Tổng kết chương trình MTQG xây dựng NTM và giảm nghèo bền vững

Ngày 8/2, tỉnh Quảng Ninh tổ chức hội nghị tổng kết chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) xây dựng NTM và chương trình MTQG giảm nghèo bền vững đến năm 2022 và triển khai nhiệm vụ giai đoạn 2023-2025.

Dự hội nghị, về phía Trung ương có các đồng chí: Hầu A Lềnh, Uỷ viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng - Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc, Phó Trưởng BCĐ các chương trình MTQG Trung ương; Trương Thị Ngọc Ánh, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam; Lê Văn Thanh, Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội. Về phía tỉnh Quảng Ninh có các đồng chí: Nguyễn Xuân Ký, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; Ngô Hoàng Ngân, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh; Trịnh Thị Minh Thanh, Phó Bí thư Tỉnh ủy; Cao Tường Huy, Quyền Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng BCĐ các chương trình mục tiêu Quốc gia tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2021-2025.

Bắt tay vào thực hiện chương trình MTQG xây dựng NTM và chương trình MTQG giảm nghèo bền vững, ngay từ đầu nhiệm kỳ 2010-2015, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 01-NQ/TU, đây là nghị quyết đầu tiên và chuyên biệt về nông nghiệp, nông dân, nông thôn; thành lập ban chỉ đạo, cơ quan giúp việc các cấp. Tỉnh ủy và Ban chỉ đạo các Chương trình MTQG tỉnh ban hành các nghị quyết, quyết định, kế hoạch và nhiều văn bản để chỉ đạo, tổ chức thực hiện 2 chương trình, cùng với chương trình phát triển nhanh bền vững kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo và chương trình giảm nghèo. Tỉnh đã ban hành các cơ chế chính sách huy động phù hợp thực tiễn tại địa phương, đa dạng hóa hình thức huy động, để thu hút nguồn lực đầu tư...

Với cách làm linh hoạt, sáng tạo, đột phá cùng sự đồng hành hỗ trợ của cộng đồng doanh nghiệp và sự đồng thuận tham gia tích cực của nhân dân, sau 12 năm thực hiện 2 chương trình, Quảng Ninh đã đạt được những thành tựu ấn tượng. Đối với chương trình xây dựng NTM, toàn tỉnh có 98/98 xã đạt chuẩn NTM, đạt 100% (cả nước đạt 73,06%); có 56/98 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, đạt 57,1% (cả nước có 937 xã, đạt 11,4%); có 26/98 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, đạt 26,5% (cả nước có 110 xã, đạt 1,34%); 13/13 đơn vị huyện đạt chuẩn NTM, đạt 100% (cả nước có 255 huyện, đạt 39,6%). Hết năm 2022, tỉnh Quảng Ninh đã cơ bản đạt các nội dung theo bộ tiêu chí quốc gia tỉnh, thành phố hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025.

Đối với chương trình giảm nghèo, tính đến hết năm 2022, tỉnh Quảng Ninh đã hoàn thành trước 3 năm Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 và đã chuyển sang thực hiện theo chuẩn nghèo đa chiều mới của Tỉnh cao hơn mức chuẩn nghèo chung của cả nước. Thu nhập bình quân đầu người vùng DTTS, miền núi, biên giới, hải đảo của Tỉnh đến hết năm 2021 đạt 52,5 triệu đồng, tăng 13,88% so với năm 2020.

Ghi nhận, đánh giá cao kết quả ấn tượng của Tỉnh trong thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM và giảm nghèo bền vững, đồng chí Hầu A Lềnh, Bộ trưởng - Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc, Phó Trưởng BCĐ các chương trình MTQG Trung ương nhấn mạnh: Các chương trình mục tiêu quốc gia đã tạo được không khí xây dựng NTM và giảm nghèo trên khắp vùng nông thôn Quảng Ninh, bộ mặt nông thôn thay đổi rõ nét; đời sống nhân dân được nâng lên rõ rệt. Những kết quả đáng tự hào của Tỉnh đã được Trung ương, các tỉnh khác ghi nhận và lựa chọn mô hình để nhân rộng khi là tỉnh đầu tiên của miền Bắc có huyện đạt chuẩn NTM; huyện đảo đầu tiên trong cả nước đạt chuẩn NTM; xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu đầu tiên cả nước.

Đồng chí chỉ rõ: Những kết quả ấn tượng của Tỉnh cho thấy những cách làm sáng tạo, đột phá, quyết tâm, quyết liệt trong công tác chỉ đạo, điều hành cũng như thực hiện của tỉnh; điều đó không phải địa phương nào cũng thực hiện được. Quảng Ninh đã ban hành được hệ thống cơ chế chính sách hết sức phong phú, đa dạng; thực hiện tốt việc huy động các nguồn lực, đa dạng hóa các nguồn lực. Ngoài nguồn lực từ ngân sách, Quảng Ninh đã huy động rất hiệu quả nguồn lực xã hội từ người dân, cộng đồng doanh nghiệp và các nguồn lực khác. Quảng Ninh cũng là địa phương đã kiện toàn bộ máy, nâng cao trình độ năng lực quản lý, vận hành, tổ chức thực hiện, tăng cường công tác kiểm tra giám sát để phát hiện tồn tại, hạn chế, khó khăn để kịp thời điều chỉnh, tháo gỡ với những giải pháp hết sức căn cơ; phát huy vai trò của người dân tự vươn lên thoát nghèo, tự vượt qua chính mình bằng những mô hình đã được thực tế chứng minh.

