Trái Đất đã vượt qua giới hạn an toàn đối với con người

Nghiên cứu của một nhóm các nhà khoa học hàng đầu thế giới cho thấy nhiệt độ tăng, sự gián đoạn hệ tuần hoàn nước và sự phá hủy môi trường sống tự nhiên đã bị đẩy đến giới hạn.

Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature hôm 31/5 đã xác định 8 ranh giới của Trái Đất bao gồm khí hậu, đa dạng sinh học, nước, hệ sinh thái tự nhiên, sử dụng đất và ảnh hưởng của phân bón, theo Financial Times.

Đánh giá của các nhà khoa học khẳng định hoạt động con người đã đẩy 7 ranh giới này vượt quá giới hạn an toàn, đe dọa nghiêm trọng đến hành tinh và con người.

Các nhà nghiên cứu truyền thống thường tập trung vào tác động của biến đổi khí hậu hoặc mất đa dạng sinh học, nhưng nhóm nghiên cứu của Ủy ban Trái Đất đánh dấu nỗ lực xác định những giới hạn mà con người nếu vượt quá sẽ chịu tác hại đáng kể.

Johan Rockström, giám đốc Viện Nghiên cứu Tác động Khí hậu Potsdam và đồng tác giả của báo cáo, cho biết “rất đáng lo ngại” khi hầu hết ranh giới đã bị vượt qua.

“Trái Đất đã bắt đầu tổn thương, gây ra các sự kiện cực đoan và tác động đột ngột, không những gây ra sóng nhiệt, hạn hán và lũ lụt, mà còn làm mất an ninh lương thực, ảnh hưởng đến chất lượng nước và tác động đến điều kiện sinh kế của những nhóm dân cư dễ bị tổn thương trên thế giới”, ông nói.

Nghiên cứu nhận định giới hạn an toàn về sự gia tăng nhiệt độ toàn cầu là 1 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp. Tuy nhiên, nghiên cứu cho biết mức tăng nhiệt độ thực tế là 1,1 hoặc 1,2 độ C.

Các nhà nghiên cứu của Ủy ban Trái Đất cho biết ở mức tăng 1,5 độ C, hơn 200 triệu người sẽ phải tiếp xúc với nhiệt độ trung bình hàng năm cao chưa từng có và hơn 500 triệu người có thể phải đối mặt với nguy hiểm từ mực nước biển dâng.

Đồng thời, nghiên cứu đánh giá Trái Đất cần được các hệ sinh thái nguyên sinh bao phủ khoảng 50-60%. Dù vậy, hoạt động của con người đã khiến tỷ lệ thực tế giảm đến mức đáng báo động.

Ông Rockström cho biết các ranh giới của Trái Đất được nêu trong nghiên cứu “có liên kết với nhau”. Một ranh giới bị vượt qua giới hạn có thể gây tác động dây chuyền đến những ranh giới khác.

“Nếu muốn giải quyết khí hậu, chúng ta cũng cần các ranh giới còn nguyên vẹn. Khi đối mặt với một cuộc khủng hoảng khí hậu, chúng ta sẽ muốn một hành tinh khỏe mạnh. Nhưng chúng ta có một hành tinh yếu hơn bao giờ hết”, ông nói.

Nghiên cứu từ Ủy ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu năm nay cho thấy 1% dân số giàu nhất thế giới chịu trách nhiệm cho lượng khí thải CO2 gấp đôi so với 50% người nghèo nhất.