Tổng thống Gabon kêu gọi các quốc gia lên án đảo chính

Tổng thống Gabon Ali Bongo Ondimba đã xuất hiện trong một video và kêu gọi phản đối cuộc đảo chính do các sĩ quan quân đội ở Gabon tiến hành.

Theo hãng tin AFP ngày 30/8, ông Gabon nói trong một video được đăng trên mạng xã hội: “Tôi đang gửi một thông điệp tới tất cả bạn bè của chúng tôi trên khắp thế giới, yêu cầu họ lên tiếng vì những người ở đây đã bắt giữ tôi và gia đình tôi”. Hiện chưa rõ đoạn video được quay ở đâu và khi nào.

Sau cuộc đảo chính, Tổng thống Ondimba đang bị quản thúc tại gia, trong khi nhiều người thân cận với ông đã bị bắt giữ. Quân đội Gabon cho biết họ đã bắt giữ một con trai của ông Bongo - cố vấn thân cận Noureddin Bongo Valentin, Chánh Văn phòng Nội các Ghislain Ngoulou cùng một số quan chức hàng đầu của đảng Dân chủ Gabon cầm quyền. Quân đội cáo buộc những người này tội phản quốc, tham ô, làm giả chữ ký của tổng thống cùng nhiều cáo buộc khác.

Trước đó, một số sĩ quan quân đội cấp cao Gabon tuyên bố họ đã lên nắm quyền lãnh đạo đất nước, đồng thời giải tán chính phủ, giải tán Thượng viện, Hạ viện và Tòa án Hiến pháp. Động thái này diễn ra sau khi cơ quan bầu cử nhà nước thông báo Tổng thống Ali Bongo đắc cử nhiệm kỳ thứ ba. Ông đã lãnh đạo Gabon suốt 14 năm qua.

Trong phản ứng mới nhất, người phát ngôn Chính phủ Pháp Olivier Veran tuyên bố Pháp đang theo dõi sát sao tình hình tại quốc gia Tây Phi này, lên án cuộc đảo chính và muốn kết quả của cuộc bầu cử phải được tôn trọng.

Nga cũng ra tuyên bố bày tỏ quan ngại về tình hình tại Gabon. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cho biết nước này cũng đang theo dõi diễn biến tại Gabon và hy vọng tình hình sớm ổn định.

Trung Quốc kêu gọi tất cả các bên tại Gabon đảm bảo an toàn cho Tổng thống Ondimba. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân nêu rõ Bắc Kinh kêu gọi tất cả các bên tại Gabon ưu tiên lợi ích cơ bản của đất nước và nhân dân, giải quyết những bất đồng thông qua đối thoại và nhanh chóng khôi phục trật tự bình thường trong thời gian sớm nhất có thể. Ông cũng kêu gọi các bên duy trì hòa bình và ổn định tại nước này.

Đại diện cấp cao của Liên minh châu Âu (EU) về chính sách an ninh và đối ngoại, ông Josep Borrell đã bày tỏ quan ngại về nguy cơ bất ổn gia tăng tại khu vực châu Phi khi xảy ra đảo chính quân sự tại Gabon. Phát biểu trong cuộc họp Bộ trưởng Quốc phòng các nước EU tại Toledo (Tây Ban Nha), ông Borrell cho biết các bộ trưởng quốc phòng EU sẽ thảo luận về tình hình tại Gabon.

Ngày 30/8, Chủ tịch Hội đồng An ninh và Hòa bình của Liên minh châu Phi (AU) Willy Nyamitwe tuyên bố, ông đã khẩn trương triệu tập một cuộc họp với các nước Burundi, Senegal và Cameroon để phân tích tình hình ở Gabon.

Gabon là một trong những quốc gia giàu nhất châu Phi nếu tính về GDP bình quân đầu người, nhờ vào dầu mỏ, mangan và đặc biệt là gỗ. Tuy nhiên, Ngân hàng Thế giới (WB) đánh giá rằng quốc gia này đang gặp khó khăn trong việc biến sự giàu có về tài nguyên của mình thành tăng trưởng bền vững và toàn diện. Một phần ba (32,9%) dân số nước này đang sống dưới mức nghèo khổ.