Đồng chí Bộ trưởng - Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc khẳng định, các chương trình MTQG cuối cùng là hướng tới hạnh phúc của người dân ở tất cả các địa bàn và các đối tượng, không để ai bị bỏ lại phía sau. Vì vậy trong quá trình thực hiện cần lồng ghép các chương trình về nội dung, địa bàn, đối tượng, nguồn lực và cách thức tổ chức thực hiện. Đồng chí mong muốn thời gian tới, Quảng Ninh tiếp tục làm tốt hơn để khi thực hiện các chương trình đảm bảo đồng bộ, mang lại hiệu quả tốt hơn cho người dân, vừa đạt hiệu quả NTM, vừa nâng cao cuộc sống của người dân, giải quyết vấn đề bình đẳng, đoàn kết, tương trợ lẫn nhau. Cùng với đó, cần phát huy tốt hơn nữa vai trò của các tổ chức chính trị xã hội, cộng đồng doanh nghiệp và người dân; tăng cường công tác phối hợp với các bộ, ngành Trung ương để có hệ thống chính sách phù hợp với quy định của pháp luật, thông suốt các quy định từ Trung ương đến địa phương.  

Phát biểu tại hội nghị, đồng chí Nguyễn Xuân Ký, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh, nhấn mạnh tới một số bài học kinh nghiệm trong xuyên suốt thời gian qua của Tỉnh trong việc thực hiện 2 chương trình MTQG về xây dựng NTM và giảm nghèo. Đó là phải bắt đầu từ tư duy, Tỉnh đã thực sự đổi mới toàn diện, mạnh mẽ tư duy phát triển, nhất là tư duy phát triển bền vững, tăng trưởng xanh, bao trùm, không để ai bị bỏ lại phía sau; kiên trì thực hiện chủ trương quy hoạch đi trước một bước, trong đó khai thác tốt lợi thế cạnh tranh tạo ra từ các hệ thống giao thông chiến lược, đồng bộ đã và đang hoàn thành để thúc đẩy mạnh mẽ liên kết vùng, nội vùng, hình thành các vùng động lực, hành lang phát triển mới để đẩy mạnh tái cơ cấu nông nghiệp, thu hút mọi nguồn lực từ các thành phần kinh tế, phát triển hợp tác xã, doanh nghiệp, đổi mới tổ chức phát triển sản xuất, chuyển dịch cơ cấu lao động trong nông nghiệp và ở nông thôn.

Trong huy động và tổ chức nguồn lực, tỉnh đã kiên trì thực hiện chủ trương lấy đầu tư công kích hoạt các nguồn vốn xã hội từ các thành phần kinh tế khác. Trong đó, ưu tiên bố trí nguồn vốn ngân sách nhà nước để khuyến khích phát triển sản xuất, hỗ trợ các địa bàn miền núi, biên giới, hải đảo còn nhiều khó khăn để góp phần thu hẹp khoảng cách xây dựng NTM; đổi mới tư duy gắn kết chặt chẽ, hài hoà phát triển giữa đô thị với xây dựng NTM, thúc đẩy liên kết vùng, nội vùng, giữa phát triển công nghiệp-dịch vụ với phát triển nông nghiệp; phát huy dân chủ, ý chí tự lực, tự cường, ý chí vươn lên của cán bộ, nhân dân. Trong tổ chức thực hiện luôn đề cao yếu tố đổi mới, sáng tạo, sự gương mẫu của người đứng đầu, của các địa phương cấp huyện, cấp xã các đơn vị.

Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh cũng nhấn mạnh: Nhìn lại chặng đường vừa qua dù rất tự hào nhưng trước yêu cầu mới, cùng sự kỳ vọng của người dân, tuyệt đối không thỏa mãn, không chủ quan, duy ý chí. Bước sang giai đoạn mới của chương trình NTM và giảm nghèo với các yêu cầu cao hơn, cũng chính là đòi hỏi trách nhiệm mới, quyết tâm mới của mỗi địa phương, mỗi đơn vị không chỉ trong giai đoạn 2023-2025 mà phải tầm nhìn xa hơn. Mục tiêu quan trọng nhất là thu nhập, đời sống người dân phải thực sự được nâng cao. Đến năm 2025, thu nhập bình quân năm của người dân khu vực nông thôn đạt trên 5.000 USD và tới năm 2030 là đạt khoảng 8.000-10.000 USD; tỷ lệ số hộ gia đình nông thôn được sử dụng nước sạch đạt chất lượng theo đúng quy chuẩn. Tầm nhìn đến năm 2045 là xây dựng NTM kiểu mẫu, NTM thông minh giàu đẹp, văn minh, hiện đại; người nông dân và cư dân nông thôn có thu nhập cao, đời sống hạnh phúc và thịnh vượng.

