Trái Đất cách siêu hố đen 25.800 năm ánh sáng

Khoảng cách giữa Trái Đất và hố đen siêu khối lượng ở trung tâm dải Ngân Hà ngắn hơn khoảng 2.000 năm ánh sáng so với suy nghĩ trước đây.

Vị trí của hệ Mặt Trời trong dải Ngân Hà. Ảnh: NAOJ.

Bản đồ mới của các nhà thiên văn Nhật Bản cho thấy trung tâm dải Ngân Hà, nơi có hố đen siêu khối lượng, chỉ cách Trái Đất 25.800 năm ánh sáng, ngắn hơn khoảng cách 27.700 năm ánh sáng mà Liên đoàn Thiên văn Quốc tế (IAU) chấp nhận năm 1985, Đài thiên văn Quốc gia Nhật Bản (NAOJ) hôm 26/11 thông báo. Thay đổi này không đồng nghĩa Trái Đất đang tiến gần đến hố đen mà chỉ xác định chính xác hơn vị trí của hệ Mặt Trời.

Cũng theo bản đồ mới, hệ Mặt Trời di chuyển với vận tốc 227 km mỗi giây quanh trung tâm dải Ngân Hà, nhanh hơn 7 km mỗi giây so với vận tốc các nhà khoa học từng nghĩ. Những số liệu này là kết quả thu được sau hơn 15 năm quan sát của các chuyên gia trong dự án thiên văn vô tuyến mang tên VERA.

Tháng 8, VERA xuất bản danh mục đầu tiên chứa dữ liệu của 99 thiên thể. Dựa vào danh mục này và những quan sát gần đây của các tổ chức khác, nhóm dự án lập bản đồ vị trí và vận tốc của thiên thể. Từ bản đồ mới, họ có thể thực hiện những tính toán liên quan đến trung tâm thiên hà, nơi mọi thứ xoay quanh.

VERA tổng hợp dữ liệu từ 4 kính viễn vọng vô tuyến ở Nhật Bản. Các kính viễn vọng có thể đạt độ phân giải rất cao khi kết hợp lại, thậm chí theo lý thuyết, các nhà thiên văn sẽ nhìn thấy một đồng tiền xu trên bề mặt Mặt Trăng, NAOJ cho biết.

Trái Đất nằm bên trong dải Ngân Hà nên rất khó để lùi ra xa và quan sát hình dạng của thiên hà này. Nhóm dự án sử dụng phương pháp astrometry giúp đo đạc chính xác vị trí và chuyển động của thiên thể, qua đó nắm được cấu trúc tổng thể của dải Ngân Hà và vị trí Trái Đất.

Hố đen tại trung tâm dải Ngân Hà mang tên Sagittarius A*, có khối lượng gấp 4,2 triệu lần Mặt Trời. Hố đen siêu khối lượng với trường hấp dẫn mạnh chi phối quỹ đạo của những ngôi sao tại trung tâm dải Ngân Hà. Nhà khoa học Reinhard Genzel và Andrea Ghez đã đoạt giải Nobel Vật lý năm 2020 nhờ phát hiện hố đen này.

Vũ trụ có nhiều loại hố đen. Các nhà khoa học tin rằng các hố đen siêu khối lượng có thể liên quan đến sự hình thành của thiên hà vì chúng thường tồn tại ở khu vực trung tâm. Tuy nhiên, họ chưa rõ chính xác đối tượng nào hình thành trước và quá trình này diễn ra như thế nào.

Theo VnExpress