Tiết kiệm chi phí trong ngành Than

Tại nhiều đơn vị thuộc Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV), các mô hình tiết kiệm điện, tiết kiệm nhiên liệu, sử dụng năng lượng thay thế; tăng cường thu hồi, tái sử dụng vật tư, thiết bị cũ… được triển khai đồng thời với quá trình đổi mới công nghệ sản xuất. Bên cạnh đó, ý thức sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong các doanh nghiệp được duy trì song hành với các phong trào phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, tiết kiệm chi phí sản xuất ở nhiều khâu, nhiều công đoạn. Những giải pháp này đã giúp TKV tiết kiệm được chi phí sản xuất, nâng cao hiệu quả kinh doanh. 

Với Công ty CP Than Cao Sơn - TKV, nguyên - nhiên - vật liệu đầu vào phục vụ sản xuất là một trong những khoản mục tiêu tốn nhiều chi phí nhất đối với đơn vị. Tính riêng khâu vận tải than và đất đá, trung bình một năm, Than Cao Sơn xây dựng kế hoạch sử dụng trên 55-60 triệu lít nhiên liệu. Mức tiêu hao nhiên liệu này được tính toán dựa trên hoạt động của trên 300 xe ô tô có trọng tải từ 55-100 tấn, vận hành trong 3 ca sản xuất. Bình quân một thiết bị vận tải sẽ sử dụng khoảng 118 lít nhiên liệu/1.000 tấn km. Ngoài ra, chi phí về vật liệu, cụ thể là lốp xe ô tô cũng chiếm một khoản lớn trong chi phí vận tải của Than Cao Sơn. Thống kê cho thấy, chi phí về lốp xe ô tô hiện chiếm khoảng 25% chi phí vật liệu khâu vận tải của đơn vị.

Ông Nguyễn Ngọc Toàn, Phó Giám đốc Công ty cho biết: Để đảm bảo lợi nhuận của Công ty cũng như khâu giao khoán không vượt định mức, đối với nhiên liệu, Công ty đã phải chuẩn bị các thiết bị ra hoạt động đạt năng suất cao nhất, giao ca ngoài khai trường để chi phí huy động phí cho thiết bị vận tải đạt thấp nhất. Ngoài ra, để tiết giảm chi phí lốp xe, Công ty phải cải tạo các tuyến đường để các thiết bị hoạt động và gia tăng tuổi thọ cho lốp xe ô tô. 

Còn đối với các đơn vị khai thác than hầm lò, để giảm được chi phí sản xuất, việc cần làm là đẩy mạnh áp dụng cơ giới hóa tối đa các công đoạn sản xuất than. Theo đó, các hệ thống giàn chống thủy lực, các lò chợ cơ giới hóa đồng bộ, thiết bị đào lò, vận tải than hiện đại, phương pháp chống lò bằng vì neo… ngày càng được nhân rộng giúp các mỏ tăng năng suất, tăng tỷ lệ thu hồi than, giảm nhân công lao động trực tiếp, từ đó tiết kiệm được chi phí sản xuất. Công tác vận tải than cũng được băng tải hóa từ trong lò ra ngoài mặt bằng, đến nơi tiêu thụ, nhằm giảm tỷ lệ tổn thất than, đảm bảo môi trường và đặc biệt là tiết kiệm lao động thủ công.

Đơn cử tại Công ty CP Than Mông Dương - Vinacomin, việc áp dụng các lò chợ cơ giới hóa đồng bộ hạng nhẹ giúp giảm số nhân công lao động trực tiếp, tăng năng suất lò chợ lên từ 3-5 lần so với phương pháp khai thác cũ; đồng thời tiết kiệm được nhiều chi phí về tiền lương, chi phí vật tư và những chi phí rủi ro khác. 

Bên cạnh đó, để quản trị và tiết giảm chi phí sản xuất một cách hiệu quả, TKV đã đặt mục tiêu ngắn hạn đến năm 2025 là tiết giảm năng lượng 5-7% tổng mức tiêu thụ năng lượng toàn TKV; giảm mức tổn thất điện năng xuống thấp hơn 6,5%; 100% doanh nghiệp sử dụng năng lượng lớn trong TKV áp dụng hệ thống quản lý năng lượng theo quy định. Giai đoạn 2026-2030, TKV hướng tới mức tiết kiệm 8-10% tổng mức tiêu thụ năng lượng trong toàn Tập đoàn và giảm mức tổn thất điện năng xuống thấp hơn 6%. 

Để có thể hoàn thành các mục tiêu này, TKV đã chỉ đạo các doanh nghiệp nghiêm túc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Đến nay, tất cả các doanh nghiệp trực thuộc TKV đã thực hiện kiểm toán năng lượng và liên tục điều chỉnh, triển khai các giải pháp tiết kiệm năng lượng phù hợp, sát với thực tế.

Không chỉ siết chặt các quy định về khoán chi phí và các giải pháp tiết kiệm năng lượng hiệu quả, TKV khuyến khích các đơn vị tái sử dụng nguyên vật liệu cũ để giảm chi phí mua mới thiết bị, vật tư. Tại nhiều mỏ hầm lò, công tác thu hồi, tái sử dụng vì lò cùng nhiều vật tư khác được triển khai triệt để, giúp các đơn vị tiết kiệm được nhiều chi phí mua sắm. 

Trước bối cảnh giá cả nguyên liệu đầu vào cho sản xuất than tăng cao, kéo theo chi phí sản xuất một tấn than ngày một lớn, trong khi giá bán than cho điện chưa được điều chỉnh phù hợp; để đảm bảo hiệu quả kinh doanh, các đơn vị ngành Than buộc phải thực hiện chính sách “thắt lưng buộc bụng”. Mặt khác, tiết giảm chi phí sản xuất bằng các giải pháp phù hợp sẽ giúp TKV đạt được hiệu quả hoạt động theo mô hình quản trị tiên tiến, hiện đại.