành khách đến từ các hãng tàu biển quốc tế.

Như vậy có thể thấy, dù Nghị quyết mới triển khai, xong với sự quyết tâm cao của tỉnh, những giải pháp nhằm thúc đẩy phát triển cảng biển Quảng Ninh đã bắt đầu có sự lan tỏa mạnh mẽ. Đây chính là cơ hội mới để Quảng Ninh tiếp tục nâng tầm kinh tế từ cảng biển, các thế mạnh, tiềm năng từ biển sẽ được khai thác hiệu quả, để cảng biển Quảng Ninh trở thành mũi nhọn của nền kinh tế dịch vụ.

Đỗ Phương

[links()]