Để thực hiện các mục tiêu trên, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy yêu cầu tập trung vào 3 đột phá: Đẩy nhanh tốc độ đầu tư xây dựng, hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế xã hội, bảo đảm đồng bộ liên thông tổng thể, kết nối chặt chẽ giữa đô thị với nông thôn, giữa phát triển công nghiệp-dịch vụ với nông nghiệp; tận dụng tối đa lợi thế từ kết cấu hạ tầng giao thông chiến lược đã hoàn thiện để tổ chức lại không gian và nguồn lực, quản lý sử dụng bền vững, tiết kiệm, hiệu quả, phục vụ cho mục tiêu phát triển bền vững, thích ứng biến đổi khí hậu. Tiếp tục tái cơ cấu ngành nông nghiệp, tổ chức lại sản xuất, phát triển kinh tế nông nghiệp trên cơ sở khai thác tối đa tiềm năng lợi thế khác biệt, nhất là giá trị tài nguyên thiên nhiên, con người, văn hóa của các tiểu vùng, của từng địa phương trên tinh thần tiếp tục lấy thành thị dẫn dắt nông thôn, công nghiệp-dịch vụ thúc đẩy nông nghiệp, tạo ra nhiều cơ hội việc làm và tăng thu nhập cho người dân nông thôn. Tập trung cho phát triển y tế, giáo dục, văn hóa, con người, đào tạo nguồn nhân lực gắn với giải quyết việc làm tăng thu nhập trên cơ sở tận dụng tối đa cơ hội việc làm ngay từ địa phương trong Tỉnh. Tăng cường phân cấp, nâng cao hiệu quả, chất lượng khâu tổ chức thực hiện gắn với tăng cường công tác kiểm tra, giám sát thực hiện chương trình. Huy động mọi nguồn lực và sức mạnh tổng hợp triển khai thực hiện chương trình; trong đó, ưu tiên bố trí nguồn vốn ngân sách nhà nước để khuyến khích phát triển sản xuất, hỗ trợ các địa bàn miền núi, biên giới, hải đảo còn nhiều khó khăn để góp phần thu hẹp khoảng cách xây dựng NTM.

Kết luận hội nghị, đồng chí Cao Tường Huy, Quyền Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu các cấp ủy, chính quyền địa phương, các sở, ban, ngành phải tập trung, quyết liệt lãnh đạo, chỉ đạo triển khai tổ chức thực hiện và có hiệu quả thiết thực những nội dung chỉ đạo của Trung ương, của Tỉnh ủy để hoàn thành tốt mục tiêu, nhiệm vụ Chương trình xây dựng NTM, Chương trình giảm nghèo bền vững của tỉnh trong giai đoạn 2023-2025. Trong đó, chủ động xây dựng kế hoạch tổ chức thực hiện theo hướng xác định rõ mục tiêu, giải pháp và điều kiện thực tiễn tại địa phương, đơn vị để phân công tổ chức thực hiện nhiệm vụ; đổi mới cách làm và tích cực tuyên truyền, vận động, hướng dẫn người dân chủ động, tự giác tham gia thực hiện chương trình để nâng cao chất lượng cuộc sống của chính mình.

Trong xây dựng NTM, chú trọng xây dựng kết cấu hạ tầng KT-XH đảm bảo kết nối chặt chẽ thành thị với nông thôn đồng bộ, hiện đại; nâng cao năng lực lãnh đạo, hiệu quả quản lý, điều hành, tổ chức thực hiện của cơ sở trong xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu, tiến tới xây dựng NTM thông minh. Tiếp tục thực hiện có hiệu quả việc cơ cấu lại ngành nông nghiệp, phát triển kinh tế nông thôn; nâng cao hiệu quả thu hút đầu tư; phát huy mọi nguồn lực xã hội trong thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu, thông minh.

Đối với chương trình giảm nghèo, thực hiện đầy đủ kịp thời các chính sách hỗ trợ của Chính phủ, của Tỉnh và các giải pháp hỗ trợ tiếp cận các dịch vụ xã hội, giúp các hộ nghèo thoát nghèo bền vững, không để tái nghèo, phát sinh hộ nghèo; thực hiện có hiệu quả, kịp thời các dự án, chương trình giảm nghèo trên địa bàn tỉnh, đảm bảo đúng đối tượng thụ hưởng; triển khai các dự án giảm nghèo bền vững hỗ trợ việc làm, phát triển sản xuất cho các hộ nghèo, hộ cận nghèo nhằm giúp hộ nghèo, hộ cận nghèo phát triển kinh tế, ổn định đời sống.

Nhân dịp này, nhiều tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM và Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững đã được nhận Bằng khen của UBND tỉnh.